لمینیت های سرامیکی یک روش عالی برای درمان مشکلات زیبایی یک یا چند دندان می باشند. لمینیت ها یک لایه نازک از مواد سرامیکی مرغوب هستند که روی یک یا چند دندان قرار می گیردند تا احساس، عملکرد و ظاهر را بازیابی کنند. ممکن است شما ازقبل بدانید که لمینیت دندانی چیست، اما ممکن است ندانید که چقدر می تواند مفید باشد. لمینیت های سرامیکی، پوسته هایی ظریف و شیشه ای شکلی هستند که در عین حال از استحکام بسیار بالایی برخوردار می باشند و برای اصلاح بدشکلی ها و نامرتبی، کوتاهی و بلندی، بیرون زدگی، شکستگی، بدرنگی و… دندان به کار می روند. این بدشکلی ها می تواند شامل شکستگی، ترک خوردگی، کج بودن، بد رنگی و شکل نامناسب دندان ها باشد. پس می توانیم لمینیت های سرامیکی را به عنوان روشی برای اصلاح طرح لبخند بشناسیم.
ضرورت اصلاح طرح لبخند
درباره ضرورت اصلاح طرح لبخند باید گفت، طبق تحقیقات لبخند زیبا دومین فاکتور زیبایی صورت می باشد. از این رو لبخند زیبا و دلنشین تاثیر عمیق و ماندگاری روی بیننده خواهد داشت. طراحی لبخند حاصل تلفیق اجزا صورت و دندان هاست. این اجزا شامل تناسب کلی شکل و پروفایل صورت با لبخند، رنگ پوست صورت، فرم لبها و گونه ها، فرم و طرح لثه ها، شکل و فرم دندان ها و رنگ دندان ها می باشد. در واقع ترکیب این اجزا یک منحنی ایجاد میکند که به خط لبخند مشهور بوده و باعث ایجاد چهره ای دلنشین، شاد، زیبا و مثبت خواهد شد. دندان ها به نوعی ویترین صورت هر فرد می باشند. بسیاری از افراد گمان می کنند که تنها شکل و فرم بینی، درخشندگی و زیبایی پوست و مو و… در زیبایی چهره اهمیت دارد و نمی دانند که دندان ها و زیبایی لبخند تا چه اندازه می تواند حالت چهره را جوان تر و جذاب تر کند.
نقش مهم دندان ها در زیبایی چهره
همانطور که می دانید دندان ها نقش مهمی در ظاهر شما دارند. داشتن دندان های زیبا صورت شما را زیباتر و درنتیجه روی شکل دهی به صورتتان تاثیر می گذارد. اگر می خواهید از زیبایی ظاهری برخوردار باشید نباید از ترتیب قرارگیری و همچنین فاصله متناسب دندان هایتان غافل شوید. چون قرارگرفتن دندان های مرتب در کنار دیگر اجزای صورت برای شما جذابیت و زیبایی را به همراه می آورد. پس به نقش دندان در زیبایی توجه کنید. با استفاده از لمینیت های سرامیکی می توانید نامرتبی، بد رنگی، شکل و فرم دندان هایتان را به زیبا ترین و طبیعی ترین شکل تغییر دهید و از داشتن لبخندی زیبا لذت ببرید.
عوامل زیبایی در لبخند
- فرم یا نسبت طول و عرض دندانها
- قوس لبخند
- عرض لبخند
- هماهنگی خطوط لثهای
- از بین رفتن فواصل بین دندانی
*نکته
در هر فرد بصورت نرمال هنگام لبخند باید تمام طول ۴ دندان قدامی فک بالا دیده شود، این موضوع از ویژگی های یک لبخند جوان و زیباست. یکی از مشخصه های مسن شدن کاهش دیده شدن این دندان هاست. بطوریکه با بالا رفتن سن فرد بتدریج مقدار کمتری از این دندان ها در هنگام لبخند دیده می شوند. بنابراین دیده شدن زیادتر دندان ها (چهار دندان قدام بالا ) نشان دهنده جوانی است.
طراحی خط لبخند چیست؟
خط لبخند معمولاً، خطی فرضی است از لبه دندان های قدامی فک بالا گذشته و با خط لبه فوقانی لب پایین موازی است. انحنای خط لبخند به سمت پایین سبب ایجاد حالت جوان تر در شخص می گردد. در افرد با سنین بالاتر به علت ایجاد سایش در لبه دندان ها خط لبخند از حالت منحنی به سمت خط مستقیم می رود که نشان افزایش سن و پیری است.
*نکاتی که استفاده از لمینیت دندان را در اصلاح طرح لبخند به یک انتخاب ایده آل بدل کرده عبارت اند از:
- درمان غیر تهاجمی تری نسبت به روکش های دندانی است.
- مقاومت بسیار بالایی در برابر رنگ دارد.
- ظاهر بسیار طبیعی تری نسبت به سایر درمان ها دارد.
- از دوام و طول عمر بالایی برخورداراست.
- استحکام بالایی نسبت به شکستگی و لب پریدگی دارد.
لبخند لثه ای (Gummy smile)
لبخند لثه ای یکی از مشکلات رایج زیبایی است که به دلیل مشخص شدن حجم زيادي از لثه هنگام خنديدن ايجاد مي شود. در این حالت دندان ها و نحوه ی قرار گیری لب های فرد به گونه ای است که فرد در هنگام لبخند زدن و حتی صحبت کردن نمی تواند لثه های خود را مخفی نگه دارد. دندان های زیبا و لثه های سالم نقش بسیار مهمی برای سلامتی بدن فرد دارند و علاوه بر اینکه در اعمالی مثل جویدن غذا و حتی صحبت کردن دخیل هستند، می توانند از نظر روحی نیز باعث افزایش اعتماد به نفس افراد شوند. در این بین، یکی از مشکلات شایعی که در ظاهر لثه ها می تواند وجود داشته باشد، عارضه لبخند لثه ای می باشد.
دلایل محبوبیت لمینیت های سرامیکی
لمینیت دندان در دندانپزشکی زیبایی کاربرد های مختلفی دارند مانند:
- برطرف ساختن نامرتبی و کجی دندان ها
- تغییر رنگ طبیعی تر و زیبا تر نسبت به کامپوزیت ونیر ها
- تغییر شکل و فرم دندان ها مثل کوتاهی ، شکستگی و…
*تمامی این موارد بر اساس محاسبات کلینیکی و با استفاده از اسکن های دیجیتال صورت می گیرند.
ولی این ها تنها دلایل محبوبیت لمینیت نسبت به سایر درمان ها نیستند.
دلایلی که لمینیت رو نسبت به سایر درمان های زیبایی متمایز کرده استحکام و طبیعی بودن آن هاست. لمینیت به دلیل جنسی که دارند با لبه جینجیوال ( لثه ) تطابق بسیار خوبی بر قرار می کند و از استحکام بالایی بر خوردار هست و دیگر فرد نگرانی از شکستگی و لب پر شدن لمینیت های خود ندارد. همچنین به خاطر طراحی خاصی که دارد کاملا شکل و فرم دندان های طبیعی را دارد و به خاطر خاصیت ترنسلوسنسی ( شکست نور ) زیبایی دو چندان به لبخند شما می بخشد.
رنگ در لمینیت های سرامیکی
رنگ لمینیت دندان یکی از نکاتی است که باید به آن توجه ویژه شود زیرا تاثیر چشمگیری در طبیعی به نظر رسیدن لمینیت ها دارد.
در لمینیت ها وجود حالت ترانسلوسنسی (عبور نور) و شیشه ای بودن در لبه دندان ( انسیزال) در طبیعی تر به نظر رسیدن و زیبایی نقش به سزایی دارند.
هنگام انتخاب رنگ لمینیت ها باید به چند نکنه توجه کرد:
- رنگ پوست، تا تضاد ایجاد شده بین پوست و دندان زیاد به نظر نرسد.
- میزان سفیدی چشم
- میزان تغییر رنگ
- از همه مهمتر سلیقه ی بیمار
*نکته
رنگ دندان ها از طیف های مختلفی تشکیل شده است.از این رو می بایست از شید های رنگ کمک گرفت، اما آیا شید های رنگ تنها فاکتور ما در انتخاب رنگ دندان ها میتواند باشد؟ در واقع عوامل دیگری برای رسیدن ما به رنگ مطلوب و مورد نظرمان وجود دارد که شامل موارد زیر می باشد:
- نوع سرامیک
- رنگ سمان انتخابی
- نوع و میزان تراش دندانپزشك
- طراحی آناتومی و تقارن سازی دندان ها توسط لابراتوار مربوطه
با در نظر گرفتن این فاکتور ها می توانیم به یک رنگ مطلوب و ایده آل در لمینیت برسیم.
*نکته
لمینیت های سرامیکی با توجه به جنس سرامیکی که دارد می تواند تا حد زیادی رنگ دندان های شما را تغییر دهد. تا جایی که حتی تیرگی ایجاد شده توسط درمان ریشه ی قدیمی، ضربه یا تروما و زردی دندان را کاملا بپوشاند و دندان های شما را به رنگ دلخواه تان در بیاورد.
ضخامت در لمینیت های سرامیکی
ضخامت لمینیت حدود 0.5 تا 0.6میلیمتر می باشد که تقریبا دو برابر ضخامت پوست تخم مرغ است. البته تکنولوژیهای جدید در لمینیت ها مانند لومینیرز ها نیز به بازار عرضه شده که به آن ها ونیر های فوق نازک می گویند و ضخامت آنها حدود 0.2 میلیمترمی باشد.
میزان تراش در لمینیت های سرامیکی
در لمینیت دندان، لازم است فقط سطح بیرونى دندان مختصرى تراش داده شود تا جبران ضخامت پوسته نازک لمینیت، با تراش روى دندان صورت گیرد. در غیر اینصورت قرار دادن لمینت روى دندان موجب بیرون زدگى سطح دندان ها مى شود. البته بایست توجه کرد که این تراش در سطح میناى دندان است و موجب بروز آسیب به دندان و یا از بین رفتن میناى دندان نمى شود و پوسته لمینیت روى دندان کاملا مى چسبد و هیچ درز و منفذى بین لمینیت و سطح میناى دندان باقى نمى ماند و لذا سلامت دندان حفظ خواهد شد.
*لازم به ذکر است در مواردى مثل بدرنگى بسیار شدید دندان ها (به منظور افزایش پوشانندگى رنگ دندان) و یا نامرتبى و بهم ریختگى دندان ها لازم است مقدار تراش دندان از مقادیر استاندارد فوق بیشتر گردد. در هر حال اگر تصمیم به استفاده از لمینیت گرفته اید باید در جریان باشید که لمینیت کردن دندان یک کار برگشت ناپذیر حساب می شود.
مراحل انجام لمینیت سرامیکی
درمان لمینیت فرآیندی تخصصی است که تنها توسط متخصص در این حوزه امکان پذیر است. مراحل لمینیت کردن دندان ها به شرح زیر می باشد:
درمان های ترمیمی، اگر دندان های فرد نقص هایی نظیر پوسیدگی، بیماری های لثه و … داشته باشد، می بایست قبل از لمینیت کردن اقدام به درمان های ترمیمی برای فرد نمود. برای انجام لمینیت دندان ابتدا باید بستر دندان ها را آماده کرد تا فضای کافی برای قرار گیری لمینیت ها ایجاد شود تا از بیرون زدگی دندان ها جلوگیری شود از این رو روی سطح خارجی دندان ها (باکال) با توجه به جنس لمینیت انتخابی و شکل، فرم قرار گیری دندان ها مختصر تراشی داده می شود و بعد از قالب گیری با مواد مخصوص، فرآیند ساخت لمینیت های سرامیکی آغاز می شود. پس از ساخت لمینیت دندان مراحل نصب بر روی دندان ها آغاز می شود. برای چسباندن لمینیت ها بر روی دندان ها از چسب های مخصوص رزیني استفاده می شود.
ساخت لمینیت های سرامیکی
امروزه با پیشرفت تکنولوژی و پیدایش روشهای نوین در عرصه دندانپزشکی، روشهایی که جنبه زیبایی و درمانی دارند توانسته اند سرعت، دقت و سهولت بسیار زیادی را در فرآیند درمانی خود جای دهند.
در دندانپزشکی دیجیتال با استفاده از طراحی کامپیوتری و سیستمهای ساخت کامپیوتری یا کد کم سرعت و دقت بیشتری فراهم شده است. در حال حاضر محبوب ترین روشی که در زیباسازی طرح لبخند افراد تاثیر گذار است و محبوبیت خاصی پیدا کرده است لمینیت دندان است.
کامپوزیت ونیر یا لمینیت سرامیکی؟
با هر دو ماده می تواند لبخند شما را به زیبایی تغییر داد. با آن ها می توانید لکه ها، شکستگی و لب پریدگی های دندان، فاصله و شکاف های بین دندان ها یا کجی دندان ها را بپوشانید. با این حال، لمینیت دندان طبیعی تر به نظر می رسند، زیرا جنس لمینیت نور را به روشی بسیار زیبا و شبیه به مینای دندان بازتاب می کند و نمایی بسیار طبیعی دارد. کامپوزیت ونیر ها هم زمانی که پولیش می شوند طبیعی به نظر می رسند. اگر دندان های شما بشدت لکه دار شدند، آسیب دیدند یا شکاف های بزرگتری دارند، ممکن است دندانپزشک شما لمینیت های سرامیکی را توصیه کند. کامپوزیت ونیرها برای نقص های خفیف تا متوسط مناسب تر هستند.
شباهت ظاهری روکش های تمام سرامیکی با لمینیت های سرامیکی
لمینیت های سرامیکی و روکش های تمام سرامیک هردو از استحکام بسیار بالایی بر خوردار هستند. تطابق بسیار خوبی با لبه ی لثه (جینجیوال) دارند و هر دو خاصیت ترنسلوسنسی دارند و در لبه دندان نور را از خود عبور می دهند که زیبایی دو چندان به آن ها می بخشد و باعث می شود ظاهری بسیار طبیعی داشته باشند و قابل تشخیص حتی برای خود فرد نباشند. لمینیت های سرامیکی و روکش های تمام سرامیک از نظر ظاهری کاملا شبیه به هم هستند و تفاوت ظاهری با یکدیگر ندارند.
مراقبت های بعد از لمینیت سرامیکی
به طور کل مراقبت های لازم پس از لمینیت دندان شامل موارد زیر می شوند:
- پس از انجام لمینیت سرامیکی دندان، امکان حساسیت موقت به نوشیدنی های گرم و سرد وجود دارد. پس نگران نباشید چرا که این حساسیت در مدت کوتاهی رفع می شود.
- حداقل دو بار در روز به صورت منظم مسواک بزنید.
- کشیدن نخ دندان را در برنامه روزانه مراقبت از دهان و دندان های خود قرار دهید.
- توصیه می کنیم از مصرف مواد خوراکی رنگدانه دار، پرهیز کنید. این خوراکی ها می توان به قهوه، چای، نوشابه و مواد خوراکی دیگری که حاوی رنگدانه های زیادی هستند اشاره کرد. این مواد خوراکی بر روی لمینیت های دندان شما تاثیر نمی گذارند، بلکه بر روی رنگ مینای طبیعی دندان اثر گذار هستند.
- از خوردن غذاهای سخت و میوه های سفت خودداری کنید. توجه داشته باشید، هرگز از دندان برای شکستن آجیل استفاده نکنید.
- به دلیل اینکه امکان ترمیم مجدد لمینیت سرامیکی وجود ندارد، به مراقبت های بیشتری نیاز است. چرا که در صورت شستگی و آسیب به لمینیت دندان، باید تعویض کامل صورت گیرد.
- برای استفاده از دهانشویه حتما از دندانپزشک معالج خود مشورت بگیرید که دهانشویه مخصوصی را به شما پیشنهاد کند.
- مراجعه به دندانپزشک و چکاپ های دوره ای را هر 6 ماه یکبار انجام دهید تا از بیماری های احتمالی لثه ای پیشگیری شود.
- یکی از عادات اشتباهی که موجب آسیب به لمینیت دندان می شود، دندان قروچه در خواب یا بیداری است. برای درمان این مشکل بلاگ مربوط به دندان قروچه را مطالعه فرمایید.
سوالات متداول
آیا لمینیت سرامیکی به دندان طبیعی آسیب می زند؟
خیر، در صورتی که متخصص دندانپزشک شما پزشکی حاذق باشد و در این زمینه از تجربه کافی برخوردار باشد دندان های طبیعی تان آسیبی نخواهند دید. متخصص دندانپزشک قبل از شروع روند درمان لمینیت سرامیکی، عکس کلی از فک و دهان را برایتان تجویز می کند و دندان هایتان را به طور کامل چکاب می کند تا از سالم بودن و مناسب بودن دندان برای نصب لمینیت ها اطمینان حاصل کند. اگر متخصص دندانپزشک تشخیص دهد که لمینیت سرامیکی برای شما گزینه مناسبی نیست می توانید از دیگر گزینه ها مثل ونیر کامپوزیت ، باندینگ، ارتودنسی دندان، بلیچینگ و … استفاده کنید.
چه افرادی نمی توانند درمان لمینیت های سرامیکی را انجام دهند؟
لمینیت دندان برای افراد زیر مناسب نیست و توصیه نمی شود:
- افرادی که دندان های آن ها به دلیل پوسیدگی یا بیماری لثه فعال ناسالم است.
- افرادی که دندان آن ها در نتیجه پوسیدگی و شکستگی ترمیم های وسیع دارد.
- کسانی که روی سطح دندان خود مینای کافی ندارند.
لمینیت سرامیکی باعث حساس شدن دندان ها می شود؟
در مواردی که لمینیت دندان به گونه ای اعمال شده که مینای دندان تراشیده شده باشد، امکان حساس شدن دندان ها نیز وجود دارد. در این موارد دندان ها ممکن است نسبت به برخی غذا ها یا نوشیدنی های سردوگرم مدت کوتاهی حساس تر باشند.
لمینیت سرامیکی دندان باعث پوسیدگی دندان می شود؟
لمینیت سرامیکی به تنهایی نمی تواند عامل پوسیدگی دندان ها شود. اما در صورت عدم مراقبت های کافی از لمینیت ها و رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان، امکان پوسیدگی دندان های لمینیت شده مانند دندان های طبیعی وجود دارد. خصوصا ریسک بیماری های لثه در این موارد بسیار بالا تر است.
دکتر مهناز ارشد
متخصص پروتزهای دندانی، ایمپلنت و زیبایی
متخصص درمان مشکلات مفصل فکی و آپنه خواب
استاد دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران