کامپوزیت دندان چیست؟

کامپوزیت دندان روشی برای اصلاح طرح لبخند با مواد همرنگ دندان به صورت محافظه کارانه می باشد که مانند خمیری نازک روی سطح جلویی دندان توسط متخصص دندانپزشکی زیبایی گذاشته می شود و سپس به آن فرم و شکل داده می شود. طرح لبخند با کامپوزیت را معمولا با نام های ونیر کامپوزیت، لمینیت کامپوزیتی، کامپوزیت لبه شیشه ای، کامپوزیت لیرینگ، لیرینگ دندان، لیرینگ لب شیشه ای و کامپوزیت ونیر می شناسند. کامپوزیت دندان یا همان مواد سفید رنگ رزینی برای رفع عیوب دندانی و حتی پر کردن دندان ها استفاده می شود. در گذشته تنها کاربرد آن پر کردن دندان برای افرادی بود که مواد مشکی رنگ برای پر کردن دندان را نمی پسندیدند. اما امروزه کامپوزیت دندان با رنگ و برند های مختلفی تولید می شود که می تواند مانند یک لایه کاملا طبیعی بر روی دندان قرار داده شود و فرم لبخند را اصلاح و زیباتر کند.

کاربرد های کامپوزیت دندان

1. از بین بردن لکه های زرد و سیاه روی دندان‌ ها
2. تغییر رنگ دائمی دندان ‌ها
3. از بین بردن فاصله بین دندان ها
4. درمان کجی دندان ها
5. اصلاح کوتاه یا بلند بودن یک یا چند دندان
6. ترمیم دندان های لب ‌پر شده
7. اصلاح دندان های ترک خورده
8. درمان دندان های شکسته
9. درمان مشکلات ساییدگی دندان ‌ها
10. سفید کردن دندان‌ ها و…

تأثیر کامپوزیت بر سلامت و زیبایی دندان چیست؟

کامپوزیت‌ های دندانی در هر نوعی که باشند، تأثیر بسیار زیادی روی زیبایی ظاهری افراد خواهند داشت. آن ها موجب افزایش اعتماد به ‌نفس افراد شده و زیبایی لبخند آن ها را دو چندان می ‌کنند. برای درک بهتر تاثیر کامپوزیت دندان در چهره، بهتر است یک عکس قبل از کامپوزیت دندان را با عکس بعد از کامپوزیت دندان مقایسه کنید تا به تأثیر این روش روی زیبایی چهره پی برد.

انواع کامپوزیت دندان

برای استفاده از کامپوزیت‌ دندان، انتخاب‌ های متعددی در دسترس خواهد بود. هر کدام از انواع کامپوزیت‌ دندان ویژگی‌ های متفاوتی دارند. کامپوزیت‌ ها از نظر ساختار، خواص بیولوژیکی، عملکردی و زیبایی تفاوت دارند. کامپوزیت ها با توجه به ساختار متفاوتی که دارند دارای کیفیت ‌های مختلفی نیز هستند. بنابراین متخصص دندانپزشک با توجه به نیاز و شرایط دهان و دندان بیمار، نوع کامپوزیت دندان مورد استفاده را انتخاب می ‌کند. انواع کامپوزیت دندان از نظر اندازه ذرات و شکل به انواع مختلفی دسته بندی می‌ شوند که در زیر به آن ها پرداخته ایم.

کامپوزیت ماکروفیلد (دانه درشت)

ابعاد ذرات تشکیل دهنده کامپوزیت ماکروفیلد بزرگ تر از دیگر انواع کامپوزیت دندان است. این ذرات چیزی حدود 10 تا 15 میکرومتر بزرگ تر و دارای ابعاد 10 تا 50 میکرومتر هستند و از اولین مواد کامپوزیتی می باشند. ماکروفیل به دلیل پولیش پذیری کم منسوخ شده و مورد استفاده قرار نمی گیرد.

کامپوزیت میکروفیلد (دانه ریز)

ذرات کامپوزیت دندان میکروفیلد دارای ابعاد کمتر از 100 نانومتر است. این کامپوزیت که به نوع ریزدانه مشهور است استحکام کمتر و پولیش پذیری بالایی دارد. از این نوع کامپوزیت دندان برای ترمیم دندان های جلویی استفاده می شود.

کامپوزیت دندان هیبرید، میکروهیبرید و نانوهیبرید

کامپوزیت هیبرید به اندازه ماکروفیل ها مقاوم و به اندازه میکروفیل ها پولیش پذیر است. ابعاد ذرات این نوع کامپوزیت ونیر بین 10 تا 50 میکرومتر و ابعاد برخی از آن ها نیز 40 نانومتر است. مهم ترین کاربرد کامپوزیت دندان هیبریدی در ترمیم دندان های پیشین است. این نوع کامپوزیت به مرور زمان درخشندگی خود را از دست داده و دچار تغییر رنگ می شود.

مراقبت از کامپوزیت دندانی هیبرید بسیار مهم بوده و در طول عمر آن نقش بسزایی دارد. میکروهیبرید ها دارای ذراتی با ابعاد کمتر از 100 نانومتر هستند. نوع دیگری از کامپوزیت های هیبریدی وجود دارد که با ذرات نانو ترکیب شده اند. این نوع کامپوزیت دندان به نانو هیبرید مشهور است. از مهم ترین ویژگی های این نوع ونیر کامپوزیت می توان به اقتصادی بودن، کوتاه بودن طول دوره درمان، عدم نیاز به تراش دندان های طبیعی و رنگ و ظاهر کاملا طبیعی آن ها اشاره کرد.

نانو کامپوزیت

نانو کامپوزیت جدید ترین نوع کامپوزیت دندان است که این روزها بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. نانو کامپوزیت ها دارای ذراتی با ابعاد 20 نانومتر هستند. مقاومت بالا در برابر ساییدگی، خاصیت پالیش پذیری بالا و دوام و طول عمر بالا از ویژگی های بارز نانو کامپوزیت است. از مهم ترین کاربرد های نانو کامپوزیت ها می توان به ترمیم و رفع نقص کامپوزیت های هیبریدی و ترمیم دندان های آسیاب اشاره کرد. از مهم ترین مزیت این مدل کامپوزیت دندان می توان به فرم پذیری آسان، تنوع در رنگ بندی و قابلیت انتخاب رنگ مناسب با دندان های بیمار اشاره کرد. روان بودن بافت نانو کامپوزیت به نفوذ کامل آن در حفره های دندان کمک کرده و مقاومت و چسبندگی آن را افزایش می دهد.

کامپوزیت بولک

کامپوزیت بولک از زیرکونیوم و سیلیس غیر تجمعی تشکیل شده اند. کامپوزیت بولک نسبت به سایر انواع مدل های کامپوزیت دندان، مقاومت کمتری در برابر ساییدگی و تغییر رنگ دارد، اما فضای بین دندان ها را خیلی خوب پر می کند و هیچ جای خالی برای باقی ماندن ذرات مواد غذایی نمی گذارد.

کامپوزیت دندان‌ های جلو

کامپوزیت دندان های جلو یک درمان زیبایی و ترمیمی است که با انجام کامپوزیت بر روی سطح دندان های قدامی دندان‌ های جلو (قدامی) تغییر پیدا می کنند. ترک‌ ها، شکاف‌ ها و دندان‌ های بد شکل یا دچار تغییر رنگ و کجی، همگی با استفاده از تکنیک کامپوزیت دندان قابل ‌ترمیم هستند. این روش نه ‌تنها ایمنی بالایی دارد، بلکه راه‌ حلی مقرون ‌به ‌صرفه برای درمان طیف وسیعی از مشکلات دندانی است.

اما کامپوزیت‌ های دندانی تنها برای زیبایی ظاهری استفاده نمی ‌شوند. علاوه‌ بر زیبایی نمی‌ توان تأثیر کامپوزیت دندان در افزایش سلامت دهان و دندان را انکار کرد. ترمیم پوسیدگی های دندانی، بازسازی نسج سالم از دست رفته دندان بر اثر پوسیدگی و یا شکستگی و… از جمله این موارد است.

کامپوزیت ونیر چیست؟

کامپوزیت ونیر روشی برای اصلاح طرح لبخند با مواد همرنگ دندان بصورت محافظه کارانه می باشد که مانند خمیری نازک روی سطح جلویی دندان توسط متخصص دندانپزشکی زیبایی گذاشته میشود و سپس به آن فرم و شکل داده می شود.

کامپوزیت ونیر را معمولا با نام های ونیر کامپوزیت، لمینیت کامپوزیتی و کامپوزیت دندان می شناسند. کامپوزیت یا همان مواد سفید رنگ رزینی برای رفع عیوب دندانی و حتی پر کردن دندان ها استفاده می شود. در گذشته تنها کاربرد آن پر کردن دندان برای افرادی بود که مواد مشکی رنگ برای پر کردن دندان را نمی پسندیدند. اما امروزه کامپوزیت با رنگ و برند های مختلفی تولید می شود که می تواند مانند یک لایه کاملا طبیعی بر روی دندان قرار داده شود. انتخاب رنگ و طرح کامپوزیت ابتدا به سلیقه بیمار و سپس بنا به تشخیص پزشک متخصص است.

کاربرد کامپوزیت ونیر

کامپوزیت ونیر برای موارد مختلف زیبایی شامل موارد زیر، مورد استفاده قرار میگیرد:

• اصلاح بی نظمی های کم تا متوسط
• روشن تر کردن جزیی دندان هایی که تغییر رنگ داده اند.
• تغییر فرم دندان ها
• بستن فاصله های بین دندانی

نصب کامپوزیت روی دندان ها نه تنها موجب تغییر شکل اندازه و رنگ دندان ها می شود بلکه تمام ترک خوردگی ها، پریدگی ها و نواقص دندان را نیز برطرف می کند.

حتما بخوانید:روش هاي درماني زيبايي در افراد با نمايش لثه زياد

تفاوت بین ونیرهای کامپوزیتی و پرسلن در چیست؟

لمینت سرامیکی و یا پرسلن ونیر نیز عملکردی مشابه ونیر های کامپوزیتی دارد. تفاوت در نوع ماده و نحوه ساخت آن هاست. درحالی که کامپوزیت دندان هر فک در یک جلسه حدودا پنج ساعته در مطب انجام می شود، لمینت سرامیکی همراه با تراش کم و اسکن و ارسال آن به لابراتوار انجام می شود و حدود سه هفته به طول می انجامد. کامپوزیت دندان معمولا نیاز به تراش ندارد. تراش لمینت سرامیکی در حدود نیم میلی متر است و البته به موقعیت از لحاظ جلو و عقب بودن نیز بستگی دارد. در حالی که ماندگاری کامپوزیت لبه شیشه ای حدود پنج تا هفت سال است، این مشخصه برای لمینت سرامیکی حدود پانزده الی بیست سال است. کامپوزیت لبه شیشه ای همانند دندان استین می گیرد و البته تا حدودی قابل پالیش است. در حالی که لمینت سرامیکی تعییر رنگ نمی دهد یا به عبارتی دیگر رنگ نمی گیرد.

مراحل کامپوزیت دندان چگونه است؟

نحوه گذاشتن کامپوزیت ونیر

بیشتر اوقات، مراحل درمان کامپوزیت دندان برای بیماران مشابه می ‌باشد، اما در مواقعی ممکن است، تفاوت‌ های جزئی وجود داشته باشند. برای بیمارانی که دچار پوسیدگی های دندانی هستند، قبل از انجام ونیر کامپوزیت، متخصص دندانپزشک باید به ترمیم پوسیدگی دندان ها بپردازد و بدون بر طرف کردن مشکلات دندانی نمی ‌توان کامپوزیت دندان را انجام داد.

مشاوره اولیه برای کامپوزیت دندان

اولین قدم برای انجام این درمان زیبایی مشاوره و معاینه دقیق می ‌باشد. در این مرحله بررسی می‌ شود که آیا این روش برایتان گزینه مناسبی است یا خیر. این کار با کمک معاینه کلینیکی دهان و دندان و عکس‌ های رادیوگرافی انجام می ‌گیرد. در این شرایط اگر بیمار دچار پوسیدگی دندان و یا بیماری‌ های لثه باشد، در ابتدا باید برای درمان این مشکلات اقدام گردد و پس از به دست آوردن سلامت کامل دهان و دندان به نصب کامپوزیت پرداخته می ‌شود.

آماده سازی دندان ها برای کامپوزیت دندان

آماده سازی برای برقراری پیوند محکم بین مینای دندان و کامپوزیت می ‌باشد که از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. برای این کار متخصص دندانپزشک، دندان ها را از ذرات غذا، پلاک دندان و جرم پاکسازی می ‌کند. در صورت نیاز باید تراش بسیار جزئی روی مینای دندان داده شود تا مواد کامپوزیت بتوانند روی دندان ها نصب شوند. به عنوان مثال زمانی که یک دندان یا قسمتی از آن در خارج از قوس دندانی باشد مقدار جزئی از دندان تراش می ‌خورد.

انتخاب رنگ کامپوزیت دندان

در این مرحله با کمک شید رنگ موجود از برند های مختلف کامپوزیت دندان به انتخاب بهترین رنگ کامپوزیت دندان مناسب برای بیمار پرداخته می‌ شود. برای این انتخاب بهترین رنگ کامپوزیت دندان نکات مهمی باید در نظر گرفته شوند که در مقالات قبلی شما را با این نکات آشنا کردیم.

مراحل انجام کامپوزیت ونیر

اگر شما کاندید مناسبی برای کامپوزیت باشید و دندان هایتان مشکلی نداشته باشد، تنها در دو جلسه میتوانید دندان هایتان را کامپوزیت کنید. مرحله اول شامل معاینه اولیه است. به این صورت که بیمار با مراجعه به مطب دندانپزشکی توسط متخصص مورد بررسی قرار میگیرد. پزشک وضعیت دندانها، رابطه فک بالا و پایین نسبت بهم و وضعیت قرارگیری دندان نسبت به لب را بررسی میکند. اگر تناسب لازم برای کامپوزیت دندان برقرار باشد، وارد مرحله دوم می شوید. جهت انجام کامپوزیت ونیر نیازی به قالبگیری و ارسال به لابراتوار دندانپزشکی نیست و تماما در مطب دندانپزشکی توسط متخصص دندانپزشکی زیبایی انجام می گیرد. این روش وابستگی زیادی به هنر و تجربه دندانپزشک دارد.
در حقیقت نحوه انجام به این صورت است که دندانپزشک یک لایه نازک از مواد کامپوزیتی را بر روی سطح بیرونی دندان قرار می دهد سپس با نور مخصوص ( دستگاه لایت کیور ) باعث سخت و سفت شدن مواد کامپوزیتی می شود، سپس به آن شکل و فرم می دهد.
از آنجا که این لایه کامپوزیتی قرار داده شده بسیار نازک است، نیازی به تراش دندان نیست و روش محافظه کارانه ای به حساب می آید. به این معنا که جهت انجام این درمان نیازی به تراش دندان ها نیست، در واقع در شرایطی خاص آن هم به دلیل عقب و جلو بودن سطح دندان ها و به منظور مرتب کردن نامرتبی خفیف دندان ها شاید نیاز به تراش مقدار کمی از سطح بیرون زده باشد.

اسید شویی سطح دندان

بعد از تمیز شدن کامل دندان ها، ماده ای به نام اسید اچ اعمال می شود. اسید اچ (Acid etchant) به صوت محلول و ژل اسید فسفریک است و قبل از شروع اصلی ترین مراحل ونیر کامپوزیت دندان روی مینا اعمال می شود. با اعمال این ژل فضا های میکروسکوپی در مینای دندان ایجاد می شود تا باندینگ یا اتصال کامپوزیت به سطح دندان بهتر صورت بگیرد. در واقع اسید اچ کاری می کند تا سطح مینای دندان حالت زبری پیدا کرده و کامپوزیت به واسطه باند های دندانی بتواند به مینا پیوند مستحکمی برقرار کند.

اعمال عامل پیوند دهنده کامپوزیت (باند)

در این مرحله متخصص دندانپزشک به کمک اپلیکاتور یا یک برس کوچک، مایع مورد نظر (باند) را به صورت یک لایه نازک بر روی دندان ها قرار می ‌دهد. در ادامه برای فعال کردن کاتالیست‌ های موجود در باند، از نور لیزر استفاده می ‌کند. پس از آن، متخصص دندانپزشک به ادامه مراحل انجام کامپوزیت دندان می ‌پردازد.

فرم دهی رزین کامپوزیت

مهم ‌ترین مرحله پروسه درمان کامپوزیت دندان، فرم دهی کامپوزیت می ‌باشد که به مهارت و تجربه متخصص دندانپزشک بستگی دارد. در این مرحله، متخصص دندانپزشک به لایه گذاری رزین کامپوزیت، فرم دهی آن ها و ایجاد یک پیوند شیمیایی بین لایه کامپوزیت و مایع مرحله قبل (باند) می ‌پردازد. متخصص دندانپزشک باید با مهارت کافی، عیوب ظاهری دندان را به کمک ونیر کامپوزیت پوشش دهد تا پس از اتمام کار، ظاهری زیبا و بی نظیر برای دندان های بیمار ایجاد گردد. شاید فرم یا شکل دهی کامپویت به دندان از مهم ترین مراحل ونیر کامپوزیت باشد. این مرحله نیاز به تمرکز قابل توجهی دارد و نیازمند مهارت و تجربه کافی متخصص دندانپزشک است. طی این مرحله متخصص  دندانپزشک با مهارت و تجربه ای که دارد باید کامپوزیت را به شکلی هنرمندانه بر روی نقاط هدف در سطح دندان قرار دهد و آماده سخت شدن کند.

استفاده از نور لیزر مخصوص برای فعال کردن مواد کامپوزیت

در ادامه مرحله قبل، بعد از رضایت متخصص دندانپزشک از فرم دهی و نحوه گذاشتن کامپوزیت ونیر، با طیف نور مخصوصی آن را روی دندان سفت می ‌کند. در صورتی که متخصص دندانپزشک رضایت کافی نداشته باشد، می ‌تواند با قرار دادن لایه دیگری روی رزین کامپوزیت، شکل مطلوب را به دست آورد. قرار گرفتن هر دندان زیر نور لایت حدود ۱۰ تا ۴۰ ثانیه می‌ باشد. در انتهای این مرحله حدود ۲ میلی متر ضخامت هر دندان افزایش می‌ یابد.

پالیش دندان بعد از کامپوزیت

پس از لایه گذاری کامپوزیت و سفت شدن آن روی دندان، دندانپزشک به پالیش دندان بعد از کامپوزیت می ‌پردازد. این مرحله برای زیبا ساختن کامپوزیت و شفافیت آن است. در واقع در مرحله پالیش دندان بعد از کامپوزیت، دندانپزشک سعی می ‌کند ظاهر کامپوزیت را همانند دندان‌ های طبیعی کند که این کار به کمک نوارهای سمباده و دیسک‌ های مخصوص انجام می ‌گیرد. در این قسمت، بیمار وضعیت دندان های خود را در آینه می ‌بیند و اگر نیاز به اصلاح قسمت‌ های جزئی وجود داشت، از متخصص دندانپزشک خود می ‌خواهد که موارد مورد نظر را اصلاح نماید.

ارزیابی بایت  (نحوه قرارگیری دندان های دو فک بر یکدیگر)

بعد از پالیش نهایی کامپوزیت، تنها مرحله ‌ای که باقی می ‌ماند ارزیابی بایت یا نحوه قرارگیری دندان ها بر هم است. هدف از ارزیابی این است که بیمار بایت بدون مشکلی داشته باشد و ونیرهای کامپوزیتی در نحوه جویدن بیمار تداخلی ایجاد نکنند. ارزیابی بایت تقریباً از مهم ترین مراحل ونیر کامپوزیت دندان است و حتماً باید انجام داده شود. زیرا اتصال و شکل نهایی کامپوزیت‌ دندان باید به نحوی باشد که در جویدن و گاز گرفتن و یا حتی صحبت کردن بیمار مشکلی پیش نیاید. برای این ارزیابی از یک کاغذ کاربنی استفاده می ‌شود. این کاغذ بین دندان‌ های دو فک قرار می ‌گیرد و شخص به آرامی دندان‌ های خود را روی کاغذ فشار می ‌دهد تا نحوه قرار گیری سطح جونده دندان‌ ها ارزیابی شود.

تعداد دندان ها برای کامپوزیت

هر فرد به تعداد معینی کامپوزیت برای بهترین نتیجه نیاز دارد. و تعداد دندان ها برای کامپوزیت به نوع لبخند فرد و مشخصات دندان ‌هایش بستگی دارد. اگر در زمان لبخند زدن تعداد زیادی از دندان‌ های فرد دیده می ‌شود، باید تعداد واحد کامپوزیت بیشتری انجام شود. همچنین، تغییرات در رنگ، طول، عرض، شکل یا اندازه دندان‌ ها نیز به تعداد دندان ها برای کامپوزیت می افزاید. اما به طور معمولا تعداد واحد های طرح لبخند با کامپوزیت 8 الی 10 واحد می باشد.

دلایل تغییر رنگ کامپوزیت دندان

کیفیت مواد سازنده کامپوزیت دندان

امروزه برند ها و انواع متفاوتی از کامپوزیت‌ های دندانی در بازار موجود هستند که هر کدام از آن ها ساختارهای متفاوتی دارند. درصد مواد رزینی به کار رفته در هر کدام از برند های کامپوزیت مختلف بوده و همین موضوع بیانگر مقاومت آن ها در برابر تغییر رنگ و زرد شدن کامپوزیت خواهد بود. استفاده از برند های نامرغوب و بی کیفیت ممکن است دلیلی بر تغییر رنگ سریع کامپوزیت دندان باشد.

آسیب رسیدن به دندان

اتفاقاتی مانند سقوط از ارتفاع و یا وارد شدن ضربه ی محکم به صورت، می ‌توانند با آسیب به عاج (بافت داخلی دندان) سبب تغییر رنگ و حتی سیاه شدن دندان شوند. این تغییر رنگ و به ویژه سیاه شدن دندان زیر کامپوزیت، به این دلیل که ونیرها نازک هستند، ممکن است از پشت کامپوزیت ونیر قابل مشاهده باشد و سبب سیاه دیده شدن کامپوزیت دندان شود.

پوسیدگی دندان

معمولا زمانی که دندان پوسیده می‌ شود، ساختار تاج آن به رنگ سیاه در می ‌آید. گاهی اوقات دلیل سیاه شدن کامپوزیت دندان وجود همین پوسیدگی روی دندان است.

رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان

یکی از مهم‌ ترین دلایل تغییر رنگ کامپوزیت دندان رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان است. اگر به بهداشت دهان و دندان بی توجهی شود، تجمع مواد غذایی در اطراف و یا سطح کامپوزیت دندان به مرور به تغییر رنگ کامپوزیت دندان منجر می‌ شود. بنابراین، به طور روزانه از مسواک، خمیر دندان مخصوص، نخ دندان و دهان ‌شویه مناسب استفاده کنید.

میزان مهارت متخصص دندانپزشک

موضوع دیگری که در تغییر رنگ کامپوزیت دندان اهمیت دارد، تخصص و میزان مهارت متخصص دندانپزشک است. عدم فرم دهی و پولیش مناسب، بعد از مدت کوتاهی شما را با زرد شدن کامپوزیت رو به ‌رو می‌ کند.

استعمال سیگار و دخانیات

نیکوتین موجود در سیگار همانطور که بر دندان‌ های طبیعی اثر گذار است، می‌ تواند سبب ایجاد لکه‌ هایی روی کامپوزیت دندان نیز شود.

چه کسانی نباید کامپوزیت کنند؟

هر چند کامپوزیت دندان برای افرادی زیادی گزینه مناسب است و هیچ گونه محدودیتی ندارد، اما همواره استثناهایی نیز وجود دارد. به همین سبب در ادامه اشاره خواهیم کرد که چه کسانی نباید کامپوزیت کنند.

افرادی که از وضعیت سلامت دهان و دندان خوبی برخوردار نیستند.

یکی از شرایط کسانی که می‌ توانند از کامپوزیت دندان استفاده کنند، برخورداری از سلامت کلی دهان و دندان است. افرادی که دچار بیماری و عفونت ‌های لثه ‌ای، پوسیدگی شدید دندانی و… هستند نمی ‌توانند کاندید های ایده ‌آلی برای درمان با کامپوزیت باشند. لازم به ذکر است که تمامی این مشکلات قابل حل هستند و بعد از درمان توسط متخصص دندانپزشک و به دست آوردن سلامت کامل دهان و دندان، بیمار می تواند درمان زیبایی کامپوزت را انجام دهد.

کسانی که به بهداشت دهان و دندان خود اهمیت نمی دهند.

اهمیت و ضرورت رعایت بهداشت دهان و دندان برای دندان‌ های طبیعی و دندان‌ هایی که کامپوزیت و لمینت یا دیگر درمان‌ های زیبایی را انجام داده‌ اند، بسیار زیاد است. برخی افراد کامپوزیت دندان را به عنوان یک لایه محافظتی برای جلوگیری از رسیدن آسیب به دندان ‌ها می ‌دانند و بعد از آن نیاز به رعایت بهداشت دهان و دندان را در خود کم تر حس می ‌کنند. کامپوزیت ونیر مانند دندان‌ های طبیعی و حتی بیشتر، نیاز به مراقبت‌ های بهداشتی برای جلوگیری از زرد شدن و پوسیدگی دارد. افراد با دندان ‌های طبیعی، روزی دو بار مسواک زدن و یک بار نخ دندان کشیدن از وظایف همیشگی ‌شان است. برای کسانی که روی دندان‌ های خود کامپوزیت دارند نیز همین نکات باید رعایت شود. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان می ‌تواند خطرات جدی و آسیب ‌زننده‌ ای را به دندان ‌های بیمار وارد کند.

افرادی که دارای عادت های بد دهانی هستند. گاز زدن سر مداد، جویدن اجسام سفت مانند یخ، باز کردن در بطری با دندان، شکستن پسته و… عادت‌ های نامناسبی هستند که اگر فرد نتواند آن‌ ها را کنترل کند، بسیار آسیب ‌زننده خواهند بود. تمامی از این قبیل عادات، در نهایت باعث شکستگی و از بین رفتن کامپوزیت دندان فرد می ‌شود. بنابراین افرادی که از این قبیل عادت ‌های بد و نامناسب دارند، کاندید های خوبی برای کامپوزیت دندان نخواهند بود. همچنین باید بدانید که این افراد اگر بخواهند هر یک از روش ‌های درمانی را استفاده کنند، ابتدا باید از عادت ‌های بد خود دست بکشند.

دندان قروچه

دندان قروچه مشکلی است که در بیشتر مواقع غیر ارادی بوده و فرد در خواب و بیداری به صورت ناخودآگاه دندان ‌های خود را به هم می‌ فشارد. فشار دادن دندان‌ ها سبب ساییده شدن آن‌ ها می ‌شود. بنابراین دندان قروچه نه تنها به انواع درمان ‌های زیبایی و درمانی مانند کامپوزیت، بلکه به دندان ‌های طبیعی فرد نیز به مرور زمان آسیب خواهد زد. انجام کامپوزیت دندان تنها برای افرادی که می ‌توانند دندان قروچه خود را کنترل کنند یا از نایت گارد استفاده نمایند، توصیه می ‌شود. چنانچه فرد قادر به درمان دندان قروچه نباشد، کامپوزیت دندان وی دچار شکستگی یا دیگر مشکلات خواهد شد.

فواید و مزایای کامپوزیت دندان‌ ها

یک درمان زیبایی مقرون به صرفه است.

یکی از اصلی ترین مزایای کامپوزیت دندان هزینه مناسب آن است. در واقع این یک درمان مقرون به صرفه است و به نسبت لمینت سرامیکی، هزینه کامپوزیت دندان کم تر است. بیشتر هزینه ای که برای لمینت سرامیکی در نظر گرفته می شود صرف کار های لابراتواری می شود و به همین دلیل لمینت سرامیکی هزینه نسبتا بالاتری دارد.

بسیار کم تهاجمی است.

هم برای اتصال لمینت دندان و هم برای کامپوزیت دندان نیاز است تا دندان آماده شود. آمادگی در واقع یعنی تراش میزان بسیار بسیار کمی از ضخامت مینای دندان برای گیر لمینت و مواد کامپوزیتی. یکی از مزایای کامپوزیت دندان این است که نیاز بسیار کمتری به تراش مینای دندان دارد. در واقع شاید حتی نیازی به تراش نباشد. در مقابل در لمینت سرامیکی این میزان تراش حتمی می باشد.

قابل ترمیم هستند.

یکی دیگر از مزایای کامپوزیت دندان این است که آن ها قابل ترمیم هستند. در صورت شکستگی، لب پر شدگی و … متخصص دندانپزشک می تواند به راحتی کامپوزیت دندان را بدون نیاز به تعویض کامل ترمیم کند.

ظاهری طبیعی و زیبا دارند.

کامپوزیت ونیرها می توانند یک لبخند با ظاهری طبیعی و بسیار زیبا ایجاد کنند. در واقع مواد کامپوزیتی استفاده شده در این درمان، شباهت زیادی به رنگ و شفافیت دندان ‌های طبیعی دارند و در نتیجه با دندان‌ های موجود شما هماهنگ می ‌شوند. این مساله باعث می شود که کسی نتواند تشخیص دهد شما طرح لبخند خود را با کامپوزیت اصلاح کرده اید و همه چیز طبیعی به نظر برسد.

معایب و عوارض کامپوزیت دندان

موارد بالا مهم ترین مزایای کامپوزیت دندان بودند، اما بهتر است در کنار این مزایا، معایب و عوارض کامپوزیت دندان را نیز در نظر داشته باشید تا بتوانید تصمیم مطمئن تری اتخاذ کنید.

مستعد تغییر رنگ و لک شدن هستند.

یکی از مهم ترین معایب کامپوزیت دندان، حساسیت آن ها به لک شدن و تغییر رنگ است. مواد کامپوزیت نسبت به پرسلن (لمینت سرامیکی) متخلخل تر هستند و در طول زمان، بیشتر از لمینت ها مستعد تغییر رنگ می شوند. مصرف منظم مواد رنگدانه دار مانند قهوه، چای یا تنباکو ممکن است بر ظاهر کامپوزیت ونیرها تأثیر منفی بگذارد.

کیفیت کمتری نسبت به لمینت سرامیکی دارند.

در مقایسه با لمینت ها، کامپوزیت ونیرها عموما کیفیت کمتری دارند. در حالی که آن ها می توانند نیروهای طبیعی ناشی از گاز گرفتن و جویدن را تحمل کنند، اما در طول زمان، بیشتر مستعد ساییدگی و آسیب هستند. داشتن عادات گاز گرفتن غذاها و مواد سفت و سخت، ممکن است خطر خرد شدن یا آسیب به آن ها را افزایش دهد.

طول عمر کمی دارند.

طول عمر کامپوزیت دندان در مقایسه با لمینت سرامیکی بسیار محدود و کم است. در حالی که لمینت های سرامیکی می توانند 10 تا 15 سال یا بیشتر دوام بیاورند، طول عمر کامپوزیت دندان معمولا در حدود 5 تا 7 سال دارند.

لق شدن کامپوزیت دندان

لق شدن کامپوزیت دندان به ندرت پیش می آید و به طور معمول از ماندگاری نسبتا بالایی برخوردار است. گاهی اوقات برخی عوامل بیرونی مختلف همچون ضربه های ناگهانی و استفاده از مواد بی کیفیت، بی دقتی دندانپزشک زیبایی هنگام نصب آن و ابتلا به بیماری های دهانی ممکن است باعث ایجاد این اتفاق شوند.

عفونت یا التهاب لثه بعد از کامپوزیت

عفونت یا التهاب لثه بعد از کامپوزیت یکی از مشکلاتی است که به دلیل عدم رعایت بهداشت پس از کامپوزیت دندان با آن مواجه خواهید شد. دلایل التهاب و عفونت لثه بعد از کامپوزیت متفاوت هستند. علائم و شدت این بیماری برای افراد مختلف متفاوت است. به خاطر داشته باشید که کنترل و درمان عفونت یا التهاب لثه بعد از کامپوزیت از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است زیرا عدم درمان و کنترل این مشکل در زمان مناسب استحکام دندان های شما را از بین خواهد برد. از مهمترین علائم این مشکل می توان به بوی بد دهان و خونریزی لثه اشاره کرد.

مراقبت های بعد از کامپوزیت

در صورتی که از دندان های کامپوزیت شده خود مراقبت و نگهداری لازم را داشته باشید قطعا طول عمر بیشتری از آن را تجربه خواهید کرد. در این بخش قصد داریم مراقبت های بعد از کامپوزیت را برایتان شرح دهیم.

بهداشت دهان و دندان های خود را به خوبی حفظ کنید.

بهتر است از کامپوزیت دندان نیز مانند دندان طبیعی خود نگهداری کرده و بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید. به همین علت بهتر است از خمیر دندان هایی که دارای فلوراید کافی هستند استفاده نمایید و به صورت مرتب روزانه دو الی سه مرتبه دندان های خود را مسواک کنید، و روزانه  دو مرتبه برای جلوگیری از پوسیدگی دندان بعد از کامپوزیت از نخ دندان استفاده نمائید. هر چه به سلامت لثه و دندان های خود بپردازید قطعا می توانید مدت زمان بیشتری از کامپوزیت ونیر های خود استفاده نمایید.

رژیم غذایی مناسب را برای حفظ سلامت و زیبایی کامپوزیت دندان خود رعایت کنید.

بهتر است استفاده از نوشیدنی و مواد غذایی که دارای رنگ دانه های بسیار زیاد هستند را کم کنید. موادی مانند چای، شراب، قهوه، توت فرنگی، هویج، نوشیدنی های رنگی و شکلات ها می توانند دندان های شما را زود تر لکه دار کنند. استفاده از دخانیات نیز باید کم شود، دخانیات طول عمر کامپوزیت دندان را کاهش می دهند.

از دندان کامپوزیت شده خود به عنوان ابزار استفاده نکنید.

برخی افراد عادت به استفاده از دندان های خود به عنوان ابزار دارند. برای مثال از دندان خود برای باز کردن گره های سخت استفاده می کنند و یا عادت به شکستن خشکبار در دهان با استفاده از دندان خود دارند. این عادات نادرست متاسفانه در کمترین زمان منجر به آسیب کامپوزیت دندان می شود و نیاز به ترمیم کامپوزیت و تعویض آن پیدا می کنند.

درمان دندان قروچه

برخی از افراد در شرایطی که دچار استرس می شوند، عادت به دندان قروچه دارند که ممکن است این کار را حتی به هنگام خواب و ناخواسته انجام دهند. باید از فشردن دندان ها روی هم خودداری کنید و در هنگام خواب از نایت گارد جهت مراقبت از کامپوزیت دندان استفاده نمایید. در این صورت احتمال شکستگی و لب پر شدن کامپوزیت ها را کاهش داده اید.

دوری از غذا های سفت

غذا های سفت و سخت مانند هویج خام، یخ، آجیل و .. می تواند باعث ایجاد شکاف و یا شکستن ونیر کامپوزیت گردند. بنابراین از گاز زدن غذا های سفت به طور مستقیم پرهیز نمایید و سعی کنید آن ها را به شکل قطعات کوچک مصرف کنید. برخی از عادت های خود از جمله جویدن مداد و یا باز کردن در بطری با دندان را ترک کنید، زیرا سبب آسیب به کامپوزیت دندان می گردد.

تاثیر سیگار روی کامپوزیت

درست است که نیکوتین ناشی از دود سیگار بی ‌رنگ است. اما این ماده زمانی که در معرض هوا قرار بگیرد لایه زرد رنگی روی دندان ایجاد می ‌کند. با تکرار این عمل و تجمع این لایه ‌های زرد رنگ، روند رشد پلاک‌ ها و باکتری‌ های مضر نیز افزایش‌ یافته و درنهایت باعث پوسیدگی و بد رنگی دندان‌ ها و بوی بد دهان می ‌گردد.

جرمگیری دندان کامپوزیت شده

امکان جرمگیری دندان کامپوزیت شده وجود دارد. اما فقط دندان های کامپوزیت ونیر نشده می توانند جرمگیری شوند و سطح داخلی دندان های کامپوزیت ونیر شده و برای سطح رویی دندان های کامپوزیت شده از روش پالیش کامپوزیت استفاده می شود. انجام این روند درمان توسط متخصص دندانپزشک انجام می شود و هیچگونه آسیبی به ونیر کامپوزیت شما وارد نخواهد کرد، بنابراین آنچه که باید به آن اهمیت دهید، بهداشت دهان و دندان است. برای دریافت اطلاعات بیشتر و رفع نگرانی ‌های خود در این باره می‌ توانید از یک جلسه مشاوره در کلینیک تخصصی دندانپزشکی دکتر مهناز ارشد بهره‌ مند شوید.

همانطور که گفته شد معمولا تمام افراد تجمع پلاک ‌های دندانی را در دهان خود تجربه می ‌کنند. باکتری‌ های دهان به کمک بزاق و پروتئین‌ های موجود در دهان شما، لایه‌ های ریزی را تشکیل می ‌دهند که تقریبا همواره در دهان وجود خواهند داشت. زمانی که غذا می ‌خورید، ذرات ریز، اسید ها و قند های غذا به این لایه ها می ‌چسبند و تجمعی روی دندان ایجاد می ‌کنند که به آن پلاک می‌ گویند. باکتری‌ هایی که در این پلاک زندگی می‌ کنند، می‌ توانند باعث بیماری لثه و پوسیدگی دندان شوند.

مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و تمیز کردن منظم دندان ‌ها به حذف پلاک و جلوگیری از مشکلات جدی ‌تر کمک می‌ کند. اگر لثه ‌های سالمی دارید، این بافت به طور محکم در اطراف دندان قرار می ‌گیرد و پلاک ‌ها را بیرون نگه می ‌دارد. با این حال، اگر بیماری لثه شروع به شکل گیری کند، این بافت شل می ‌شود. لثه‌ های سالم فقط ۱ تا ۳ میلی متر زیر خط لثه به دندان می‌ چسبند. با بیماری لثه، پاکت عمیق در اطراف آن شکل می ‌گیرد که به مرور خطرات بسیار بیشتری را برایتان به همراه خواهد داشت. تمام مواردی که بیان شد، برای حفظ سلامت دهان و دندان شما است و تفاوتی ندارد که دندان‌ های طبیعی دارید و یا آن ها را کامپوزیت کرده‌ اید. ونیر کامپوزیت یک نوع درمان زیبایی محسوب می ‌شود و همانند دندان ‌های طبیعی به محافظت نیاز دارد.

آیا کامپوزیت ‌دندان محدودیت سنی دارد؟

کامپوزیت دندان محدودیت سنی ندارد و تمام افراد می ‌توانند برای زیبایی دندان‌ های خود از این روش استفاده کنند. اما معمولا متخصصان دندانپزشک ترجیح می‌ دهد برای کودکان از این روش استفاده نکنند. به این دلیل که رشد دهان و استخوان ‌های فک کودک بسته به جنسیت او، تا سن مشخصی ادامه دارد. همین موضوع سبب می‌ شود تا متخصص دندانپزشک نتواند از این درمان برای کودکان با سن پایین‌ استفاده کند. باید گفت با توجه به اینکه سن توقف رشد دهان در جنسیت‌ های مختلف متفاوت است، سن مناسب برای انجام این درمان نیز متفاوت خواهد بود. اما به طور کلی، این درمان بیشتر برای دختران بالای ۱۶ و پسران بالای ۱۸ سال انجام می شود. لازم به ذکر است که در مواقع خاص امکان انجام این درمان برای افراد زیر سن مناسب نیز وجود دارد. همچنین شما می توانید مطلب کامپوزیت دندان در افراد مسن را مطالعه کنید.

کامپوزیت دندان از چه موادی تشکیل شده؟

مواد و اجزا تشکیل دهنده کامپوزیت دندان را می توان در سه دسته کلی قرار داد. در هر یک از این دسته ها مواد مختلف و متنوعی را می توان قرار داد که باعث به وجود آمدن کامپوزیت های مختلف می شوند. رزین ها، فیلر ها و مواد حل کننده و کوپل کننده را می توان به عنوان اصلی ترین نمونه های موجود نام برد. رزین ها به عنوان ترکیبات ارگانیک و فیلر ها را به عنوان مواد غیر ارگانیک در نظر گرفته می شوند. مواد رزینی عمدتا از تری اتیلن گلیکول تشکیل شده اند. می توان از سازگاری بالای این ماده به خوبی در ساخت انواع کامپوزیت ها استفاده کرد. باید توجه داشته باشید که این متریال ها باید به گونه ای ترکیب شوند که حساسیتی را برای افراد ایجاد نکنند.

فیلر یا همان پرکننده ها را می توان از متریال های متنوعی تولید کرد. از مهم ترین پرکننده های موجود می توان به کوارتز، سیلیس و سرامیک اشاره کرد. این مواد به خوبی می توانند کامپوزیت را در برابر آب مقاوم کنند. با افزایش مقدار این فیلر ها می توان مقاومت فشاری را افزایش داد. این افزایش مقاومت باعث می شود تا در برابر سایش نیز استحکام خوبی را مشاهده کرد. به صورت کلی برای ساخت فیلر ها از ترکیب های متنوعی استفاده می کنند. می توان ذرات نانو را نیز در این ترکیبات به خوبی مشاهده کرد که باعث پایداری بیشتر می شوند.

مواد نانو می توانند به سلول ها نفوذ کرده و به راحتی بهترین کیفیت را ایجاد کرد. از ۵۰ سال پیش تاکنون که کامپوزیت ها تولید شده اند همیشه مواد جدید به این ترکیبات اضافه شده اند. سازگاری بالای این مواد با بدن باعث شده است تا کمترین حساسیت را مشاهده کرد. امروزه می توان کامپوزیت دندان را به عنوان یکی از بهترین و قابل اعتماد ترین نمونه های موجود برای ترمیم در نظر داشت. برای رنگ بندی این محصولات نیز امروزه ترکیبات مختلفی را مورد استفاده قرار می دهند تا بهترین و طبیعی ترین رنگ را ایجاد کنند. در صورتی که از نمونه های با کیفیت استفاده کنید قطعا بهترین کیفیت را مشاهده کنید.

بهترین برند کامپوزیت

از مشهور ترین و بهترین برند کامپوزیت دندان می‌ توان به بند های زیر اشاره کرد.

1. ایویکولار
2. آی پی اس
3. اولترادنت
4. Gradia Direct
5. Bisco
6. کازمادنت
7. Kerr
8. Tokuyama
9. SDI
10. DMG AMERICA
11. سارمکو و… اشاره داشت.

مزایای کامپوزیت ونیر

• استفاده از این روش برخلاف روش های مشابه نیازمند هزینه کمتری است.
• در کمترین زمان ممکن  و تنها در یک الی دو جلسه می توان روند کامپوزیت دندان را به پایان رساند.
• برای نصب کامپوزیت ونیر نیازی به تراشیدن مینای دندان نیست. همین باعث شده است این روش کم تهاجمی و قابل بازگشت تلقی شود. بدین معنی که اگر دیگر نیاز و علاقه ای به داشتن کامپوزیت  دندان نداشته باشید می توانید آن را برداشته و از دندان طبیعی و سالم خود بهره ببرید.
• در صورتی که از فرم اولیه کامپوزیت ناراضی باشید دیگر نیازی به فرستادن آن به لابراتوار و تغییر شکل نیست و پزشک می تواند در همان جلسه در مطب این فرم و شکل را برای شما تغییر دهد.
• چون در این روش نیازی به برداشتن مینای دندان نیست حساسیت دندان بعد از کامپوزیت دندان ایجاد نمی شود.

کاندید مناسب برای نصب ونیر کامپوزیت چه کسانی هستند؟

کامپوزیت ونیر برای اصلاح طرح لبخند افرادی که دندان هایشان از هم فاصله زیادی دارند یا برخی از آنها شکسته یا شکل نامناسبی دارد؛ کسانی که از زردی دندان های خود ناراضی هستند و… کاربرد دارند. کامپوزیت ونیر به صورت یک پوشش نازک روی سطح بیرونی دندان ها را می پوشاند و کاملا شبیه دندان طبیعی به نظر می‌رسد.

افرادی که دارای مشکلات دندانی زیر هستند گزینه های مناسبی برای انجام کامپوزیت ونیر هستند:

• افرادی که دندان هایشان به دلیل های مختلفی دچار تغییر رنگ شده است و دیگر نمی توانند آن ها را با بلیچینگ دندان سفید کنند.
• افرادی که بخشی از دندان هایشان شکسته شده است، ساییده شده است و یا دچار لب پریدگی شده است.
• افرادی که دندان هایشان دچار ترک  و شکستگی شده است.
• افرادی که به مرور زمان بر اثر عوامل مختلفی فاصله زیادی بین دندان هایشان ایجاد شده است.
• افرادی که فاصله زیادی بین دندانهایشان وجود دارد.

جنس کامپوزیت ونیر

همان طور که میدانید رزین کامپوزیت موادی است که در صنعت دندان پزشکی از آن به عنوان موادی برای پر کردن استفاده می شد. اما در چند سال اخیر از آن برای زیبایی و اصلاح طرح لبخند نیز استفاده می شود. در حال حاضر در تهیه کامپوزیت از ماده ای به نام آی پی اس IPS یا نانو سرامیک استفاده می شود. در گذشته به جای ماده آی پی اس IPS یا نانو سرامیک از ذرات معمولی استفاده می شد که دارای درخشندگی کافی نبودند. اما امروزه از ذرات نانو سرامیکی استفاده می کند که دارای درخشندگی کافی هستند. البته اگر بخواهیم از نظر ماندگاری و طول عمر این دو را با یکدیگر مقایسه کنیم باید بدانید که این دو روش تقریبا در ماندگاری مانند هم هستند و فقط در بحث زیبایی دارای تفاوت بسیار زیادی با یکدیگر هستند.

کامپوزیت های میکروفیل:

کامپوزیت های میکروفیل یا ریزدانه، کامپوزیتهایی مناسب برای کارهای زیبایی هستند. سایز فیلرهای این کامپوزیتها، کمتر از 100 نانومتر هست و مقاومت به شکست پایین اما پالیش پذیری بالایی دارند.البته به دلیل اینکه حجم نانو فیلرها در این کامپوزیتها بالاست این انواع کامپوزیت معمولا هندلینگ سختی دارند.

کامپوزیت های میکروهیبرید:

کامپوزیت های میکروهیبرید شامل ترکیبی از ذرات ریز و متوسط هستند از 100نانومتر تا 1میکرون هستند. اینها بسیار کامپوزیت های خوبی هستند، سایش پذیری پایین همراه با سطح درخشنده بعد از پالیش از خواص عمده اونهاست. فقط یک عیب عمده دارند و آن اینکه بعد از مدتی بدلیل ازبین رفتن بخش ماتریکس بین فیلرها، اونها استحکام خودشون رو از دست میدهند و ترمیم در بخشهایی دچار شکست ویا کندگی سطحی میشود.

در مجموع کامپوزیتهای خوبی هستند و هنوزهم بسیار مورد استفاده هستند.

کامپوزیت های نانوهیبرید:

کامپوزیت های نانوهیبرید معجزه تکنولوژی نانو در دندانپزشکی بوده اند که با اضافه شدن فیلرهای بسیار ریز نانو به کامپوزیت های میکروهیبرید باعث افزایش استحکام آنها و کاهش سایش و استهلاک در آنها شده است.

کامپوزیت های نانوفیل:

این کامپوزیتها که صرفا از فیلرهایی در سایز نانو ساخته شده اند خواص بینظیری را در دنیای کامپوزیت های زیبایی بوجود آورده اند. زیبایی همراه با استحکام کامپوزیت ها از بهترین خواص این کامپوزیت هاست.

مراقبت های لازم پس از انجام کامپوزیت ونیر

در صورتی که از دندان های کامپوزیت شده خود مراقبت و نگهداری لازم را داشته باشید قطعا طول عمر بیشتری از آن را تجربه خواهید کرد. در این بخش قصد داریم روش های مراقبت از کامپوزیت ونیر را برایتان شرح دهیم:

• بهداشت دهان و دندان های خود را به خوبی حفظ کنید.

بهتر است از کامپوزیت نیز مانند دندان طبیعی خود نگهداری کرده و بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید. به همین علت بهتر است از خمیر دندان هایی که دارای فلوراید کافی هستند  استفاده نمائید و به صورت مرتب روزانه دو الی سه مرتبه دندان های خود را مسواک کنید، و روزانه  دو مرتبه برای جلوگیری از پوسیدگی بین دندانی از نخ دندان استفاده نمائید. هر چه به سلامت لثه و دندان های خود بپردازید قطعا می توانید مدت زمان بیشتری از کامپوزیت ونیر های خود استفاده نمائید.

• رژیم غذایی مناسب را برای حفظ سلامت و زیبایی کامپوزیت خود رعایت کنید.

بهتر است استفاده از نوشیدنی و مواد غذایی که دارای رنگ دانه های بسیار زیاد هستند را کم کنید. موادی مانند چای، شراب، قهوه، توت فرنگی، هویج، نوشیدنی های رنگی و شکلات ها می توانند دندان های شما را زودتر لکه دار کنند. استفاده از دخانیات نیز باید کم شود، دخانیات عمر مفید کامپوزیت دندان را کاهش می دهد.

• از دندان کامپوزیت شده خود به عنوان ابزار استفاده نکنید.

برخی افراد عادت به استفاده از دندان های خود به عنوان ابزار دارند. برای مثال از دندان خود برای باز کردن گره های سخت استفاده می کنند و یا عادت به شکستن خشکبار در دهان با استفاده از دندان خود دارند. این افراد متاسفانه آسیب جدی به دندان های خود وارد می کنند و ممکن است در کمترین زمان ممکن دندان های خود را از دست بدهند. زیرا کامپوزیت ونیر ها ترک برداشته یا دچار شکستگی می شود و نیاز به ترمیم و یا تعویض پیدا میکند.

• درمان دندان قروچه

برخی از افراد در شرایطی که دچار استرس می شوند، عادت به دندان قروچه دارند که ممکن است این کار را حتی به هنگام خواب و ناخواسته انجام دهند. باید از فشردن دندان ها روی هم خودداری کنید و در هنگام خواب از نایت گارد جهت مراقبت از دندان ها استفاده نمایید. در این صورت احتمال شکستگی و لب پر شدن کامپوزیت ها را کاهش داده اید.

• دوری از غذا های سفت

غذا های سفت و سخت مانند هویج خام، یخ، آجیل و .. می تواند باعث ایجاد شکاف و یا شکستن ونیر کامپوزیت گردند. بنابراین از گاز زدن غذا های سفت به طور مستقیم پرهیز نمایید و سعی کنید آن ها را به شکل قطعات کوچک مصرف کنید. برخی از عادت های خود از جمله جویدن مداد و یا باز کردن در بطری با دندان را ترک کنید، زیرا سبب آسیب به کامپوزیت دندان می گردد.

حتما بخوانید:بلیچینگ در مطب چه تفاوتی با بلیچینگ در خانه دارد؟

تفاوت لمینیت سرامیکی و کامپوزیت ونیر

لمینیت سرامیکی نیز عملکردی مشابه کامپوزیت  ونیر دارد. تفاوت در نوع ماده و نحوه ساخت آنهاست. درحالیکه کامپوزیت ونیر هر فک در یک جلسه در مطب انجام میشود، لمینیت سرامیکی همراه با تراش کم و قالب گیری و ارسال آن به لابراتوار انجام میشود در دو جلسه و فاصله جلسات حدود سه هفته به طول می انجامد. کامپوزیت ونیر معمولا نیاز به تراش ندارد مگر آنکه دندان بیرون زده باشد. اما در لمینیت سرامیکی دندان ها نیاز به تراش دارند که این تراش در حدود نیم میلیمتر است و البته به موقعیت از لحاظ جلو و عقب بودن نیز بستگی دارد.

در حالیکه ماندگاری کامپوزیت ونیر حدود چهار یا پنج سال است، این مشخصه برای لمینیت سرامیکی حدود ده الی بیست سال است. کامپوزیت ونیر همانند دندان رنگ میگیرد و البته قابل پالیش است. لمینیت سرامیکی رنگ نمیگیرد و دچار شکستگی نیز نمی شود. لمینیت سرامیکی محکم تر و ماندگارتر از کامپوزیت ونیر است. این استحکام شامل رنگ و استحکام مواد می شود. یکی از معایب لمینیت سرامیکی نسبت به کامپوزیت ونیر تراشیده شدن دندان است.

انتخاب رنگ در کامپوزیت ونیر

خیلی از افراد به واسطه گسترده بودن رنگ در این روش تمایل دارند جهت سفید کردن دندان ها، کامپوزیت را انتخاب کنند.

اما با توجه به اینکه اصلاح طرح لبخند با تکیه بر معیارهایى مانند جنسیت افراد، سن، رنگ پوست چهره بیمار انجام می شود، بهتر است دندانپزشک را در جلسه مشاوره، یعنی دقیقا قبل از شروع درمان ونیر از انتظارات خود مطلع نماید تا با توجه به معیار های فوق و سلیقه شما رنگ کامپوزیت انتخاب شود.

در برخی از افراد تمایل به انتخاب سفیدی زیاد دندان نیز به درخواست بیمار امکان پذیر است.

بهتر است هنگام انتخاب رنگ به تجربه و پیشنهادات دندانپزشک توجه کرده و نظر افراد دیگر مانند دوستان و نزدیکان خود را جویا شوید تا انتخاب رنگ کامپوزیت ونیر ساده تر شود.

مدت زمان ریکاوری پس از نصب ونیر کامپوزیت

خوشبختانه پس از نصب کامپوزیت ونیر نیازی به زمان خاصی برای ریکاوری نیست چون در اکثر مواقع بی‌حسی مورد استفاده قرار نمی گیرد؛ بنابراین بیمار نیازی به ریکاوری ندارد و بلافاصله پس از نصب کامپوزیت دندان می تواند از داشتن لبخندی زیبا لذت ببرد.

دوام و طول عمر ونیر کامپوزیت

ونیرهای کامپوزیتی رنگ پذیری بیشتری دارند و طول عمر آنها نیز نسبت به لمینیت سرامیکی کمتر هست و طول عمر آنها حدود 5 تا 7 سال است.

چه زمانی ونیر کامپوزیت بهتر از لمینیت سرامیکی است؟

اگر میزان تغییراتی که باید روی دندان ها انجام گیرد؛ کم باشد و عملکرد مناسب دندان ها مدنظر باشد؛ ونیر کامپوزیت گزینه بهتری است. یکی از مهم‌ترین مزایای کامپوزیت ونیر این است که مانند لمینیت سرامیکی نیازی نیست که در لابراتوار توسط تکنسین تهیه شود به همین علت نصب کامپوزیت ونیر یک فرایند فوری است.

یکی دیگر از مزایای کامپوزیت ونیر این است که نیازی به تراشیدن سطح دندان برای نصب آن نیست به همین علت آسیب کمتری به دندان ها می رسد.

معایب کامپوزیت ونیر

• نتیجه‌ ای که نهایتا از کامپوزیت ونیر به دست می آید از لحاظ زیبایی درجه پایین تری نسبت به لمینیت سرامیکی دارد.
• دوام و طول عمر لمینیت سرامیکی بیشتر از کامپوزیت ونیر است. کامپوزیت ونیر حدوداً بعد از 2 سال شروع به ساییده شدن، لب پر شدن، یا زرد شدن می کنند.
• در صورتی که از مواد بی کیفیت استفاده شود، نتیجه به اندازه استفاده از مواد مرغوب و با کیفیت، رضایت بخش نخواهد بود و زیبایی طبیعی و مطلوب دندان‌ها حاصل نمی‌شود. این مورد تنها در صورتی رخ می‌دهد که شما در انتخاب دندانپزشک متخصص ترمیمی و زیبایی دقت کافی نداشته باشید، در غیر این صورت چنین مشکلی برایتان رخ نخواهد داد.

دکتر مهناز ارشد

متخصص پروتزهای دندانی، ایمپلنت و زیبایی

متخصص درمان مشکلات مفصل فکی و آپنه خواب

استاد دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران

سوالات متداول