دندان جلو چطور دچار پوسیدگی می شود؟
از ترکیب اسید ها و قند ها با باکتری های موجود در دهان پلاک ها تشکیل می شوند که عامل اصلی پوسیدگی دندان جلو هستند. پلاک ها به مرور زمان لایه سخت دندان یعنی مینای دندان را از بین می برند و سوراخ ایجاد می کند که به آن پوسیدگی می گویند. پوسیدگی می تواند سطحی باشد یا اینکه تا ریشه عمیق شده باشد. هر چه قدر پوسیدگی به پالپ دندان نزدیک شود روند رشد پوسیدگی بیشتر می شود و با درد شدید و عفونت (آبسه ی دندان) همراه می شود.
ممکن است پوسیدگی در مراحل اولیه معلوم نباشد و متخصص دندانپزشک فقط با استفاده از اشعه ایکس وجود پوسیدگی را تشخیص دهد. هرچقدر پوسیدگی بیشتر شود درد و ناراحتی هم بیشتر می شود و دندان نسبت به گرما، سرما و جویدن حساس می شود. در بعضی موارد پوسیدگی به صورت یک لکه قهوه ای یا خاکستری روی دندان دیده می شود.
کلیک کنید: 20 موردی که باعث خرابی دندان می شود
پوسیدگی روی دندان های جلویی به راحتی قابل مشاهده و تشخیص هستند. پوسیدگی دندان جلو در بزرگسالان به همان شکل دندان های عقبی ایجاد می شود. دندان های جلویی معمولاً به دلیل مسواک زدن غلط و نا کافی و عدم استفاده از نخ دندان و همچنین مصرف غذا ها و نوشیدنی های شیرین و اسیدی دچار پوسیدگی می شوند. البته ممکن است وجود بیماری های خاص و یا وراثت شانس ابتلای پوسیدگی را در دندان ها بیشتر کند.
ترمیم دندان پوسیده جلو (بازسازی دندان پوسیده)
درمان پوسیدگی دندان جلو مانند درمان پوسیدگی بقیه دندان ها است که در بیشتر موارد متخصص دندانپزشک برای برطرف کردن پوسیدگی از مواد پر کننده دندان استفاده می کند. متخصصین ترمیمی برای ترمیم دندان پوسیده جلو معمولا از کامپوزیت برای ترمیم استفاده می کنند. این مواد بر عکس مواد ترمیمی آمالگام طلایی یا نقره ای نمی باشند، یعنی مواد پرکننده کامپوزیت همرنگ دندان طبیعی هستند و با بقیه دندان ها مطابقت دارند. یکی دیگر از روش های بازسازی دندان پوسیده، روکش دندان می باشد.
مخصوصا اگر پوسیدگی وسیع باشد و نسج سالم کمی از دندان باقی مانده باشد. روکش های دندانی انتخاب عالی هستند. روکش های دندانی به طور کلی تمام سطوح دندان را پوشش می دهند و نسبت به روش پرکردن تهاجمی تر هستند. اگر پوسیدگی دندان به اندازه ای پیشرفت کرده باشد و عمیق شده باشد که به ریشه دندان رسیده است به احتمال زیاد دندان نیاز به درمان ریشه دارد.
بعد از اتمام درمان ریشه و از بین بردن عصب های عفونی در پالپ دندان متخصص دندانپزشک بعد از پرکردن حفره ایجاد شده با مواد مخصوص از روکش های دندانی برای ترمیم دندان استفاده می کند. روکش های دندانی هم می تواند به خوبی از دندان ضعیف شده محافظت کند و هم از نظر ظاهر و عملکرد با دندان های دیگر مطابقت دارد.
کاربرد لیزر در دندان پزشکی
پر کردن دندان با لیزر
پوسیدگی دندان ممکن است در بخش های مختلف دندان ایجاد شود و همیشه به این شکل نیست که فقط سطوح جونده پوسیده و خراب شوند. دندانپزشکان بسته به اینکه محل پوسیدگی در کجای دندان قرار دارد، به طور کلی پوسیدگی های دندانی و ترمیم های آن را در ۶ کلاس مختلف از I تا VI به حروف یونانی دسته بندی می کنند. پوسیدگی هایی که در بخش طوق یا گردن دندان هستند پوسیدگی های کلاس (V) یا ۵ هستند و معمولا ترمیم آن ها کمی چالش برانگیز تر از پوسیدگی های دیگر است. یکی از کاربرد های لیزر در دندانپزشکی کمک به تسهیل فرآیند ترمیم پوسیدگی های کلاس V است. به این شکل که متخصص دندانپزشک بخشی از بافت لثه که روی پوسیدگی کلاس ۵ را گرفته برش می دهد تا دید و فضای بیشتر و بهتری جهت ترمیم دندان آسیب دیده و پوسیده ایجاد شود.
علائم پوسیدگی دندان جلو
در زیر به برخی از علائم دندان پوسیده اشاره کرده ایم:
- حساسیت به دما، درد در هنگام خوردن یا آشامیدن مواد غذایی یخ یا داغ
- حساسیت به طعم غذا، واکنش دندان به غذا های ترش و شیرین
- آبسه دندان، رشد باکتری های مضر در بافت زیرین لثه
- تغییر رنگ مینای دندان
- سوراخ شدن محل پوسیدگی دندان
- بوی نامطبوع و بد دهان
عوارض دندان خراب
دقت داشته باشید که پوسیدگی دندان بسته به نوع دندان و درجه پوسیدگی، می تواند عوارض زیادی به همراه داشته باشد. در صورت عدم توجه و درمان این بیماری، ممکن است هر یک از عوارض زیر به سراغ شما بیایند:
کلیک کنید: درمان ایمپلنت یک روزه به روش کاملا دیجیتال
ظاهر بد
این عارضه روی ظاهر دندان و حتی خود فرد، تاثیر منفی می گذارد. پوسیدگی دندان جلو باعث تغییر رنگ دندان و سیاه شدن آن می شود، به همین دلیل طرح لبخند فرد را تحت تاثیر نامطلوبی قرار می دهد.
بوی بد دهان
پوسیدگی دندان توسط باکتری های دهان ایجاد می شود. همین باکتری ها زمانی که با دندان تماس بیشتری داشته باشند، می توانند پوسیدگی بیشتری ایجاد کنند. اسید تولید شده توسط باکتری ها سبب حل شدن بیشتر بافت دندان خواهد شد. همین موضوع نیز در دراز مدت و در صورت عدم درمان، می تواند سبب بوی بد در دهان شود. به طوری که فرد با رعایت بهداشت دهان هم نمی تواند این بوی بد را از بین ببرد.
طعم بد دهان
علاوه بر بوی بد دهان، وجود باکتری ها و تولید اسید سبب می شود فرد نتواند از غذایی که می خورد، لذت ببرد. چرا که همیشه طعم بدی در دهان خود احساس می کند. این طعم بد بدون درمان پوسیدگی از بین نخواهد رفت.
عفونتهای تنفسی
توجه داشته باشید که ریه ها علی رغم اینکه فاصله زیادی از دندان ها دارند، اما باز هم تحت تاثیر وضعیت آن ها قرار می گیرند. در صورتی که پوسیدگی دندان جلو خیلی گسترش پیدا کند، می تواند به طرق مختلف خود را به ریه ها برساند.
بیماریهای قلبی و عروقی
باکتری های دهان برای دهان بی خطر هستند، اما برای بافت های دیگر می توانند خیلی خطرناک باشند. تصور کنید همین باکتری ها بتوانند خود را از طریق خون به بافت های قلب یا عروق برسانند. در این صورت رگ های خونی ممکن است در اثر سخت شدن، مسدود شوند. این مسدود شدن بسته به موقعیتی که اتفاق بیافتد، می تواند خطرات زیادی داشته باشد. به عنوان مثال، می تواند سبب سکته مغزی یا قلبی شود. همچنین، اگر در قسمت های دیگر بدن ایجاد شود، می تواند سلامتی فرد را با افزایش فشار خون تهدید کند. در موارد خیلی حاد تر نیز، ممکن است آندوکاردیت عفونی را ایجاد کند.
عفونت و تورم
خیلی از افرادی که پوسیدگی دندان خود را درمان نمی کنند، با تورم قسمتی از صورت مواجه می شوند. این تورم به دلیل ایجاد آبسه دندان و تجمع باکتری ها به وجود می آید. همچنین، گاهی به دلیل انتشار عفونت، قسمت هایی از فک و گردن فرد با درد زیادی همراه می شوند.
زایمان زود رس
در صورتی که مادر بارداری به پوسیدگی های دندان خود توجه نکند، ممکن است چنین عارضه ای را نیز تجربه کند. دقت داشته باشید که پوسیدگی دندان در ابتدا سبب بیماری های لثه ای می شود. در ادامه سموم باکتری ها، خود را به بافت های اطراف جنین می رسانند و سبب بروز چنین اتفاقی می شوند.
کلیک کنید: آیا امکان بازسازی دندان پوسیده یا شکسته وجود دارد؟
گلودرد مزمن
شاید تا به حال دیده باشید که برخی از افراد، دائما از گلو درد شکایت دارند. این افراد احتمالا به پوسیدگی دندان خود بی توجهی کرده اند. چرا که این عفونت می تواند به بافت های اطراف و به خصوص زبان و گردن منتقل شود. در این صورت، ممکن است فرد در گلوی خود درد زیاد و مزمنی احساس کند.
پوسیدگی سایر دندان ها
بر خلاف تصور خیلی از افراد، پوسیدگی می تواند به دندان های دیگر هم سرایت کند. حتی این عارضه می تواند از فردی به فرد دیگر هم سرایت کند. به همین دلیل هم یکی از عوارض پوسیدگی دندان این است که سایر دندان ها به مرور زمان دچار پوسیدگی شوند.
جلوگیری از پوسیدگی دندان
روشهای بسیاری برای جلوگیری از پوسیدگی دندان وجود دارند که در ادامه به آنها می پردازیم:
هر روز مسواک بزنید.
یکی از مهم ترین اصول جلوگیری از پوسیدگی دندان، مسواک زدن است. توصیه می شود که در شبانه روز دو بار مسواک زده شود. مسواک نرم، می تواند نه تنها بهتر دندان ها را تمیز کند بلکه مانع از سایش دندان ها هم بشود. فقط مسواک زدن کافی نیست، نحوه صحیح مسواک زدن هم بسیار اهمیت دارد و بهتر است بدون هیچ فشار یا نیروی خاصی دندان ها را مسواک زد. زیرا اوربراشینگ یا زیاد مسواک زدن خود می تواند باعث تحلیل مینای دندان شده و با باز شدن عاج دندان به محیط دهان، احتمال ایجاد پوسیدگی را افزایش دهد.
با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید.
دندان های خود را بعد از هر وعده غذایی با خمیر دندان های حاوی فلوراید مسواک بزنید. در حالت ایده آل، بهتر است مسواک زدن با خمیر دندان حاوی فلوراید را به فاصله مشخصی بعد از هر وعده غذایی و حداقل دو بار در روز انجام داد. فلوارید موجود در خمیر دندان ها به تقویت مینای دندان کمک می کند و به نوعی باعث پیشگیری از پوسیدگی دندان می شود.
کلیک کنید: کامپوزیت دندان چگونه انجام می شود؟
به طور منظم به متخصص دندانپزشک مراجعه کنید.
بدون شک و بدون اغراق، بهترین شخصی که می تواند به شما در حفظ سلامت دهان و دندان و جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک کند، یک متخصص دندانپزشک است. مراجعه منظم و دست کم 2 جلسه در طول سال به یک متخصص دندانپزشک می تواند نه تنها متضمن سلامت دهان و دندان شما باشد، که به شما در پیشگیری از پوسیدگی دندان و سایر مشکلات دندانی نیز کمک کند. چکاپ منظم، جرم گیری دندان، فلوراید درمانی و سایر روش های دیگر طی این جلسات، می تواند تا سالیان سال بهترین عملکرد را برای دهان و دندان شما فراهم کند.
مصرف میان وعده ها و خوراکی های مضر را کاهش دهید.
کسانی که برای خود برنامه های تغذیه ای منظمی دارند کمتر در معرض پوسیدگی دندان قرار می گیرند. برعکس، افرادی که به صورت گاه و بیگاه نوشیدنی مضر شیرین و گازدار می خورند یا خارج از وعده های غذایی اصلی، تنقلات و یا به قول عموم مردم هله هوله مصرف می کنند، بیشتر در معرض پوسیدگی دندان قرار می گیرند. برای پیشگیری از این موضوع باید برای میان وعده های خود خوراکی های سالم، بدون قند و با حداقل اسیدیته مصرف کنید. پس از مصرف این خوراکی ها نیز، باید دهان خود را با مقدار زیادی آب تمیز شست و شوی دهید.
از دهانشویه های آنتی باکتریال کمک بگیرید.
پوسیدگی دندان همیشه به دلیل بهداشت ضعیف دهان و دندان نیست. گاهی اوقات ممکن است برخی مشکلات، بیماری ها یا اختلالات خاص، دندان های ما را در معرض سایش قرار دهند. برای مثال ممکن است افزایش تعداد باکتری های مضر داخل دهان و یا بیماری هایی که منشاء آن ها باکتری ها هستند باعث پوسیدگی شوند. در این خصوص، لازم است که با متخصص دندانپزشک خود صحبت کنید و در کنار آن از دهانشویه های حاوی مواد آنتی باکتریال نیز استفاده کنید.
آب بیشتری بنوشید.
امروزه اکثر شهرها مخصوصا در کشورهای غربی به منابع آب شرب عمومی خود فلوراید اضافه می کنند. این امر، یک درمان مناسب برای جلوگیری از پوسیدگی دندان است. آب لوله کشی حاوی فلوراید نه تنها به بازسازی دندان ها کمک می کند، بلکه به طور کلی نوشیدن آب باعث تولید بزاق بیشتر برای مهار باکتری های مضر می شود.
نخ دندان بکشید.
برای سلامتی دهان و دندان و پیشگیری از پوسیدگی دندان تنها مسواک زدن با خمیر دندان کافی نیست. ثابت شده که مسواک زدن تنها 60 تا 70 درصد سطح دندان ها و اطراف آن ها را تمیز می کند و 30 تا 40 درصد دیگر نیز تنها با نخ دندان کشیدن تمیز می شود. تمیز کردن این 30 تا 40 درصد بسیار مهم است. زیرا این بخش ها اغلب بین دندان ها قرار دارند که دسترسی مسواک به آن غیرممکن است. علاوه بر این، بیشترین میزان پوسیدگی دندان از این بخش ها آغاز شده و گسترش می یابد.
کلیک کنید: روکش دندانم افتاده چکار کنم؟
هزینه ترمیم دندان پوسیده جلو
هزینه ترمیم دندان پوسیده جلو بر اساس میزان پوسیدگی و نوع ترمیم آن متفاوت است. همچنین برای درمان های دندانپزشکی نیاز به ویزیت حضوری بیمار و تهیه عکس مخصوص می باشد. لازم به ذکر است که انجام خدمات درمانی در کلینیک دندانپزشکی دکتر مهناز ارشد با بهترین کیفیت به شما عزیزان ارائه می شوند. برای دریافت اطلاعات بیشتر از درمان ها و هزینه ها، می توانید ما با در ارتباط باشید از طریق راه های ارتباطی زیر:
تلفن : ٠٢١٢٢٢٧٣٤٧١ و ٠٢١٢٦٤٠٥٢٦٥
واتس اپ: ٠٩٣٦٥١٦٤٣٢٣
مراقبت های بعد از پر کردن دندان پوسیده
بعد از انجام این درمان به نکات و مراقبت های پس از پر کردن دندان توجه داشته باشید:
- در صورتی که از یا کامپوزیت به عنوان ترمیم دندان پوسیده استفاده شده باشد، باید تا حدود 48 ساعت از مصرف غذا ها و نوشیدنی های رنگی پرهیز کنید.
- بهتر است تا چند روز از خوردن غذا های سفت و چسبناک خودداری کنید.
- با سمت بی حس دهان چیزی نخورید، زیرا در این صورت احتمال گاز گرفتن زبان یا لب تان بیشتر است.
- مراقب نوشیدنی های داغ باشید، زیرا ممکن است بافت داخلی دهان خود را بسوزانید.
- اگر عادت به دندان قروچه دارید، حتماً از محافظ دهان یا نایت گارد برای محافظت از ترمیم دندان خود استفاده کنید.
- اگر برای مدت طولانی احساس حساسیت می کنید فوراً به متخصص دندانپزشک خود مراجعه کنید.
- حداقل روزی دو بار مسواک زدن به صورت اصولی، استفاده روزانه از نخ دندان و دهان شویه مناسب را در برنامه خود قرار دهید.
سوالات متداول
آیا دندان پر شده خراب می شود؟
خراب شدن دندان پر شده ممکن است با گذشت زمان و به دلیل عوامل مختلفی اتفاق بیافتد. برای جلوگیری از خرابی دندان پرشده، بهتر است مراقبت دندانی منظمی داشته باشید.
چه زمانی باید دندان را پر کرد؟
دندان باید در صورت داشتن ترک، شکاف و پوسیدگی پر شود. بهتر است پس از بررسی وضعیت دندان توسط متخصص دندانپزشک، سریع اقدام به پر کردن دندان خراب کنید تا از خراب شدن بیشتر آن و نیاز به درمان های جدی تر جلوگیری شود.
آیا امکان پوسیدگی دندان پس از انجام لمینیت سرامیکی وجود دارد؟
بله، متاسفانه یکی از مشکلات اصولی انجام ندادن لمینیت دندان پوسیده شدن دندان های طبیعی بعد از لمینیت سرامیکی است. پیشنهاد می کنیم برای انجام لمینیت های سرامیکی حتما به یک متخصص زیبایی و پروتز مراجعه بفرمایید.
چگونه بعد از انجام لمینیت های سرامیکی از پوسیده شدن دندان ها جلوگیری کنیم؟
تنها کاری که بعد از انجام لمینیت های سرامیکی باید انجام دهید این است که بهداشت دهان و دندان خود را رعایت کنید. برای این کار سعی کنید روزانه حداقل دو مرتبه مسواک بزنید و علاوه بر این کشیدن نخ دندان نیز می تواند یکی دیگر از عوامل بسیار مهمی باشد که از پوسیده شدن دندان های شما جلوگیری می کند. مراجعه دوره ای به متخصص دندانپزشک برای چک کردن سلامت دندان ها نیز می تواند به میزان زیادی در جلوگیری از پوسیدگی دندان ها به شما کمک کند.
آیا می توان از لیزر برای ترمیم های قدیمی استفاده کرد؟
از لیزر نمی توان برای دندان هایی که دارای پرکردگی یا حفره بین دندانی هستند استفاده نمود. همچنین دندانپزشکان از استفاده از لیزر بر روی دندان هایی که پوسیدگی شدید دارند نیز می پرهیزند. زیرا خطر آسیب به لثه وجود دارد و برای تکیل این روش به توربین و روش های معمولی نیاز است.
دکتر مهناز ارشد
متخصص پروتزهای دندانی، ایمپلنت و زیبایی
متخصص درمان مشکلات مفصل فکی و آپنه خواب
استاد دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران