بهترین سن برای ارتودنسی
مهر ۱۶, ۱۴۰۲ ۲:۵۴ ب٫ظیکی از شاخه های علم دندانپزشکی که به اصلاح ناهماهنگی دندان ها و برخی مشکلات فکی می پردازد، ارتودنسی دندان نام دارد. حرکت دندان و استخوان های فک در زمان بلوغ بسیار راحت تر اتفاق می افتد، در این سنین به دلیل بافت نرم استخوان، با کمک دستگاه های ارتودنسی حرکت دندان ها و استخوان های فک در مسیر مناسب و مد نظر متخصص ارتودنسی به راحتی امکان پذیر است. اما با این حال در سنین بالا تر نیز درمان ارتودنسی بسیار مفید و سودمند می باشد. بنابراین تا هر زمانی که به فکر سلامت دهان و دندان خود هستید، می توانید از ارتودنسی بهره مند شوید. در این مقاله به بررسی سن مناسب ارتودنسی و روش های درمان مربوط به آن خواهیم پرداخت.
ارتودنسی برای چه کسانی مناسب است؟
شاید برای افراد این سوال پیش بیاید که ارتودنسی برای چه اشخاصی مناسب است؟ در پاسخ به این سوال باید گفت، برای انجام ارتودنسی، هیچ سن خاصی وجود ندارد و این درمان بی نظیر می تواند در همه حال سلامت دهان و دندان را بهبود ببخشد. ارتودنسی می تواند برای اصلاح ناهماهنگی دندان ها، عدم تقارن فک و… کاربرد داشته باشد. برخی از افراد دارای ناهماهنگی در اندازه بین دندان ها و فک خود می باشند که در این صورت ارتودنسی های دائم و یا موقت می توانند به راحتی این ناهنجاری را درمان کنند. پس در نتیجه درمان ارتودنسی برای همه افراد و در هر زمانی کارآمد می باشد.
طول مدت درمان ارتودنسی
مدت زمان درمان ارتودنسی با توجه به مواردی مانند شدت ناهنجاری، سن و موارد دیگر برای افراد متفاوت می باشد. در اولین جلسه، متخصص ارتودنسی با بررسی وضعیت دهان و دندان در ارتباط هزینه و مدت زمان حدودی درمان، اطلاعات لازم را به شما خواهد داد، اما به هر حال با توجه وضعیت درمان و مراقبت های لازم در حین درمان ارتودنسی، تا حدودی این زمان تغییر خواهد کرد. محدوده زمانی درمان ارتودنسی ثابت و ارتودنسی متحرک به طور معمول از 6 ماه تا 3 سال می باشد.
بهترین سن ارتودنسی
برای تمام افرادی که قصد انجام ارتودنسی را دارند، علاوه بر آگاهی از هزینه ارتودنسی و دیگر مسائل، لازم است تا اطلاعات مناسبی درباره سن مناسب ارتودنسی داشته باشند. با توجه به توصیه متخصصان، بهترین سن برای انجام ارتودنسی در کودکی و بین 8 تا 12 سالگی می باشد.
اولین معاینه ارتودنسی در چه سنی می باشد؟
انجمن ارتودنسی آمریکا اولین معاینه ارتودنسی را سن 7 سالگی در نظر گرفته است. احتمال دارد که درمان ارتودنسی در این زمان نیاز نباشد، اما اگر این معاینه در زمان مناسب انجام شود، متخصص ارتودنسی می تواند برنامه واضحی را به بیمار شرح دهد. در واقع این زمانبندی مناسب ارتودنسی کودکان می تواند از بروز بسیاری از مشکلات جدی تر در آینده جلوگیری کند.
کلیک کنید: چکاپ منظم دندان ها چه مزایایی دارد؟
زمانی که درمان ارتودنسی در الگوی رشد بیمار دخیل باشد، رشد فک به شکل صحیح انجام گرفته و حرکت دندان ها در جایگاه درست پیش می رود. اولین دندان آسیاب کودکان در سن 7 سالگی رشد می کند که نقش بسیار مهمی در جفت شدن دندان ها و جویدن غذا دارد، بنابراین بررسی وضعیت دندان ها و فک و صورت در این سن، اثرات بسیار موثری برای فرد خواهد داشت.
سن مناسب شروع درمان ارتودنسی
تشخیص سن مناسب برای شروع درمان، بر عهده متخصص ارتودنسی خواهد بود. در صورتی که مشکلات فکی وجود نداشته و فقط دندان های بیمار ناهماهنگی داشته باشد، محدوده سنی 10 تا 12 سال زمان مناسبی برای درمان می باشد. البته در صورت عدم مشکلات فکی و سالم بودن لثه، درمان ارتودنسی برای صاف و مرتب کردن دندان ها در هر سنی قابل انجام است. ناهنجاری های دندانی به کمک سیم و براکت به راحتی قابل درمان می باشند.
مراحل ارتودنسی دندان
مراحل ارتودنسی ممکن است در افراد مختلف بر اساس نوع درمان و نوع دندان ها کمی متفاوت باشد اما به طور کلی درمان ارتودنسی یکسری مراحل ثابت دارد که در ادامه به توضیح آن ها پرداخته شده است:
کلیک کنید: 20 موردی که باعث خرابی دندان می شود
- ابتدا در جلسه ی اول متخصص ارتودنسی دندان های بیمار را معاینه می کند و مشکلات دندان ها و نوع درمان را برای بیمار توضیح می دهد.
- در مرحله بعد برای تشخیص دقیق تر و بررسی دندان ها عکس رادیولوژی تهیه می شود. متخصص ارتودنسی وضعیت لثه ها و دندان های شما را بررسی می کند. اگر لثه ها دچار عفونت و یا تحلیل شده باشند باعث می شود ارتودنسی به درستی صورت نگیرد و یا اگر دندان ها پوسیدگی داشته باشند و یا نیاز به کشیدن داشته باشند باعث اختلال در روند درمان می شوند، پس ابتدا باید درمان های لازمه قبل از ارتودنسی صورت گیرند.
- حال بر اساس نوع ارتودنسی (متحرک، ثابت و یا نامرئی) که متخصص ارتودنسی با توجه به شرایط دهان و دندان بیمار تجویز کرده است، درمان را شروع می کند.
انواع ارتودنسی
ارتودنسی لینگوال
یکی از روش های درمان ارتودنسی که به طرح لبخندی زیبا می پردازد و سبب تراز شدن دندان ها می شود، ارتودنسی لینگوال می باشد. این روش جزئی از درمان ارتودنسی ثابت بوده که بریس های آن مشابه با بریس های ارتودنسی ثابت ساده می باشد. تفاوت این است که به جای قرار گرفتن براکت ها بر سطح رویی دندان ها، این بریس ها در قسمت پشتی دندان ها قرار می گیرند. این روش به دلیل آنکه در دید نیست، می تواند نوعی از ارتودنسی نامرئی باشد.
مدت زمان درمان با روش ارتودنسی لینگوال
مدت زمان درمان به روش ارتودنسی لینگوال با توجه به شدت ناهنجاری دندان ها و یا اختلال های فکی حدود 18 تا 36 ماه زمان می برد.
کلیک کنید: همه چیز درباره لمینیت دندان
مزایای ارتودنسی لینگوال
- بارز ترین مزایایی که ارتودنسی لینگوال دارد، مخفی بودن آن است. به دلیل اینکه ارتودنسی یک درمان طولانی مدت می باشد، بسیاری از افراد تمایل دارند که آن را از اطرافیان پنهان کنند، به خصوص بزرگسالان که تمایل کمی به درمان ارتودنسی دارند، می توانند از این روش استفاده کنند.
- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و مصرف نوشیدنی های رنگی، می تواند سبب تغییر براکت ها شود، مزیت این روش این است که تغییر رنگ براکت ها دیده نمی شود و تاثیری بر لبخند ندارد.
- این روش تا حدودی می تواند مشکلات ناشی از مال اکلوژن، بایت و ناهماهنگی دندان ها را درمان کند.
هزینه ارتودنسی لینگوال
به طور کلی هزینه درمان علاوه بر روش درمان، تحت تاثیر عوامل متعددی می باشد. برخی از عوامل مانند شدت ناهنجاری، تعداد مراجعات به مطب دندانپزشکی، دستمزد متخصص ارتودنسی و… همگی بر قیمت نهایی ارتودنسی تاثیر گذارند. در جلسه اول معاینه، متخصص ارتودنسی مدت زمان درمان و حدود قیمت را برای شما شرح خواهد داد. به طور معمول این روش ارتودنسی، هزینه بالاتری نسبت به دیگر روش ها دارد که به علت تخصصی ساخته شدن آن در لابراتوار می باشد.
ارتودنسی ثابت
در ارتودنسی ثابت، بیمار توانایی خارج کردن دستگاه ارتودنسی از دهان خود را ندارد، به همین جهت به این نام معروف شده است. در این روش، متخصص ارتودنسی براکت های ارتودنسی را مانند نگین بر روی دندان ها می چسباند. طول درمان این روش ارتودنسی حدود 2 سال می باشد که با توجه به شدت ناهنجاری بیمار متغیر است و می تواند بیشتر شود. از جمله مواردی که در ارتودنسی ثابت مورد توجه بیماران و متخصص ارتودنسی قرار می گیرد، نوع ارتودنسی ثابت و به کارگیری آن برای دو فک می باشد. ارتودنسی ثابت توانایی بالایی در درمان فاصله بین دندان ها و ناهماهنگی شدید دندان ها دارد. ارتودنسی ثابت از جمله روش های درمانی و زیبایی دندان است که تا به امروز تغییرات بسیار خوبی داشته است.
کلیک کنید: رابطه ارتودنسی با آپنه خواب
طول درمان ارتودنسی ثابت
درمان ارتودنسی ثابت حدود 2 سال زمان می برد، اما با توجه به شدت ناهنجاری افراد، این زمان ممکن است کمتر و یا بیشتر شود.
مزایای ارتودنسی ثابت
- ارتودنسی ثابت می تواند در مدت زمان مناسب، شدید ترین ناهنجاری دندان را درمان کند.
- ارتودنسی ثابت از ابتدا تا انتهای درمان در دهان می ماند و نیازی به خارج کردن آن نیست.
- ارتودنسی ثابت با صاف و مرتب کردن دندان ها می تواند طرح لبخند زیبایی را برای فرد ایجاد نماید.
- ارتودنسی ثابت برای هر سنی مناسب می باشد.
- این روش می تواند مشکلاتی که ناهماهنگی دندان ها برای تکلم ایجاد کرده اند را رفع کنند.
- براکت های ارتودنسی ثابت تنوع رنگ بسیاری دارند.
- ارتودنسی ثابت دندان ها را در جهت کنترل شده ای هدایت می کند و به همین سبب خطر آسیب به دندان ها را بسیار کاهش می دهد.
هزینه ارتودنسی ثابت
عوامل بسیاری بر هزینه ارتودنسی ثابت تاثیر می گذارند، شدت ناهنجاری دندان ها، سن، مدت زمان درمان و هزینه های جانبی همگی بر هزینه نهایی ارتودنسی ثابت تاثیر دارند. در جلسه معاینه، متخصص ارتودنسی مدت زمان درمان و حدود قیمت را برای شما شرح خواهد داد.
کلیک کنید: صفر تا صد اصلاح طرح لبخند با روش های مختلف
ارتودنسی متحرک
یکی از روش های ارتودنسی که در آن براکت به دندان چسبیده نمی شود و بیمار می تواند در هر زمانی آن را از دهان خارج کرده و به راحتی داخل دهان بگذارد، ارتودنسی متحرک است. این روش برای هر دو فک نیز قابل استفاده می باشد و نتیجه کار آن، به همکاری بیمار بستگی دارد. این درمان بیشتر برای درمان مشکلات جزئی دندان در زمان کوتاه استفاده می شود. زمانی که میزان ناهنجاری دندان زیاد باشد، برای به دست آوردن نتیجه مطلوب، باید از ارتودنسی ثابت کمک گرفت.
مدت زمان درمان ارتودنسی متحرک
برای بیمارانی که برای درمان ناهنجاری جزئی دندان ها، تمایل دارند در مدت زمان کوتاهی نتیجه دلخواه خود را به دست آورند، ارتودنسی متحرک انتخاب خوبی می باشد که طول درمان آن از ارتودنسی ثابت بسیار کوتاه تر است. مدت زمان درمان آن بستگی به میزان ناهنجاری دندان دارد که متخصص ارتودنسی در جلسه اول در این باره اطلاعات لازم را برای بیمار شرح خواهد دارد.
مزایای ارتودنسی متحرک
- می توانید برای غذا خوردن و مسواک زدن آن ها را از دهان خود در بیاورید.
- در مواقعی که دچار درد و ناراحتی غیر قابل تحمل شدید، می توانید به طور موقت آن را از دهان خود در بیاورید.
- می توانید در مراسم های خاصی بر حسب تمایل از آن ها استفاده نکنید.
- این نوع روش ارتودنسی کمتر از ارتودنسی ثابت قابل مشاهده برای اطرافیان می باشد.
- زمان این درمان بسیار کوتاه تر می باشد.
- در ارتودنسی متحرک احتمال آسیب دیدن دندان ها بسیار کمتر از ارتودنسی ثابت است.
- رعایت بهداشت دهان و دندان در ارتودنسی متحرک راحت تر می باشد، به همین جهت احتمال بروز بیماری های دهان و دندان در این روش کمتر است.
- استفاده از این روش برای درمان های جزئی و ناهنجاری های کوچک بسیار مناسب است.
هزینه ارتودنسی متحرک
متخصص ارتودنسی در ابتدا با بررسی دهان و دندان بیمار و انتخاب روش مناسب درمان، هزینه آن را برای بیمار مشخص می کند. ارتودنسی متحرک روش های مختلفی دارد که هر کدام از آن ها هزینه خاص خود را شامل می شوند. عواملی که بر هزینه ارتودنسی متحرک تاثیر می گذارند، شامل روش درمان، مهارت متخصص ارتودنسی، تعداد جلسات مورد نیاز برای درمان، قالب گیری و لابراتوار می شود.
کلیک کنید: عوامل موثر بر ماندگاری و دوام بلیچینگ دندان ها
ارتودنسی شفاف
اینویزیلاین تری پلاستیکی شفافی است که با قرار گرفتن بر روی دندان ها، آن ها را به سمت موقعیت بهتر با نیرویی ملایم و پیوسته هدایت می کند. الاینر ها به شکل اختصاصی برای هر بیمار به کمک دستگاه های دیجیتالی پیشرفته ساخته می شوند.
چه کسانی می توانند از الاینر شفاف استفاده کنند؟
الاینر شفاف قابلیت اصلاح ناهنجاری های دندانی در دوران رشد و بعد از بلوغ را دارد. این روش می تواند برای درمان مال اکلوژن در بزرگسالی و نوجوانی مورد استفاده قرار گیرد. امروزه با پیشرفت علم دندانپزشکی، الاینرهای شفاف توانایی درمان ناهنجاری پیچیده تر را دارا هستند با این وجود، این روش ارتودنسی شفاف برای تمام ناهنجاری های دندانی قابل استفاده نیست و متخصص ارتودنسی با بررسی وضعیت دهان و دندان، بهترین گزینه را برای بیمار در نظر می گیرد.
طول درمان ارتودنسی با الاینر شفاف
در اغلب اوقات بیمارانی که از این روش درمانی بهره می برند، دارای ناهنجاری های خفیف دندانی هستند، به همین جهت درمان ارتودنسی با الاینرهای شفاف سریع تر از روش های دیگر ارتودنسی به اتمام می رسد. مدت زمان درمان، بستگی به شدت مشکل و وضعیت دهان و دندان بیمار دارد. در صورتی که میزان پیچیدگی درمان بسیار کم باشد، حدود 6 ماه و در موارد پیچیده تر ممکن است تا 2 سال زمان ببرد. به طور میانگین می توان این زمان را 12 ماه در نظر گرفت. برخی از افراد به سرعت متوجه تغییرات شده و برخی دیگر در زمان زیادی این تغییرات را احساس می کنند.
مزایای ارتودنسی با الاینر شفاف
- یکی از مهمترین مزیت های ارتودنسی شفاف با الاینر شفاف، حالت نامرئی آن است تا به صورت واضح بر روی دندان ها مشخص نباشد. برای افرادی که استفاده از براکت های فلزی را دوست ندارند و نمی خواهند که اطرافیان متوجه درمان ارتودنسی آن ها شوند، الاینر شفاف می تواند یک انتخاب مناسب باشد. بسیاری از بزرگسالان به دلیل موقعیت های شغلی و اجتماعی خود، تمایلی ندارند در حین درمان، لبخند شان تحت تاثیر قرار بگیرد.
- الاینر شفاف این قابلیت را دارد تا در مواقع حساس و مراسم های خاص، پلاک را از دهان خارج کنید و به همین سبب در حین درمان اعتماد به نفس شما کاهش پیدا نخواهد کرد.
- هیچ محدودیتی در هنگام غذا خوردن وجود ندارد، زیرا می توانید در هنگام غذا خوردن آن را از دهان خود خارج کنید.
- برخلاف سایر روش های ارتودنسی که مسواک زدن و کشیدن نخ دندان را با مشکل رو به رو می کنند، در این روش، مسواک زدن و کشیدن نخ دندان با مشکلی مواجه نخواهد شد، زیرا قادر به خارج کردن الاینر از دهان هستید.
- به دلیل اینکه رعایت بهداشت دهان و دندان در این روش بسیار راحت تر است، احتمال پوسیدگی و بیماری های دهان و دندان به شدت کاهش پیدا می کند.
- مدت زمان درمان ارتودنسی با الاینر شفاف کوتاه تر است.
- الاینر شفاف برخورد مستقیمی با زبان ندارد، به همین جهت صحبت کردن با وجود آن سخت نخواهد بود.
- طبق برآورد هایی که در این زمینه انجام شده است، این روش می تواند حرکت دندان ها را دقیق تر کنترل کند.
- الاینرهای شفاف دیگر نیازی به تنظیم مجدد توسط متخصص ارتودنسی ندارند. این یعنی شما نیازی به حضور مکرر در مطب نخواهید داشت و زمان شما کمتر گرفته خواهد شد.
کلیک کنید: مکیدن انگشت و تاثیری که روی دندان ها میگذارد؟
هزینه ارتودنسی با الاینر شفاف
قیمت ارتودنسی با الاینر شفاف مانند هر روش درمانی دیگری تحت تاثیر عوامل متعددی مانند سن، مهارت متخصص ارتودنسی، شدت ناهنجاری، ابزارهای مورد استفاده و هزینه های جانبی قرار می گیرد. الاینرهای شفاف به طور اختصاصی برای بیمار در لابراتوار ساخته می شوند، به همین جهت هزینه بالاتری نسبت به دیگر روش های درمانی خواهند داشت.
اهمیت مسواک زدن دندان ها در حین درمان ارتودنسی
برخی باکتری ها و پلاک ها بر روی دندان ها با ترشح نوعی اسید، باعث نابودی سطح دندان ها و در نهایت پوسیدگی دندان ها می شوند. برای اینکه مانع ایجاد پوسیدگی دندان های خود شوید، باید رعایت بهداشت دهان و دندان را جدی بگیرید. اگر دارای براکت های ارتودنسی هستید، باید به طور جدی تری این مراقبت ها را رعایت کنید، زیرا تا زمانی که درمان ارتودنسی دندان را انجام می دهید، بهداشت دهان و دندان کمی سخت تر می شود.
کلیک کنید: خدمات دندانپزشکی زیبایی: 5 روش مفید زیبایی دندان
تمیز کردن سیم ها و براکت ها نیازمند تلاش بیشتری می باشد. اگر این کار را به درستی انجام ندهید، احتمال بروز پوسیدگی دندان و بیماری های لثه به شدت افزایش می یابد. به همین جهت استفاده از مسواک ارتودنسی، اهمیت بسیاری دارد.
سوالات متداول
آیا سن شروع ارتودنسی اثری بر طول عمر دندان خواهد گذاشت؟
زمانی که درمان ارتودنسی در سن مناسب انجام شود، دندان ها در موقعیت مناسبی درون فک قرار می گیرند. در نتیجه نیروی متوازنی در تمام جهات وارد شده و فشار از روی ریشه دندان کاهش می یابد. همچنین صاف و مرتب شدن دندان ها سبب سهولت در بهداشت دهان و دندان شده و طول عمر دندان ها را بیشتر می کند.
استفاده از الاینر های شفاف چند ساعت در روز توصیه می شود؟
توصیه متخصصان ارتودنسی این است که در تمام روز باید از آن ها استفاده کنید، یعنی فقط در زمان غذا خوردن و مسواک زدن می توانید الاینر را از دهان خود خارج کنید. با اینکه امکان خارج کردن الاینرها از دهان در شرایط خاص وجود دارد، اما با این حال نتیجه مطلوب بستگی به همکاری بیمار با متخصص ارتودنسی را دارد.
آیا ارتودنسی لینگوال درد دارد؟
به طور کلی بیمار بعد از هر روش درمانی تا مدت کوتاهی به جهت عادت کردن به براکت ها درد مختصری را تجربه خواهد کرد که البته با مصرف دارو های مسکن این درد ارتودنسی قابل تحمل است. براکت های لینگوال به دلیل اینکه در پشت دندان ها نصب می شوند، زمان بیشتری طول می کشد تا بیمار به آن ها عادت کند.
آیا ارتودنسی ثابت سبب آسیب رسیدن به دندان های طبیعی خواهد شد؟
ارتودنسی ثابت برای درمان بسیاری از ناهنجاری های دهان و دندان مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع ارتودنسی باعث آسیب رسیدن به دندان ها نمی شود، اما در صورت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان توسط خود بیمار، احتمال ابتلا به پوسیدگی دندان و بیماری های لثه بسیار افزایش می یابد.
دکتر مهناز ارشد
متخصص پروتزهای دندانی، ایمپلنت و زیبایی
متخصص درمان مشکلات مفصل فکی و آپنه خواب
استاد دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران