ایمپلنت دندانی یکی از رایج ترین و پرطرفدار ترین خدمات دندانپزشکی برای جایگزینی دندان های از دست رفته محسوب می شود که زیبایی و سلامت را به دهان و لبخند شما هدیه می دهد. این روش درمانی برای پر کردن فضای خالی به وجود آمده در نتیجه افتادن یک یا چند دندان شما مناسب است. پیش از جراحی کاشت دندان، متخصص دندانپزشک ابتدا تمام شرایط شما را بررسی کرده و به شما اطلاع می دهد که کاندید مناسبی برای این روش درمانی هستید یا خیر.
همچنین باید با مشورت متخصص دندانپزشک، بهترین و باکیفیت ترین برند های ایمپلنت دندان برای شما در نظر گرفته شود. در این میان برخی از بیماران ممکن است پس از کاشت دندان به عفونت ایمپلنت دندان مبتلا شوند که روند درمان و بهبود را با مشکلات جدی مواجه می کند.
باید بدانید که عفونت ایمپلنت دندان ممکن است باعث آسیب های جدی به بافت نرم و یا استخوان های اطراف ناحیه تحت جراحی، شود. بنابراین با شناخت علائم عفونت ایمپلنت و تشخیص به موقع، می توانید از بروز عوارض و مشکلات جدی تر جلوگیری کنید.
علت عفونت ایمپلنت
یکی از اصلی ترین علت های عفونت ایمپلنت دندان رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان می باشد. برخی از بیماران بعد از کاشت ایمپلنت دندان مراقبت از ایمپلنت دندان خود و رعایت بهداشت دهان و دندان را جدی نمی گیرند. مهم ترین دلایلی که باعث بروز این مشکل می شوند، عبارت اند از:
- عادات سبک زندگی ( مثل سیگار کشیدن و … )
- ضعف بهداشت دهان و دندان
- نا مرتبی دندان ها
- سیستم ایمنی ضعیف
- دندان قروچه
علائم عفونت ایمپلنت چیست؟
اصلی ترین علائم عفونت ایمپلنت دندان شامل موارد زیر می شوند:
درد و مشکل در جویدن: بعد از کاشت دندان مقداری درد طبیعی است. اما این درد باید با داروهای مسکن برطرف شود. اگر درد افزایش پیدا کرد یا هنگام جویدن و صحبت کردن شدید شد، حتما به متخصص دندانپزشک خود مراجعه کنید.
کلیک کنید: مزایا و معایب بروساژ دندان
تب، تورم و قرمزی: تورم و قرمزی در چند روز اول طبیعی است. اما اگر این علائم ادامه داشت یا با تب همراه بود، به متخصص دندانپزشک خود مراجعه کنید.
طعم و بوی بد دهان: با تجمع باکتری ها در لثه و دهان ممکن است طعم بدی در دهان خود احساس کنید. گاهی هم بوی بد دهان به طور دائمی می تواند آزار دهنده باشد.
خونریزی یا ترشح چرک: وجود عفونت باعث تجمع گلبول های قرمز و سفید در آن ناحیه می شود. در نتیجه ممکن است از لثه خون و چرک خارج شود. اگر این علائم بیش از چند روز اول ادامه داشت، حتما به متخصص دندانپزشک خود اطلاع دهید.
لق شدن ایمپلنت: ایمپلنت دندان روی استخوان فک پیچ می شود. اگر ایمپلنت شل شود، نشانه مشکلی در استخوان و لثه است. و یکی از دلایل آن می تواند عفونت ایمپلنت باشد.
در صورت بروز هر یک از علائم ذکر شده حتما به متخصص دندانپزشک خود مراجعه کنید.
عفونت ایمپلنت می تواند موجب شل شدن آن شود؟
یکی از دلایلی که ممکن است پایه ایمپلنت در استخوان فک شل شود، عفونت ایمپلنت دندان است. این عفونت موجب می شود استخوان اطراف ایمپلنت تحلیل برود و درنتیجه پایه ایمپلنت با استخوان جوش نخورد.
کلیک کنید: کامپوزیت دندان و اصلاح جلو بودن فک پایین
بیماری لثه به نام پری ایمپلنتیتیس نیز می تواند موجب عفونت ایمپلنت و شل شدن پایه آن شود. اگر برای درمان عفونت ایمپلنت دندان سریع اقدام شود، با رعایت بهداشت دهان و دندان و همچنین مصرف آنتی بیوتیک ها می توان ایمپلنت دندان را نجات داد.
بیماری پری ایمپلنتیتیس چیست؟
پری ایمپلنتیت دشمن ایمپلنت و یک پروسه التهابی مخرب است که بافت های نرم و سخت اطراف ایمپلنت را تحت تأثیر قرار می دهد. در این بیماری بافت های نرم ملتهب می شوند به طوری که استخوان آلوئول که اطراف ایمپلنت واقع شده است با گذر زمان تحلیل می رود.
بیماری پری ایمپلنتایتیس که شایع ترین عارضه بعد از کاشت ایمپلنت است نوعی عفونت ایمپلنت دندان است که با التهاب لثه و تحلیل استخوان فک و در نتیجه شکست درمان کاشت ایمپلنت دندان همراه است.
عدم درمان به موقع عفونت ایمپلنت دندان چه عواقبی دارد ؟
عدم درمان عفونت ایمپلنت دندان ممکن است به مشکلات بسیاری منجر شده و در نتیجه درد و ناراحتی آزاردهنده ای را برای شما رقم بزند. اگر عفونت درمان نشود ممکن است نیاز به برداشتن بافت های استخوانی فک باشد که می تواند استخوان فک شما را کلا تضعیف کند.
کلیک کنید: روکش دندانم افتاده چه کار کنم؟
اگر مراقب باکتری های موجود نباشید حتی ممکن است ایمپلنت خود را از دست بدهید. علاوه بر عفونت ایمپلنت دندان، دندان های طبیعی مجاور آن نیز ممکن است عفونی شوند. علاوه بر این، عفونت می تواند به بافت های نرم و سینوس ها نیز نفوذ کند. از آنجایی که ریشه ی بسیاری از دندان های فوقانی به سینوس ها می رسند، در صورت عدم درمان عفونت ایمپلنت می تواند به راحتی به نواحی اطراف گسترش یابد و به درد سینوس منجر شود.
به همین ترتیب، باکتری ها می توانند بافت های نرم دهان را تحت تأثیر قرار داده و منجر به مشکلات بسیاری از جمله مشکل در مجاری تنفس شما شوند. در موارد شدید تر، عفونت ایمپلنت دندان به سپتیسمی یا عفونت خونی منجر می شود به طوری که عفونت وارد جریان خون شما می شود. در این شرایط، پاسخ طبیعی بدن افزایش تعداد آنتی بادی ها در خون می باشد و مشاهده علائمی مانند تب بسیار شدید که بسیار خطرناک می باشد.
درمان عفونت ایمپلنت دندان
جهت درمان عفونت ایمپلنت دندان ابتدا متخصص دندانپزشک از طریق عکس میزان عفونت و التهاب ایمپلنت عفونی شده را بررسی می کند و سپس با کمک یکی از روش هایی که در ادامه آن را بررسی می کنیم عفونت ایمپلنت دندان را درمان می کند.
کلیک کنید: آیا امکان بازسازی دندان پوسیده یا شکسته وجود دارد؟
تمیز کردن عفونت به روش مکانیکی
یکی از دستگاه هایی که جهت تمیزکردن محل ایمپلنت عفونی شده استفاده می شود دستگاه التراسونیک یا کورد فیبر کربن است. به این روش ساب موکوزال یا زیر مخاطی نیز گفته می شود. در این روش متخصص دندانپزشک با استفاده از امواج با فرکانس بالا قادر است اطراف ایمپلنت را از مواد آلوده پاک سازی کند.
درمان عفونت ایمپلنت دندان با جراحی
در برخی موارد همچون عفونت های پیشرفته که با ازدست رفتن استخوان همراه است درمانی غیر از جراحی بی فایده است و تنها راه چاره جراحی محل عفونی شده است، در این روش ابتدا متخصص دندانپزشک لثه را برش داده و به عقب برمی گرداند تا به قسمت عفونی شده دسترسی پیدا کند. سپس با استفاده از ابزار مخصوص محل عفونی شده را تمیز می کند.
درمان عفونت ایمپلنت با آنتی بیوتیک
یکی از روش هایی که دندانپزشکان برای درمان عفونت ایمپلنت دندان استفاده می کنند درمان عفونت ایمپلنت با آنتی بیوتیک است.
کلیک کنید: عکس CBCT دندان چیست و چه زمانی نیاز است؟
درمان با آنتی بیوتیک برای عفونت ایمپلنت زمانی استفاده می شود که تشخیص داده شود دلیل بیماری و عفونت ویروس است یا باکتری که باید گفت آنتی بیوتیک برای عفونت های باکتریایی تجویز می شود و برای عفونت های ویروسی تاثیری ندارد و هنگامی که به متخصص دندانپزشک مراجعه می کنید با شرح تمام علائم بیماری اگر تشخیص بر باکتریایی بودن عفونت داده شود آنتی بیوتیک را تجویز می کنند.
برای مثال زمانی که درد شدید در صورت و ترشح بینی با تب بالا همراه باشد و با گذشت چند روز بدون بهبود باقی بماند از علائم عفونت های باکتریایی است که با تجویز آنتی بیوتیک برای عفونت ایمپلنت باکتریایی بهترین درمان را می توان داشت.
اما مصرف بیش از حد آنتی بیوتیک برای عفونت های باکتریایی باعث مقاوم شدن باکتری ها در مقابل آنتی بیوتیک می شود و راه درمان با آنتی بیوتیک را دشوار می کند.
برداشتن ایمپلنت
متأسفانه، در برخی بیماران مقدار زیادی از استخوان از بین رفته است و عفونت غیر قابل کنترل می باشد در چنین شرایطی ایمپلنت با شکست مواجح شده است و برای کنترل عفونت باید ایمپلنت خارج شود.
کلیک کنید: کشیدن دندان در افراد دیابتی چه شرایطی دارد؟
روش های خارج کردن ایمپلنت
برای خارج کردن ایمپلنت دندان، مهم ترین نکته ای که وجود دارد این است که استخوان آسیبی نبیند و سالم بماند. به همین جهت متخصص دندانپزشک باید تخصص و مهارت کافی را در این زمینه داشته باشد و از ابزاری استفاده کند که بدون هیچگونه آسیبی، بتواند با قدرت کافی ایمپلنت را از دهان خارج کند. در ادامه روش‌های موثر برای خارج کردن ایمپلنت دندان را بیان کرده‌ایم
- استفاده از trephine bur، متخصص دندانپزشک به کمک این ابزار برنده، به برش زدن مقدار ۵/۰ تا ۱ میلی متر از استخوان اطراف ایمپلنت می پردازد. با این کار، پایه ایمپلنت شل شده و به راحتی می تواند آن را از دهان خارج کند.
- استفاده از پیزوالکتریک جراحی، در این روش با استفاده از انرژی فرا صوت، استخوان اطراف ایمپلنت را برای خارج کردن ایمپلنت به آرامی برمی دارد.
- استفاده از گشتاور معکوس، گشتاور معکوس روش جدیدی برای برش دادن و خارج کردن ایمپلنت دندان است. متخصص دندانپزشک به کمک این روش می تواند به راحتی و بدون آسیب به استخوان فک، ایمپلنت دندان را خارج کند. با این کار، می توان بافت استخوان را برای کاشت مجدد ایمپلنت حفظ کرد.
جلوگیری از عفونت ایمپلنت
برای جلوگیری از عفونت ایمپلنت دندان، می توانید اقداماتی را در نظر بگیرید. در ادامه چند راهکار جهت جلوگیری از عفونت ایمپلنت دندان را بررسی می کنیم:
کلیک کنید: بهترین روش های ترمیم دندان پوسیده جلو
بهداشت دهان و دندان:
رعایت بهداشت دهان و دندان می تواند به شدت در جلوگیری از عفونت ایمپلنت دندان مؤثر باشد. این شامل مواردی مانند مسواک زدن دو بار در روز با مسواک مناسب و نرم همچنین استفاده از نخ دندان و دهانشویه می باشد.
مراجعه منظم به متخصص دندانپزشک:
مراجعه منظم به متخصص دندانپزشک در بازده زمانی شش ماه تا یکسال، می تواند به شناسایی زود هنگام مشکلات احتمالی و عفونت ایمپلنت دندان در مراحل اولیه کمک کند.
رعایت دستورات پس از جراحی:
اگر جراحی ایمپلنت دندان را انجام داده اید، بسیار مهم است که دستورات پس از جراحی را به دقت رعایت کنید. این شامل محدودیت در مصرف غذاهای سفت و نوشیدنی های گرم، استفاده از داروهای تجویز شده توسط متخصص دندانپزشک و رعایت بهداشت دهان و دندان می شود.
اجتناب از عوامل خطر زا:
اجتناب از عوامل خطر زا شامل مصرف تنباکو و سیگار، مصرف مواد مخدر، مصرف زیاد قند و شیرینی می باشد.
کلیک کنید: روكش تمام سراميك چه تفاوتی با روکش متال سراميك دارد؟
مراقبت در برابر ضربه و فشار:
محافظت از ایمپلنت دندان در برابر ضربه و فشار نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. برای این منظور، باید از وارد نمودن فشار و ضربه مستقیم بر روی ایمپلنت، خودداری کرد.
بهترین آنتی بیوتیک برای عفونت ایمپلنت
بلا فاصله پس از کاشت ایمپلنت دندان، ممکن است مصرف آنتی بیوتیک، ترجیحا آموکسی سیلین، به مدت 4 روز توصیه شود. دلیل تجویز آنتی بیوتیک پس از درمان ایمپلنت پیشگیری از عفونت می باشد.
اما باید در نظر داشت که متخصص دندانپزشک شما با توجه به سوابق پزشکی و درمانی شما بهترین آنتی بیوتیک برای عفونت ایمپلنت دندان را برای شما تجویز می کند، که در این میان برخی از آنتی بیوتیک ها رواج تر هستند اعم از: آموکسی سیلین، آموکسی کلاو، آزیترومایسین، پنی سیلین و… است.
سوالات متداول
چه افرادی مستعد شکست ایمپلنت دندان هستند؟
کاشت ایمپلنت دندان برای افرادی که دچار برخی از بیماری های مزمن مانند اختلالات خود ایمنی، دیابت، پوکی استخوان و سرطان هستند، می تواند موفقیت آمیز نباشد. همچنین در فردی که دچار بیماری پریودنتال باشد، احتمال عفونت و تخریب استخوان وجود داشته و می تواند ایمپلنت دندان را با شکست مواجه کند.
بعد از کاشت ایمپلنت دندان، رعایت بهداشت دهان و دندان اهمیتی دو چندان پیدا می کند. بنابراین اگر فردی بهداشت دهان و دندان خود را رعایت نکند، نمی تواند کاندیدای مناسبی برای کاشت موفق ایمپلنت دندان باشد.
چگونه از شکست ایمپلنت دندان پیشگیری کنیم؟
باید مطمئن شوید که تمام توصیه ها و دستورالعمل های متخصص ایمپلنت خود را عملی می کنید.همچنین رعایت اقدامات زیر کاملا ضروری است:
- تمیز کردن دندان ها با مسواک و خمیر دندان مناسب
- استفاده از نخ دندان
- شست و شوی دهان با دهانشویه ضد باکتری
- مراجعه منظم به متخصص دندانپزشک برای معاینه
- رعایت رژیم غذایی مناسب برای افرادی که ایمپلنت دندان کاشته اند.
- پرهیز از عاداتی که ممکن است به ایمپلنت آسیب بزند.
- ترک سیگار و مشروبات الکلی
کاشت ایمپلنت دندان برای چه افرادی مناسب است؟
هر فردی که در جستجوی روشی برای جایگزینی دندان است، می تواند از کاشت دندان بهره بگیرد. کاشت ایمپلنت دندان برای تمام گروه های سنی مناسب است، به شرط آن که متقاضی درمان از سلامت عمومی مناسبی برخوردار باشد و رشد فک کامل شده باشد. در اکثر موارد در محل دندان غائب باید استخوان کافی برای نگهداشتن ایمپلنت وجود داشته باشد.
حتی اگر استخوان تحلیل رفته باشد، می توان این مشکل را با پیوند استخوان جبران کرد تا در محلی که دندان برای مدت طولانی وجود نداشته و استخوان تحلیل رفته است، استخوان کافی برای نگه داشتن ایمپلنت ایجاد شود.
به ازای هر دندان از دست رفته چند ایمپلنت نیاز است؟
پاسخ این سوال به مواردی مانند قطر ایمپلنت و اندازه ی فضای خالی بی دندانی بستگی دارد. حداقل فضای عرضی برای یک عدد ایمپلنت که بین دو دندان قرار می گیرد 7 میلی متر است. اما در مواردی که دو دندان مجاور هم از دست رفته باشند اما فضای بی دندانی 14 میلی متر نباشد چاره قرار دادن یک ایمپلنت با قطر بیشتر یا دو ایمپلنت باریک است. البته باید به این مسئله توجه شود که احتمال شکستن ایمپلنت های کوچک بیشتر است.
بهتر است که پس از قرار دادن ایمپلنت حداقل 1 تا 1.5 میلی متر استخوان اطراف تمام سطوح ایمپلنت را بگیرد. از نظر طولی نیز باید فضا برای گذاشتن روکش وجود داشته باشد که طبق استاندارد حداقل 7 میلی متر فاصله با دندان مقابل لازم است تا روکش دندان به راحتی بر روی ایمپلنت قرار گیرد.
چه مدت پس از کشیدن دندان می توان ایمپلنت گذاشت؟
حداکثر تحلیل استخوان پس از کشیدن دندان ها در محدوده ی 6 تا 24 ماه اول اتفاق می افتد. حفظ محافظه کارانه ی نواحی دندان کشیده شده می تواند نیاز به جراحی پیشرفته ی افزایش استخوان را حذف و یا به طور قابل توجهی کاهش دهد. بر این اساس که چه مدت پس از کشیده شدن دندان، ایمپلنت در حال قرار گیری است، فرآیند ایمپلنت گذاری به سه دسته تقسیم می شود:
- قرار دادن تاخیری ایمپلنت (delayed)
- قرار دادن مرحله ای ایمپلنت (staged)
- قرار دادن فوری ایمپلنت (immediate)
پس از کشیدن دندان با حداقل آسیب، با ارزیابی سطح استخوان و آناتومی محل دندان خارج شده، متخصص دندانپزشک تصمیم می گیرد که آیا ناحیه را با پیوند استخوان پر کند یا نکند و این که چه زمانی ایمپلنت دندان را در ناحیه قرار دهد (تاخیری، فوری یا مرحله ای). جایگذاری ایمپلنت دندان در روش تاخیری حدودا 2 الی 3 ماه پس از کشیدن دندان انجام می شود تا ترمیم بافت نرم صورت گیرد.
در روش مرحله ای اما جایگزاری ایمپلنت به منظور ترمیم کامل استخوان به طور معمول 4 تا 6 ماه یا بیشتر زمان می برد. در روش فوری نیز ایمپلنت در زمان کشیدن دندان در محل قرار داده می شود. اگر استخوان برای ثبات اولیه ی ایمپلنت کافی نباشد، روش immediate توصیه نمی شود.
آیا با وجود تحلیل استخوان، امکان کاشت ایمپلنت دندان وجود دارد؟
توصیه اکثر جراحان و متخصصان دندانپزشک این است که بعد از کشیدن دندان، بلافاصله کاشت ایمپلنت انجام شود. حداکثر تا زمان 6 ماه بعد از کشیدن دندان بهتر است این کار انجام شود تا در این صورت از تحلیل استخوان جلوگیری شود. در صورت تحلیل استخوان جراحی ایمپلنت دندان دشوار تر خواهد شد که در این زمان باید قبل از کاشت ایمپلنت، پیوند استخوان انجام شود.
دکتر مهناز ارشد
متخصص پروتزهای دندانی، ایمپلنت و زیبایی
متخصص درمان مشکلات مفصل فکی و آپنه خواب
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران
