عفونت دندان یکی از مشکلات دردناک و آزاردهنده ای است که اگر به درستی درمان نشود می تواند به سرعت به یک وضعیت بحرانی تبدیل شود. باکتری ها می توانند به عمق دندان نفوذ کرده و منجر به تشکیل آبسه، درد شدید و تورم شوند. در چنین شرایطی، یافتن روش های مؤثر برای کاهش درد و درمان عفونت دندان اهمیت زیادی دارد. در این مقاله به بررسی روش های مختلف درمان عفونت دندان خواهیم پرداخت که از درمان خانگی عفونت دندان تا درمان های دندانپزشکی را شامل می شود. البته این نکته قابل توجه است که در صورت مشاهده علائم عفونت دندان حتما باید سریعا به دندانپزشک مراجعه کنید و در صورت در دسترس نبودن دندانپزشک به طور موقت از درمان های خانگی و داروهایی که در ادامه گفته می شوند استفاده کنید.
علت عفونت دندان
عفونت دندان زمانی رخ می دهد که باکتری ها از طریق پوسیدگی، شکستگی یا پرکردگی نامناسب وارد پالپ دندان شوند و باعث التهاب و عفونت دندان شوند. این عفونت می تواند به تدریج گسترش یافته و به بافت های اطراف دندان آسیب برساند. در صورت عدم درمان، عفونت دندان می تواند عوارض جدی مانند آبسه، عفونت استخوان فک و حتی گسترش عفونت به سایر قسمت های بدن را به دنبال داشته باشد.
علائم عفونت دندان
از علائم عفونت دندان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد شدید و ضربان دار دندان
- حساسیت دندان به سرما و گرما
- تورم لثه
- ترشح چرک
- بوی بد دهان
- تب
- تورم غدد لنفاوی
تفاوت عفونت دندان و عفونت لثه
اگر بخواهیم اجزای تشکیل دهنده عفونت را شرح دهیم، باید گفت که عفونت مجموعه ای از میکروارگانیسم ها، سلول های سفید مرده خون و بافت های باقی مانده می باشد. منبع این عفونت ها با عفونت لثه متفاوت می باشد. عفونت و آبسه دندان و همچنین عفونت پری اپیکال از کانال مرکزی دندان و یا می توان گفت از پالپ دندان سرچشمه می گیرد و در انتهای ریشه دندان تشکیل می گردد. اما برخلاف عفونت دندان، عفونت لثه و یا پریودنتال با تشکیل یک کیسه عفونی که خارج از دندان قرار دارد و در کنار ریشه دندان ایجاد می گردد، شروع می شود.
بهترین دارو های درمان خانگی عفونت دندان
داروهای کلاس پنی سیلین
داروهای نوع پنی سیلین انواع متداول آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت دندان و درد دندان هستند. این ها شامل پنی سیلین و آموکسی سیلین هستند. برخی دندانپزشکان مصرف آموکسی سیلین و مترونیدازول را با هم توصیه کنند، زیرا این ترکیب به از بین بردن باکتری های سرسخت کمک می کند. دوز آموکسی سیلین برای عفونت دندان 500 میلی گرم در هر 8 ساعت و مترونیدازول 250 میلی گرم در هر 8 ساعت می باشد. با این حال، برخی از باکتری ها ممکن است در برابر این داروها مقاومت کنند، همچنین برخی افراد به این داروها حساسیت دارند. در نتیجه هرکسی که نسبت به داروهای مشابه واکنش آلرژیک داشته است، باید قبل از دریافت و مصرف با دندانپزشک خود مشورت کند.
اسپری تسکین دهنده ی درد دندان
اسپری های تسکین دهنده درد دندان با استفاده از اجزای بی حس کننده مانند بنزوکائین یا لیدوکائین، ناحیه عفونت را بی حس می کنند. این مواد سیگنال های عصبی در ناحیه را مسدود می کنند و باعث تسکین موقت درد دندان می شوند.
درمان های اشتباه عفونت دندان
برخی از سایت های غیر پزشکی در مورد درمان خانگی عفونت دندان راهکار هایی مثل استفاده از سیر، زردچوبه، جوش شیرین، روغن اورگانو و … داده اند. که تمامی آن ها اشتباه می باشند و به درمان شما کمکی نمی کنند، تنها راه درمان عفونت دندان مراجعه به دندانپزشک می باشد و در صورت عدم دسترسی به دندانپزشک می توانید از دارو های ذکر شده استفاده کنید برای تسکین غفونت و درد دندان، درمان های دیگر به هیچ عنوان پیشنهاد نمی شوند.
درمان دندانپزشکی عفونت دندان
مهم ترین امر در درمان عفونت دندان مراجعه فوری به دندانپزشک می باشد. فرد بیمار می تواند تا زمان مراجعه به دندانپزشک برای آرام شدن موقت درد دندان، از مسکن استفاده کند. هنگام مراجعه به دندانپزشک، متخصص دندانپزشک محل عفونت دندان را به درستی و با دقت بررسی می کند و در این مرحله نوع عفونت مشخص می شود. همچنین در برخی از موارد گرفتن عکس از دندان برای تشخیص محل دقیق عفونت دندان نیز توصیه می گردد.سپس در مرحله بعد، پس از تشخیص دقیق محل عفونت، دندانپزشک تخلیه و درناژ عفونت را انجام می دهد. دندانپزشک معالج در آخرین مرحله کار برای بیمار یک آنتی بیوتیک مناسب تجویز می کند.
در اغلب موارد یک درمان ثانویه مانند درمان ریشه نیز برای درمان کامل عفونت دندان الزامی می باشد. برای جلوگیری از عود کردن عفونت دندان توصیه می شود که با بروز هرگونه پوسیدگی و یا شکستگی در دندان، فرد به سرعت به دندانپزشک مراجعه کند. بنابراین در مجموع می توان گفت که روند درمان عفونت دندان باید به طور کامل طی گردد، تا فرد دچار عود عفونت نشود. در موارد شدید می توان مشاهده کرد که ریشه دندان، بر اثر عفونت مزمن کاملاً از دست رفته و ترمیم و نگه داشتن دندان برای دندانپزشک غیر ممکن می شود.
در این حالت دندانپزشک دندان را به صورت کامل با ریشه می کشد و عملیات تخلیه عفونت دندان را به اتمام می رساند. بنابراین با توجه به مطالب بالا، بهترین راهکار برای مواجهه با عفونت دندان مراجعه به موقع به دندانپزشک متخصص می باشد.
آیا عفونت دندان خطرناک است؟
بله، در شرایط خاص و با عدم درمان مناسب، عفونت دندان می تواند عواقب جدی و حتی مرگ آوری داشته باشد. عفونت دندان اگر درمان نشود می تواند به سایر قسمت های بدن مانند مغز و قلب گسترش یافته و منجر به عفونت های خطرناک و حتی سپسیس شود. سپسیس یک واکنش شدید بدن به عفونت است که می تواند به نارسایی اندام ها و در نهایت مرگ منجر شود. بنابراین، تشخیص و درمان به موقع عفونت دندان بسیار مهم است.
چگونه از عفونت دندان جلوگیری کنیم؟
روش های زیادی برای کاهش خطر عفونت پالپ وجود دارد. علاوه بر مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به طور منظم و صد التبه به روش صحیح، باید هر شش ماه الی یک سال برای چکاب دندان هایتان به دندانپزشک مراجعه کنید. به جز موارد ذکر شده، عوض کردن به موقع مسواک، استفاده از خمیر دندان مناسب، فلوراید تراپی، کاهش مصرف مواد غذایی قندی. از دیگر روش های پیشگیری از پالپیت یا عفونت دندان هستند.
چه زمانی باید به دندانپزشک مراجعه کرد برای عفونت دندان؟
همانطور که گفته شد عفونت دندان یک آسیب جدی است که اگر به موقع درمان نشود می تواند دندان را به طور کامل از بین ببرد. اگر درد دندان دارید یا دندان شما شکسته و پوسیده شده است، قبل از اینکه باکتری ها به پالپ و ریشه دندان حمله کنند و باعث ایجاد عفونت شوند به دندانپزشک مراجعه نمایید. دندان عفونت کرده اگر درمان نشده و به حال خود رها شود به سایر بافت ها و اندام های بدن سرایت کرده و علاوه بر درد و التهاب، مشکلات جدی برای سلامتی فرد ایجاد می کند.
کلام آخر
چگونه عفونت دندان را خارج کنیم؟ سوالی است که ذهن بسیاری از افرادی را که با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند، به خود مشغول کرده است. در مواجهه با عفونت دندان، انتخاب روش های مناسب برای درمان می توانند تفاوت زیادی در کاهش درد و سرعت بهبودی شما ایجاد کنند و مسلما دندانپزشک حاذق در درمان درست و به موقع شما نقش کلیدی را ایفا می کند. ما در کلینیک فوق تخصصی دکتر مهناز ارشد با تیمی متخصص و مجرب آماده ارائه خدمات درمانی تخصصی به شما عزیزان هستیم و از سلامت دندان های شما محافظت می کنیم.
برای دریافت مشاوره با ما تماس بگیرید:
تلفن: 09365164323
سوالات متداول
آیا عفونت دندان باعث مرگ می شود؟
به ندرت چنین چیزی رخ می دهد. عفونت در هر صورت خطرناک است و باید به موقع درمان شود اما اگر درمانش به تعویق بیافتد ممکن است است به لثه و استخوان فک سرایت کرده و از آنجا از طریق خون به بخش های مختلف بدن سرایت کند. اگر چنین شود عفونت خطرناک تر شده و در موارد جدی و پیشرفته تر می تواند سبب مرگ نیز شود.
چطور بفهمیم عفونت دندان به سایر قسمت های بدن سرایت کرده است؟
انتقال و گسترش عفونت به سایر اندام ها و قسمت های بدن با علائم و نشانه های زیر همراه است:
- سردرد و سرگیجه
- افزایش ضربان نبض و قلب و افزایش میزان تنفس
- تورم گلو که باعث سخت شدن تنفس، بلع غذا و باز شدن دهان می شود.
- تغییرات دمایی بدن همراه با تب
- افزایش تعریق
- تغییر رنگ ادرار به سمت تیره تر شدن
- حالت تهوع و استفراغ
- احساس ضعف و خستگی ممتد
عوارض عفونت دندان چیست؟
در صورت عدم درمان موارد زیر مهم ترین عوارض عفونت هستند:
- از دست دادن دندان
- عفونت خون
- گسترش عفونت به بافت های نرم
- گسترش عفونت به استخوان فک
- انتشار عفونت به سایر نواحی بدن که می تواند باعث آبسه مغزی، التهاب در قلب، ذات الریه یا سایر عوارض شود.
چه عواملی باعث آلوده شدن پالپ می شود؟
هرچیزی که راه باکتری های را به داخل ریشه دندان باز کن د می تواند باعث عفونت در پالپ شود. برخی از این عوامل عبات اند از:
- پوسیدگی شدید دندان
- وارد شدن ضربه و تروما به دندان
- آبسه درمان نشده
- شکستگی دندان
- دندان قروچه
دکتر مهناز ارشد
متخصص پروتزهای دندانی، ایمپلنت و زیبایی
متخصص درمان مشکلات مفصل فکی و آپنه خواب
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران
