بازسازی دهان با ایمپلنت
ایمپلنت های دندان انقلابی در عرصه دندانپزشکی ایجاد کرده اند و راه حلی بادوام و ماندگار برای جایگزینی دندان های از دست رفته ارائه می دهند. طبق نتیجه مطالعات متعدد، درصد موفقیت ایمپلنت دندان بسیار بالاست و به همین دلیل طول عمر و ماندگاری آن نیز قابل توجه است. در این مقاله تلاش کرده ایم تا یکی از روش های درمان توسط ایمپلنت به نام اوردنچر را بررسی کنیم، با ما همراه باشید.
اوردنچر
اوردنچر راهکاری است برای درمان بی دندانی کامل. در واقع اوردنچر دست دندانی است که مانند دکمه فشاری روی پایه ایمپلنت های کاشته شده در فک قرار می گیرد. اوردنچر پروتز ثابت نیست. می توان دست دندان کار شده بر روی پایه های ایمپلنت را، شب ها از دهان خارج کرد. از تفاوت های اصلی اوردنچر با دست دندان این است که تکیه اوردنچر بر روی لثه و پایه ایمپلنت است. اما دست دندان تنها بر روی لثه قرار می گیرد. این روش نسبت به پروتز ثابت بر پایه ایمپلنت هزینه کمتری دارد. هم چنین دارای استحکام خوبی است. بسیاری از افراد، اوردنچر را با دندان مصنوعی اشتباه می گیرند. اما در اوردنچر، دست دندان یا همان دندان مصنوعی بر روی پایه های ایمپلنت قرار می گیرد.
کلیک کنید: کاشت ایمپلنت دندان و عمل بینی
در واقع دندان های جدید شما به روشی مشابه پروتز ثابت بر پایه ایمپلنت، در استخوان فک سفت می شوند. انگار که پایه های ایمپلنت ریشه های دندان باشد. در کاشت دندان به روش اوردنچر، به خاطر وجود ریشه های تیتانیومی یا همان پایه های ایمپلنت، لقی دست دندان بسته به تعداد پایه ها کمتر خواهد بود و یا وجود نخواهد داشت. سازگاری تیتانیوم با بدن بسیار بالاست. در واقع به راحتی این ریشه های مصنوعی به استخوان فک جوش می خورد. در گذشته زمانی که بیماران دندان های خود را به طور کامل از دست می دادند، چاره ای جز استفاده از دست دندان (دنچر) نداشتند. لقی دست دندان و عدم کارایی جویدن از مشکلات معمول بود.
بیشترین مشکلی که از طرف بیماران در مورد دنچر، دندان مصنوعی یا دست دندان عنوان می شود، عدم وجود گیر یا به اصطلاح لقی دست دندان است. که بیشتر در فک پایین اتفاق می افتد. این مشکل تا حدود زیادی با پایه های ایمپلنت حل می شود. در واقع علت اصلی و تاریخچه ابداع ایمپلنت به تلاش برای حل مشکلات بیماران بی دندانی بر می گردد. در این روش پس از معاینه متخصص دندانپزشک و بررسی وضعیت فک، پایه های لازم برای ایمپلنت در فک قرار می گیرد. این پایه ها شبیه به مادینگی هستند. سپس دست دندانی که قابلیت قفل شدن در این مادینگی ها را دارد، روی پایه های ایمپلنت قرار می گیرد. می توان گفت در واقع اوردنچر، ترکیبی از روش ایمپلنت دندان و دست دندان است.
مراحل اوردنچر
پروسه انجام ایمپلنت اوردنچر معمولاً شامل چندین مرحله است:
مشاوره اولیه
اولین قدم برای انجام اوردنچر، مشورت با یک متخصص دندانپزشک (متخصص پروتزهای دندانی، متخصص ایمپلنت و یا جراح دهان و دندان) است. در طول این مشاوره، متخصص دندانپزشک سلامت دهان و دندان شما را ارزیابی می کند، اهداف و انتظاراتتان را مورد بحث قرار می دهد و تعیین می کند که آیا شما کاندید مناسبی برای اوردنچر هستید یا خیر. متخصص دندانپزشک همچنین همه چیز درباره این فرآیند را با جزئیات توضیح داده، به هر سوالی که ممکن است داشته باشید پاسخ می دهد و یک برنامه درمانی جامع به شما ارائه خواهد داد.
کاشت ایمپلنت دندان
اگر شما کاندید مناسبی برای درمان اوردنچر تشخیص داده شوید، قدم بعدی قرار دادن ایمپلنت های دندانی در قوس فکی شما خواهد بود. این یک روش جراحی است که شامل قرار دادن فیکسچرهای تیتانیومی در استخوان فک است. تعداد ایمپلنت های مورد نیاز، به وضعیت هر بیمار و نوع اوردنچر انتخابی بستگی دارد. پس از کاشت ایمپلنت، یک دوره بهبودی چند ماهه لازم است تا ایمپلنت ها به استخوان فک جوش خورده و پایه ای قوی ایجاد کنند.
دوره بهبودی
در طول این دوره پس از کاشت ایمپلنت برای درمان اوردنچر، پیروی از دستورالعمل های متخصص ایمپلنت بسیار مهم است. انجام مراقبت های بعد از ایمپلنت دندان در واقع به از جوش خوردن موفقیت آمیز ایمپلنت، کاهش خطر و عوارض آن کمک می کند. متخصص دندانپزشک شما ممکن است پروتزهای موقتی برای استفاده در طول مدت دوره ی نقاهت ارائه دهد.
کلیک کنید: همه چیز در مورد ایمپلنت فرانسوی
ساخت اوردنچر
مرحله بعدی ساخت اوردنچر شما است. این مرحله شامل ایجاد یک پروتز سفارشی است که روی ایمپلنت ها قرار می گیرد. متخصص دندانپزشک شما از نزدیک با یک لابراتوار دندانپزشکی کار خواهد کرد تا از تناسب دقیق و ظاهر طبیعی پروتز آماده شده شما اطمینان حاصل کند.
اتصالات و تنظیمات
هنگامی که اوردنچر ساخته شد، یک جلسه ویزیت با متخصص دندانپزشک خود خواهید داشت. متخصص دندانپزشک اطمینان حاصل می کند که اوردنچر به درستی روی ایمپلنت ها و قوس فکی قرار می گیرد و هر گونه تنظیمات لازم را برای راحتی و عملکرد مطلوب اوردنچر شما انجام می دهند. متخصص دندانپزشک همچنین دستورالعمل هایی در مورد نحوه مراقبت، نگهداری از اوردنچر و محدودیت های ایمپلنت را ارائه می دهد.
کاندید مناسب درمان اوردنچر کیست؟
به طور کلی اگر فردی به اندازه ای سالم باشد که بتوان دندانش را کشید یا تراکم استخوان کافی جهت کاشت ایمپلنت دندان داشته باشد، کاندید مناسبی برای درمان اوردنچر است. کاندید های بالقوه این نوع پروتزها افرادی هستند که از عدم ثبات دندان های مصنوعی خود ناراضی اند، همچنین افراد بی دندان با شرایط دندانی خیلی پیچیده که نمی توانند به طور موفقیت آمیزی پروتزهای ثابت یا متحرک را در دهان نگه دارند. تحقیقات نشان داده که افزایش سن یا پوکی استخوان نیز مانعی برای بهبودی یا اتصال موفقیتآمیز ایمپلنت نیست زیرا با روش های مختلفی می توان از موفقیت آمیز بودن کاشت ایمپلنت و داشتن اوردنچر اطمینان حاصل کرد.
مزایای اوردنچر چیست؟
استفاده از اوردنچر فواید زیادی دارد که به همین دلیل این درمان را گزینه ای بسیار مناسب و محبوب برای افرادی تبدیل کرده که تمام دندان های خود را از دست داده اند. مهم ترین مزایای اوردنچر عبارتند از:
کلیک کنید: ایمپلنت های ساب پریوستئال کی و کجا؟
افزایش ثبات و پایداری
اوردنچر در مقایسه با پروتز های معمولی، پایداری قابل توجه و بیشتری ارائه می دهد. همانطور که اشاره شد، ایمپلنت های دندانی در این روش مانند لنگرهای ایمن عمل می کنند و از جا به جایی یا حرکت اوردنچر در حین صحبت کردن یا غذا خوردن جلوگیری می کنند.
بهبود توانایی جویدن
با داشتن ثبات بهتر، اوردنچرها باعث بهبود قدرت و توانایی جویدن می شوند. این بدان معنی است که افراد می توانند از تنوع بیشتری از غذاها لذت ببرند و تجربه لذت بخشی از خوردن غذاهای مورد علاقه خود داشته باشند.
کمک به حفظ سلامت استخوان فک
اوردنچر، استخوان فک را تحریک کرده و از تحلیل آن جلوگیری می کند. این مساله به حفظ شکل فک و ساختار صورت کمک می کند و از ایجاد یک ظاهر فرورفته که می تواند با دندان مصنوعی سنتی ایجاد شود، جلوگیری می کند.
افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس
اوردنچر یا پروتز دندان مصنوعی ثابت، ظاهر و احساس طبیعی تری به افراد می دهد و به افراد اعتماد به نفس قابل توجهی می بخشد تا بدون نگرانی از لیز خوردن یا شل شدن پروتز های مصنوعی خود لبخند بزنند، صحبت کنند و بخندند.
کلیک کنید: ایمپلنت دندانی و مصرف بیسفسفونات ها
مشکلات اوردنچر
مشکلات اوردنچر بیشتر مربوط به ترمیم و نگهداری آن می شود. چرا که از نظر استفاده و کارکرد مشکلی را برای فرد به وجود نمی آورد اما در بازه های کوتاه مدت ۶ ماهه تا یک ساله برای چکاب نیاز به حضور در دندانپزشکی وجود دارد. در این دوره های چکاب، معاینه کاملی نسبت به شرایط اوردنچر انجام می شود و در صورت بروز مشکل، متخصص دندانپزشک آن را برطرف می نماید.
از دیگر مشکلات اوردنچر،عدم توجه به نگهداری درست اوردنچر است که افراد با آن رو به رو می شوند. این مشکل به خاطر عدم توجه به اینگونه دندان ها به اندازه دندان های طبیعی است. نباید به دندان ها فشار زیادی وارد کرد و همچنین در زمینه نظافت و مراقبت از آن ها باید دقت زیادی داشت.
تفاوت اوردنچر و دست دندان
دست دندان ها برای بیماران در شرایطی تجویز می گردند که دیگر نمی توان از درمان ایمپلنت استفاده کرد. اما اوردنچر استفاده از دست دندان مصنوعی همراه با ایمپلنت است. عدم لقی دندان ها تفاوت بارز اوردنچر و دست دندان است. طول عمر، زیبایی و آسایش در زمینه اوردنچر بالاتر می باشد. افرادی که از اوردنچر استفاده می کنند در زمینه صحبت کردن نیز راحت تر از بیمارانی هستند که از دست دندان استفاده می کنند.
کلیک کنید: بازسازی فک های شدیدا تحلیل رفته توسط ساب پریوستئال ایمپلنت ها
پیوند استخوان در ایمپلنت به چه معناست؟
زمانی که قسمتی از استخوان فک تحلیل رفته باشد، برای بازسازی و جایگزینی آن نوعی عمل جراحی به نام پیوند استخوان فک صورت می گیرد. این جراحی به کمک مواد شبه استخوان صورت می گیرد و باعث پر شدن نقص های استخوانی و همچنین افزایش عرض و ارتفاع استخوان می شود. برای این کار روش های متفاوتی وجود دارد که جراح فک و صورت با توجه به شرایط بیمار، بهترین روش را برای پیوند استخوان در ایمپلنت انتخاب می کند.
میزان موفقیت ایمپلنت دندان چقدر است؟
به طور کلی میزان موفقیت ایمپلنت دندان بسیار بالاست. طبق مطالعات انجام شده، میانگین میزان موفقیت از ۹۵% تا ۹۸% متغیر است. این بدان معناست که به طور متوسط، ایمپلنت های دندانی در فرآیند پیوند به استخوان فک و عملکرد نهایی درست مطابق با هدف کاشت، ۹۵ تا ۹۸ درصد موفقیت دارند. با این حال، توجه به این نکته بسیار مهم است که بسته به عوامل مختلفی که در ادامه مورد بررسی قرار گرفته اند، درصد موفقیت ایمپلنت دندانی می تواند تحت تأثیر قرار گرفته و کم و زیاد شود.
عوامل مؤثر بر موفقیت ایمپلنت دندان
میزان سلامت استخوان فک
داشتن استخوان فک سالم و قوی برای جوش خوردن موفقیت آمیز ایمپلنت های دندانی به آن ضروری است. در واقع تراکم و حجم استخوان کافی برای اتصال و پیوند پایدار ایمپلنت به فک بسیار مهم است. اگر استخوان فک فاقد تراکم کافی باشد یا دچار تحلیل قابل توجهی شده باشد، ممکن است درصد موفقیت ایمپلنت کاهش یابد. برای اجتناب از این مساله و برای اطمینان از موفقیت جراحی، ممکن است اقدامات بیشتری مانند پیوند استخوان در ایمپلنت لازم باشد.
کلیک کنید: مزایا و معایب پروتز های ثابت و متحرک
وضعیت بهداشت دهان و دندان
رعایت بهداشت دهان و دندان برای موفقیت ایمپلنت یک امر حیاتی است. مسواک زدن منظم، نخ دندان کشیدن و شست و شوی دهان با دهانشویه آنتی باکتریال به جلوگیری از تجمع پلاک دندان و باکتری در اطراف محل ایمپلنت کمک می کند. از سوی دیگر بهداشت نا مناسب دهان می تواند منجر به مشکلی به نام پری ایمپلنتیت شود. این در واقع وضعیتی مشابه با بیماری لثه است که می تواند ثبات ایمپلنت را به خطر بیندازد.
سطح سلامت کلی فرد متقاضی
سلامت کلی یک فرد نقش مهمی در درصد موفقیت ایمپلنت دندان دارد. برخی از بیماری های سیستمیک مانند دیابت کنترل نشده، بیماری های خود ایمنی و سیستم ایمنی ضعیف می توانند روند بهبودی بعد از جراحی ایمپلنت را مختل کرده و خطر عدم موفقیت ایمپلنت را افزایش دهند. بسیار مهم است که قبل از انجام ایمپلنت، هر گونه بیماری پزشکی که دارید را با متخصص دندانپزشک خود در میان بگذارید.
استعمال دخانیات
استعمال دخانیات (مخصوص سیگار) بر درصد و میزان موفقیت ایمپلنت دندان تأثیر مضری دارد. نیکوتین جریان خون را محدود کرده، روند بهبودی را مختل می کند و خطر عفونت را افزایش می دهد. افراد سیگاری در مقایسه با افراد غیر سیگاری شانس بیشتری برای شکست ایمپلنت دارند. اگر سیگاری هستید، بهتر است قبل از انجام عمل جراحی ایمپلنت دندان، سیگار را ترک کنید یا استعمال آن را به شدت محدود کنید.
مهارت و تجربه متخصص دندانپزشک
مهارت و تجربه متخصص دندانپزشک در انجام درمان ایمپلنت دندان، به طور قابل توجهی بر میزان موفقیت آن تأثیر می گذارد. انتخاب یک متخصص دنداپزشک خوب و با تجربه برای اطمینان از قرار دادن مناسب ایمپلنت و به حداقل رساندن خطر عوارض بسیار مهم است.
کلیک کنید: بهترین روش های ترمیم دندان پوسیده جلو
طول عمر اوردنچر
با توجه به بررسی های انجام شده، طول عمر اوردنچر حدود 20 سال در نظر گرفته شده است، اما به طور کلی عوامل بسیاری بر طول عمر اوردنچر تاثیر دارند. اگر بعد از کاشت ایمپلنت دندان و دریافت اوردنچر مراقبت های لازم و دستورالعمل های متخصص دندانپزشک انجام شود، اوردنچر می تواند طول عمری بسیار طولانی و حتی تا پایان عمر نیز داشته باشد.
هزینه اوردنچر دندان
در این روش درمانی، پارامترهای درمانی متفاوتی وجود دارد که این پارامترها بر روی قیمت اوردنچر تاثیر گذار هستند. از جمله اینکه تعداد ایمپلنت مورد نیاز برای افراد مختلف متفاوت می باشد. هر چه تعداد بیشتری ایمپلنت نیاز باشد، هزینه اوردنچر نیز بیشتر می شود. در برخی موارد فک نیاز به جراحی و یا پیوند استخوان دارد که این حالت نیز هزینه اوردنچر را تغییر می دهد. عامل دیگری که در هزینه اوردنچر تاثیرگذار است، توانایی متخصص دنداپزشک است. حتما برای انجام روش های تخصصی و حساس مانند اوردنچر به متخصص حرفه ای مراجعه نمایید. مواد استفاده شده برای پروتز دندان، کیفیت و نوع قالب گیری نیز سایر عواملی هستند که بر روی قیمت اوردنچراثر خواهند گذاشت.
کلیک کنید: چگونه بهترین روکش دندان را انتخاب کنیم؟
سوالات متداول
بهترین زمان کاشت ایمپلنت چه زمانی می باشد؟
بهترین زمان کاشت ایمپلنت، قرار دادن ایمپلنت بلافاصله پس از کشیدن دندان است. در صورتی که دندان از دست رفته، عفونی نباشد و مقدار زیادی استخوان در اثر عفونت از دست نرفته باشد، شانس زیادی برای برای جایگزینی همزمان ایمپلنت دندان وجود دارد. معمولاً پس از کشیدن دندان، مقداری تحلیل استخوان اتفاق می افتد، متخصص دندانپزشک تا حد امکان سعی می کند بلافاصله پس از کشیدن دندان اگر شرایط فراهم باشد، ایمپلنت را در حفره ی دندان کشیده شده جایگزین کند.
ایمپلنت یک روزه چیست؟
ایمپلنت فوری یا ایمپلنت یک روزه به نوعی از درمان کاشت ایمپلنت دندان گفته می شود که در آن همزمان دندان آسیب دیده با ایمپلنت جایگزین می شود و یا جای خالی دندان با ایمپلنت پر می شود و بر روی آن روکش قرار داده می شود. از قبل کلیه پروسه و روکش ها توسط روش دیجیتال طراحی شده اند.
علل شکست ایمپلنت دندان چیست؟
- ناکافی بودن تراکم استخوان فک
- واکنشهای آلژیک واکنش بدن نسبت به تیتانیوم
- برخی بیماری های خاص بیماری هایی مثل دیابت، ضعف سیستم ایمنی، پوکی استخوان و سرطان
- عدم رعایت توصیه های دندانپزشک متخصص
- دندان قروچه دندان و…
دلایل عدم موفقیت ایمپلنت چیست؟
کاشت ایمپلنت دندان برای افرادی که دچار برخی از بیماری های مزمن مانند اختلالات خود ایمنی، دیابت، پوکی استخوان و سرطان هستند، می تواند دلایل عدم موفقیت ایمپلنت باشد. همچنین در فردی که دچار بیماری پریودنتال باشد، احتمال عفونت و تخریب استخوان وجود داشته و می تواند ایمپلنت دندان را با شکست مواجه کند. بعد از کاشت ایمپلنت دندان، رعایت بهداشت دهان و دندان اهمیتی دو چندان پیدا می کند. بنابراین اگر فردی بهداشت دهان و دندان خود را رعایت نکند، نمی تواند کاندیدای مناسبی برای کاشت موفق ایمپلنت دندان باشد.
تکمیل فرآیند درمان اوردنچر چقدر طول می کشد؟
مراحل درمان از آغاز تا پایان می تواند طی ۳ تا ۴ ماه کامل شود.
پیوند استخوان برای ایمپلنت دندان چگونه است؟
اگر برای کاشت ایمپلنت دندان، تراکم یا حجم استخوان فک کافی نباشد به طوری که درمان ریسک بالایی داشته باشد، توصیه می شود پیوند استخوان انجام بدهید. مواد استخوان پیوندی در محل کاشت ایمپلنت قرار داده می شود. ممکن است کاشت ایمپلنت همزمان با این کار و یا چند ماه بعد که پیوند صورت گرفت و استخوان محکم شد، انجام بگیرد. این بستگی به گستردگی پیوند دارد.
دکتر مهناز ارشد
متخصص پروتزهای دندانی، ایمپلنت و زیبایی
متخصص درمان مشکلات مفصل فکی و آپنه خواب
استاد دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران