بليچينگ و ميزان تاثير آن بر روی دندانهای مختلف

بلیچینگ دندان چیست؟

بلیچینگ دندان، یکی از تخصصی‌ترین روشهای سفید کردن دندان می‌باشد. بسیاری از افراد هنگام مراجعه به دندانپزشک، از این موضوع شکایت دارند که زردی و غیر طبیعی بودن دندانهایشان حتی با مسواک زدن و روش های خانگی سفید کردن دندان از بین نمی‌رود. چنین تغییر رنگ‌هایی با روش‌های ساده قدیمی و خانگی درمان نمی‌شوند و صرفا تاثیرات این روشها موقتی هستند، بهترین روش در چنین مواقعی، استفاده از بلیچینگ دندان و کمک گرفتن از یک متخصص می‌باشد. با بلیچینگ دندان می توان دندان‌هایی درخشان‌تر و جذاب‌تر داشت. بلیچینگ دندان از جمله حرفه ای ترین خدمات و درمان های دندانپزشکی است، که به کمک آن رنگدانه های غیرطبیعی که بر روی سطح دندانها چسپیده اند را از بین می‌برند. این شیوه درمانی می‌تواند تمام لکه ها و رنگ های ایجاد شده بر روی دندان های طبیعی را پاک کند. نکته جالبی که درباره بلیچینگ دندان وجود دارد این است که، روکش ها، ترمیم های کامپوزیتی و ایمپلنت های دندانی با کمک این روش، سفید نمی‌شوند. در روش بلیچینگ دندان، چیزی به ساختار دندانها اضافه نمی‌شود و فقط از مواد شیمیایی مخصوص برای سفید کردن دندان استفاده می‌کنند. تاثیر بلیچینگ دندان، بسته به جنس دندان‌ها و همچنین میزان تغییر رنگ و زردی آنها دارد.

چه زمان نیاز به بلیچینگ دندان داریم؟

تجربه نشان داده است که حتی با وجود مسواک زدن، گاهی اوقات رنگ دندان ها، حتی اگر شده به صورت موقتی، تغییر پیدا می‌کنند. اما در هر صورت یکی از راه های پیشگیری از بروز هرگونه تغییر رنگ مسواک زدن و رعایت نکات بهداشت دهان و دندان است.

ما هر روزه مواد غذایی متنوعی را وارد دهان خود می‌کنیم، بدون اینکه متوجه شویم چه تاثیری بر روی دندان ها و مینای آن ها بر جای میگذارند. بسیار از این مواد غذایی شامل رنگ دانه هایی هستند که مستقیما پس از جویده شدن به مینای دندان می‌چسپند و در دراز مدت باعث تغییر رنگ دندان ها شده و نیاز به بلیچینگ دندان پیدا می کنند.

برخی از فاکتورهایی که در تغییر رنگ دندان ها تاثیرگذار هستند و می‌توان با بلیچینگ آن ها را برطرف کرد عبارتند از:

خوراکی‌ها و نوشیدنی‌ها

برخی از مواد غذایی و نوشیدنی ها ذاتا موجب تغییر رنگ دندان ها میشوند. قهوه و شراب نمونه های بارز این نوشیدنی ها هستند که استفاده بیش از حد از آنها باعث ایجاد لکه‌های عمیق روی دندان میشود.

استعمال دخانیات

تنباکو و تمام مشتقاتش حاوی دو ماده خطرناک و سمی قطران و نیکوتین هستند که مستقیما می توانند باعث تغییر رنگ دندان ها شوند و برطرف شدن این لکه ها فقط با بلیچینگ دندان امکان پذیر است.

افزایش سن

با گذشت زمان و به صورت کاملا طبیعی مینای دندان تحلیل می‌رود. و کم کم لایه زیرین آن که به عاج مشهور است خودش را نشان میدهد. این لایه تقریبا زرد رنگ است و روشهای خانگی نمی‌تواند به برطرف شدن آن کمک کند.

مصرف برخی داروها و…

برخی از آنتی بیوتیک ها و حتی آنتی هیستامین ها میتوانند موجب تغییر رنگ دندان ها شوند.

بلیچینگ دندان تا چه حد به سفید شدن دندان‌‎ها کمک می‌کند؟

پس از تشخیص علت تغییر رنگ دندان‌ها، فرد باید خواسته‌ها و انتظارات خود درباره میزان و درجه سفیدی دندان‌هایش را با دندانپزشک در میان بگذارد. به عبارتی ابتدا باید دید که فرد دقیقا میخواهد دندان هایش چگونه و تا چه حد سفید شوند؟

• آیا فرد می‌خواهد که بالاترین درجه سفیدی دندان‌ها را داشته باشد؟
• یا می‌خواهد صرفاً تغییر رنگ دندان‌ها برطرف شود و دندان‌ها به رنگ طبیعی و ذاتی خود بازگردند؟
• یا انتظارات دیگری دارد؟

اگر خواسته فرد سفید شدن دندان ها به میزانی بیش از حداکثر سفیدی دندان ها است (که معمولا با اصطلاحاتی چون سفید هالیوودی به آن اشاره می‌شود)، پیشنهاد درمان بلیچینگ ممکن است کافی نباشد وانتظار وی را برطرف نسازد زیرا روشن‌ترین رنگی که با درمان بلیچینگ می‌توان به دست آورد (B1) است که در محدودهِ رنگ‌های طبیعی قرار دارد.

جایگزین بلیچینگ برای افرادی که سفیدی بیش از حد می‌خواهند چیست؟

در آن صورت می‌توان درمان لمینیت سرامیکی یا کامپوزیت ونیر را برحسب نیاز  در نظر گرفت. اما اگر صرفا برگشت به رنگ اولیه دندان ها مد نظر است بلیچینگ می تواند گزینه درمانی مناسبی باشد.

همچنین بخوانید: مراقبت های قبل و بعد از بلیچینگ

مواد بلیچینگ دندان چطور عمل می‌کنند؟

بلیچینگ دندان حاوی هیدروژن پراکسید و یا ماده‌ای به نام کاربامید پراکسید بوده و غلظتی بین 10 تا 40 درصد دارند. هیدروژن پراکسید یک ماده اکسید کننده است که بر روی دندان پخش می‌شود و باعث ایجاد رادیکال‌های آزاد ناپایدار می‌گردد .این رادیکال‌ها به مولکول‌های رنگیِ آلی (که در فضای بین نمک‌های غیر آلی مینای دندان وجود دارند) حمله می‌کنند. این حمله اتصال بین مولکول های رنگی را نشانه می‌رود و آن‌ها را به رنگدانه‌های ضعیف و کوچک‌تر تقسیم می کند. از طرفی این مولکول‌های کوچک‌تر طیف جذبی متفاوتی دارند، و به این صورت است که سفید شدن دندان آغاز می‌شود.

 آیا انجام بلیچینگ باعث آسیب به دندان ها می‌گردد؟

مواد بلیچینگ دندان خودشان به تنهایی بدون ضرر بوده و به دندان‌ها آسیب نمی‌رسانند، چون مواد شیمیایی موجود در آن‌ها، هیچ تاثیری روی ساختار معدنی دندان‌های ما ندارند. و تنها به مولکول‌های آلی رنگی که باعث تغییر رنگ دندان‌ها شده‌اند حمله می‌کنند. اما در بعضی از مواد بلیچینگ (که استاندارد نیستند)، جهت افزایش طول عمر عامل سفید کننده PH ماده را اسیدی می‌کنند (که این افزایش PH روی ضخامت و سختی مینا تاثیر منفی می‌گذارد. در چنین شرایطی احتمال ایجاد حساسیت دندانی پس از استفاده از این مواد بلیچینگ افزایش میابد. اما به صورت کلی احتمال حساس شدن دندان‌ها طی فرآیند بلیچینگ به غلظت ماده و مدت زمان استفاده از آن بستگی دارد. و اگر این حساسیت ایجاد شود معمولاً فقط یک یا چند روز ادامه یافته و کاملاً قابل برگشت است.

میزان تاثیر بلیچینگ بر دندان ها

میزان تاثیر بلیچینگ بر دندانها یا در واقع کیفیت سفید شدن دندانها به نوع جنس دندان و رنگ طبیعی آن وابسته است. به این ترتیب افراد مختلف از یک مواد و نزد یک دندانپزشک خاص ممکن است نتایج مختلفی بگیرند. اما میتوان گفت بلیچینگ می تواند دندانها را دو تا چهار درجه روشنتر کند.

 چطور می‌توان نتیجه به دست آمده از بلیچینگ را برای مدت زمان طولانی‌ تری حفظ کرد؟

• می‌توان با پرهیز از خوردن مواد غذایی و عاداتی که باعث تغییر رنگ در دندان‌ها می‌شوند، نتیجه حاصل شده از بلیچینگ را به مدت طولانی‌تری حفظ کرد.
• رعایت بهداشت دهان و دندان‌ها و استفاده از مسواک و نخ دندان به طور مرتب و روزانه، با حذف پلاک میکروبی و رنگدانه ها موجب ماندگاری بیشتر رنگ حاصل از بلیچینگ می‌گردد.
• همچنین با درمان بلیچینگ دندان دوره‌ای (چه در منزل و چه در مطب) می‌توان به حفظ این نتیجه در مدت زمان طولانی‌تر کمک کرد.

همچنین بخوانید: تفاوت بلیچینگ در مطب با خانه

• دکتر مهناز ارشد متخصص پروتزهای دندانی، ایمپلنت و زیباییمتخصص درمان مشکلات مفصل فکی و آپنه خواباستاد دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران