دندان پوسیده را چگونه می توان لمینیت کرد؟

لمینیت سرامیکی دندان چیست؟

لمینیت ها لایه نازکی از سرامیک هستند که برای پوشاندن دندان های تغییر رنگ یافته یا تغییر شکل داده و مرتب کردن دندان ها و… به کار می روند. همچنین در مقایسه با روکش های دندان، لمینیت ونیرها نیاز به برداشتن میزان بسیار کمتری از بافت دندان دارند. و درصورت نیاز، تراشی در حد چند دهم میلیمتر در سطح دندان انجام می شود. از آغاز معرفی ونیرهای سرامیکی پیشرفت ها و بهبودهای اساسی  هم در تکنیک و هم در مواد سازنده آن ها حاصل شده است. تحقیقات کلینیکی طولانی ‌مدت متعددی، ماندگاری عالی ونیرهای سرامیکی را تایید کرده‌اند.

همچنین خصوصیات رنگی سرامیک های مدرن نمایی شفاف و زنده را ایجاد می کنند که سبب زیبایی فوق العاده ی ونیر های سرامیکی می گردد. لمینیت های سرامیکی در مقایسه با کامپوزیت ونیر دندان مقاومت بسیار بیشتری به سایش و رنگ گرفتگی دارند و به خوبی با محیط دهان سازگارند.

لمینیت دندان چه مزیت هایی دارد؟

همان طور که گفته شد لمینیت دندان یکی از بهترین راه ها برای زیباتر نشان دادن دندان های شما می باشد. لمینیت های سرامیکی دارای مزیت های بسیار زیادی می باشند. زمانی که این پوسته های کاربردی و نازک روی دندان های شما قرار می گیرند، تمام لکه ها و مشکلاتی ظاهری دندان ها محو می شوند.

بهتر است بدانید مهم ترین مزیت های لمینیت دندان عبارتند از:

• زمانی که دندان ها شکسته و فرسوده شده اند، لمینیت دندان می تواند به خوبی این نقص ها را بپوشاند.
• با انجام لمینیت های سرامیکی فواصل دندانی به خوبی رفع می شود.
• گاهی اوقات استفاده کردن از فلوراید و یکسری از داروها موجب می شود که دندان ها تغییر رنگ پیدا کنند و لکه های عمیقی روی دندان ها ایجاد شود. در این زمان می توانید از درمان توسط لمینیت های سرامیکی استفاده کنید. زیرا لمینیت های سرامیکی می توانند به خوبی این مشکل را برطرف نمایند.
• دندان های نامنظم و نامرتب به کمک لمینیت های سرامیکی صاف و یکدست می شوند.

حتما بخوانید: عمر لمینیت دندان چقدر است؟!

• حفظ ساختار دندان، در لمینیت ها تنها حدود 0.3 تا 0.7 میلی متر از یک سطح دندان تراش داده می شود که در مقایسه با انواع مختلف روکش ها که تراش دور تا دور دندان ها انجام شده و بین 1 تا 2 میلی متر از بافت دندان برداشته می شود، درمانی بسیار محافظه کارانه تر محسوب می گردد.
• به دلیل این عمق تراش کم و محدود به مینا معمولاً نیازی به تزریق بی حسی نمی باشد.
• زیبایی طبیعی، در لمینیت های سرامیکی انعکاس و عبور نور شبیه به دندان های طبیعی می باشد.
• مقاوم در برابر رنگ پذیری، در مواردی مانند مصرف بالای چای و قهوه در طول روز و یا مصرف سیگار لمینیت های سرامیکی دچار تغییر رنگ نمی شوند.
• باند یا اتصال شیمیایی قوی به دندان و مقاومت دربرابر نفوذ مایعات.
• سازگاری زیستی خیلی خوب، لثه ها با سرامیک ها سازگار بوده و آن ها را به خوبی تحمل می کنند، در نتیجه در صورت بهداشت دهان مناسب، لثه ها پس از درمان لمینیت کاملا سالم و نرمال خواهند بود.
• مقاومت خوب در برابر سایش.

لمینیت دندان چه معایبی دارد؟

• امکان ترک خوردگی و شکستگی
• عدم راحتی انجام تغییر و تعمیرات پس از اتصال به دندان
• هزینه بالاتر و گران تر بودن نسبت به ونیرهای کامپوزیتی
• حساس به تکنیک بوده و مهارت دندانپزشک بسیار موثر است (تراش دندان باید بسیار دقیق انجام شود.)

مراحل انجام و نصب لمینیت های سرامیکی

• معاینه و ویزیت اولیه
• تراشیدن ضخامت بسیار نازکی از مینای دندان
• گرفتن قالب از دندان ها
• انتخاب رنگ لمینیت متناسب با رنگ سایر دندان‌ ها و سلیقه ی بیمار
• نصب لمینیت موقت
• فرستادن قالب دندانی به لابراتوار و ساخته شدن لمینیت های سرامیکی
• آماده شدن لمینیت های دائمی دندان و نصب نهایی آن
• پالیش و اتمام درمان

زیبایی میکرواستاتیک در لمینیت های سرامیکی

منظور از زیبا سازی میکرواستتیک یا (Microstatic) طبیعی جلوه دادن دندان ‌ها با در نظر گرفتن ویژگی ‌ها و جزئیات هر کدام از دندان های طبیعی ما است. هر دندانی که طی فرآیند اصلاح طرح لبخند بر اساس اصول میکرواستاتیک زیبا سازی شده باشد باید از هر نظر مشابه با یک دندان واقعی، زیبا باشد و مخصوصا در جزئیات تمام ویژگی های یک دندان طبیعی را داشته باشد.

ویژگی های میکرواستاتیک لبخند

برخی از فاکتورهایی که در خصوص زیبایی میکرواستاتیک مورد توجه قرار می‌گیرند عبارتند از:

• خصوصیات آناتومیک اولیه و جزئیات آناتومی ثانویه از مهم ترین این موارد هستند. (که مختص به هر دندان بوده و بازسازی آن ها به خصوص در دندان های قدامی که در طرح لبخند بیشتر به چشم می آیند بسیار اهمیت دارد.)
• نسبت طول به عرض دندان ها که فرم کلی آن ها را مشخص می کند.
• رنگ دندان ها
• میزان شفافیت دندان ها به خصوص در ناحیه لبه دندان‌های قدامی

زیبایی ماکرواستاتیک

در زیبایی میکرواستاتیک ما بر روی جزئیات زیبایی شناسی تک تک دندان ها تمرکز داشتیم و کاری به دندان‌ های مجاور یا مجموعه ای از دندان‌ ها نداریم. اما در یک طرح لبخند زیبا نه تنها تک تک دندان ‌ها در نمای لبخند باید زیبا باشند که نحوه قرارگیری چند دندان با هم نیز باید مورد بررسی قرار گیرد.

زیبایی ماکرواستاتیک در اصلاح طرح لبخند

در واقع در زیبایی میکرواستاتیک انگار که دوربین زوم شده است و ما در نمایی نزدیک تنها می توانیم یک دندان را ببینیم و روی آن کار کنیم. اما در زیبایی ماکرواستاتیک مانند این است که دوربین از سوژه فاصله گرفته و ما نمایی کلی تر را مشاهده می کنیم. به این معنا که زیبایی ماکرواستاتیک هنگام درنظر گرفتن چندین دندان کنار هم خود را نشان می‌ دهد.

حتما بخوانید: در طراحي لبخند چه زماني روكش و چه زماني لمينيت استفاده می شود؟

استفاده از لمینیت سرامیکی بر روی دندان پوسیده

لمینیت دندان درمانی برای پوسیدگی محسوب نمی شود. لمینیت دندان علاوه بر اصلاح طرح لبخند، حاوی یک پوشش برای پوشاندن نقایص دندان ها می باشد. افرادی که دندان هایشان پوسیده شده است باید قبل از هرگونه اقدامی برای لمینیت کردن، ابتدا پوسیدگی دندان ها را برطرف نمایند. اگر قبل از رفع مشکلات دهان و دندان لمینیت صورت بگیرد، زمانی که نیاز به درمان پوسیدگی دندان ها باشد، باید لمینیت ها برداشته شوند و پس از درمان دوباره لمینیت ها کار گذاشته شوند که این امر هزینه زیادی در پی دارد. لمینیت های سرامیکی  پوسته هایی با ضخامت نازک هستند که متناسب با شکل و ویژگی دندانی هر شخص به صورت منحصر به فرد ساخته می شوند.

متخصص پروتز قبل از انجام لمینیت، دندان های شما را بررسی نموده و در صورت اطمینان حاصل کردن از عدم وجود پوسیدگی یا بیماری های مختلف دهان و دندان مانند بیماری های لثه، لمینیت کردن دندان ها را انجام می دهد. در صورتی که دندان های شما پوسیدگی عمیق داشته باشند متخصص دندانپزشک از روش های مختلف مانند عصب کشی و یا ترمیم پوسیدگی و… مشکلات را برطرف نموده و سپس میزان تاج باقی مانده از دندان را بررسی می کند. اگر تاج دندان تکیه گاه مناسبی برای لمینیت سرامیکی داشته باشد، پروسه لمینیت انجام می شود و اگر میزان نسج از دست رفته دندان زیاد باشد برای جلوگیری از شکستگی و حفاظت دندان از روکش های تمام سرامیک استفاده می شود. به طور کلی لمینیت سرامیکی و کامپوزیت ونیر روش درمانی برای دندان های پوسیده محسوب نمی شوند و فقط برای پوشاندن مشکلات ظاهری دندان ها و ایجاد فرم زیبا برای آن ها و لبخند کاربرد دارند.

لمینیت دندان پوسیده

عواملی که باعث پوسیدگی دندان های لمینت شده می شود:

رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان

یکی از مهم ترین نکاتی که باعث پوسیدگی دندان در اثر انجام لمینیت می شود، غفلت از بهداشت فرد است. زمانی که فرد لمینیت انجام می دهد، با توجه به داشتن دندان ‌های زیبا و خوش فرم، دیگر به سراغ بهداشت دهان و دندان نمی رود. با توجه به این موضوع، دندان های زیر لمینیت با سرعت بیشتری پوسیده می شوند. بهترین روش برای افزایش عمر لمینیت سرامیکی و پیشگیری از پوسیدگی دندان، رعایت بهداشت دهان و دندان می باشد.

درمان نکردن پوسیدگی های دندانی قبل از انجام لمینیت سرامیکی

زمانی که دندان با وجود پوسیدگی، لمینیت می شود. بعد از مدتی دندان ها عفونت می کنند و علائم پوسیدگی دندان، مثل درد زیاد در فرد ظاهر می شود. برای این که دچار این مشکل نشوید، پوسیدگی های دندانی باید قبل از انجام لمینیت به درستی ترمیم و درمان شوند.

حتما بخوانید: دلایل تحلیل رفتن لثه چیست؟

داشتن بیماری لثه یا زمینه این بیماری

یک عامل دیگر که در پوسیدگی دندان لمینیت شده دخیل است، داشتن بیماری لثه یا زمینه این بیماری است. زمانی که شما این بیماری را داشته باشید و به سراغ لمینیت سرامیکی بروید، پوسیدگی دندان تنها مشکلتان نخواهد بود. توصیه می کنیم قبل از انجام لمینیت دندان، حتما باید یک متخصص دندانپزشک ماهر مشورت کنید تا بعد از انجام لمینیت به مشکل نخورید.

علت افتادن لمینیت دندان یا شکستن آن چیست؟

لمینیت‌های دندان طوری ساخته می ‌‍شوند که طول عمر و ماندگاری بالایی در شرایط عادی داشته باشند. اما در برخی موقعیت‌ ها ممکن است دوام آن ‌ها زیر سوال برود و دچار شکستگی شده یا بیفتند. در ادامه، عللی که باعث شکستن لمینیت دندان و یا افتادن آن می ‌شوند را مورد بررسی قرار داده‌ایم.

طول عمر لمینت دندان

اولین و اصلی‌ ترین علت افتادن لمینیت دندان، میزان سن و عمر آن‌ ها است. این ونیر‌ها معمولا بیش از 10 سال ماندگار هستند. هرچند که با مراقبت مناسب برای سال‌ های بیشتری ممکن است ماندگار باشند. اما در هر صورت با گذشت زمان، ممکن است آن‌ ها به آرامی از دندان جدا ‌شوند زیرا پیوند چسبنده آن‌ ها به سطح دندان، پس از چندین سال ممکن است ضعیف شده و باعث افتادن یا جدا شدن جزئی لمینیت سرامیکی شود.

اتصال ضعیف لمینیت سرامیکی به دندان‌ ها

دومین دلیل شایع که می ‌تواند باعث افتادن لمینیت سرامیکی دندان شود، اتصال نامناسب یا بی‌ کیفیت لمینیت به دندان است. سمنت یا چسپی که برای اتصال لمینیت‌ ها به دندان ‌ها استفاده می ‌شود اگر به اندازه کافی کیفیت نداشته باشد، یا تکنیک اتصال سمنت به دندان و سپس اتصال لمینیت دندان اصولی نباشد، پس از مدت زمان کوتاهی، ممکن است لمینیت دندان دچار تغییر موقعیت شده یا از دندان جدا شود. از همین رو، انتخاب یک متخصص زیبایی و پروتز دندان که در تمام مراحل نصب لمینیت دقت کافی دارد و تکنیک ‌های مناسبی بکار می ‌برد از اهمیت زیادی برخوردار است.

پوسیدگی دندان

سومین عامل شایع که می‌ تواند در شکستن لمینیت دندان و یا افتادن آن نقش مهمی داشته باشد پوسیدگی دندان است. دندانی که لمینیت شده، ممکن است دچار پوسیدگی شود و همان طور که پوسیدگی دندان گسترش می‌ یابد، اتصال لمینیت به دندان نیز ضعیف شده تا در نهایت به صورت جزئی یا کامل لمینیت بیا افتد. دلایل زیادی می ‌توانند باعث پوسیدگی دندان شوند که به عنوان مثال می توان به سبک نادرست زندگی، مصرف برخی داروها و غذاها، خشکی دهان، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و… اشاره کرد.

سایش دندان ‌ها

از مهم ‌ترین علل شکستن لمینیت دندان سایش دندان ها به هم است. مثلا افرادی که عادت به دندان قروچه و یا ساییدن دندان‌ ها به هم طی خواب یا بیداری دارند، زود تر از افراد دیگر کیفیت لمینیت ‌های سرامیکی خود را از دست خواهند داد. فشار وارد شده از سوی دندان ‌ها به ساختار و بدنه لمینیت دندان (مخصوصا لبه‌ های آن) می‌ تواند باعث ترک برداشتن و یا شکستن کامل لمینیت سرامیکی به مرور زمان شود. از همین رو تا زمانی که دندان قروچه یا عادت ساییدن دندان ‌ها به هم کنترل نشود، بهتر است که از هیچ نوع ونیر دندانی برای زیبایی بخشی به طرح لبخند استفاده نشود.

حتما بخوانید: ساییدگی دندان و راههای درمان آن

عدم مراقبت مناسب از لمینیت ها

یکی از دلایل محتمل دیگر، برای توجیه شکستن لمینیت های سرامیکی  یا افتادن آن سهل‌ انگاری و بی‌ توجهی به لمینیت‌ ها است. ونیرهای دندانی پوسته ‌های ظریف و نازکی هستند و بنابراین نیازمند مراقبت هستند. هرچند که بیشتر از دندان طبیعی مراقبت نیاز ندارند، اما اگر به توصیه‌ های متخصص زیبایی و پروتز خود جهت مراقبت از لمینیت ‌ها عمل نکنید، به مرور زمان ممکن است شاهد افتادن لمینیت دندان خود باشید.

برای جلوگیری از افتادن لمینیت های سرامیکی چه کنیم؟

مهم ‌ترین قانون برای جلوگیری از افتادن و آسیب دیدن تمام ونیرهای دندانی این است که از آن‌ ها به خوبی مراقبت کنید. زیرا مراقبت اصولی از آن ‌ها بسیار بسیار مهم است. به همین منظور بهتر است که به موارد زیر توجه شود:

• مواد غذایی که نسبتا سفت و سخت هستند را کمتر مصرف کنید.
• از جویدن یخ و موارد مشابه خودداری کنید.
• به فکر مدیریت دندان قروچه خود باشید (مثلا با مدیریت استرس، دندان قروچه‌ ای که به دنبال استرس داریم برطرف می‌ شود.)
• از بروز پوسیدگی دندان جلوگیری کنید.
• سبک زندگی سالم ‌تری داشته باشید.
• مصرف برخی داروها را متوقف کنیم یا با نظر پزشک خود جایگزین‌ های دیگری برای آن ‌ها در نظر بگیریم. زیرا پوسیدگی دندان و یا بیماری های لثه از عواملی هستند که می ‌توانند نتیجه مصرف این داروها باشند و باعث آسیب دیدن لمینیت ‌ها به صورت غیر مستقیم شوند.
• اگر رفلکس مکرر اسید معده دارید، درباره لمینیت کردن دندان با متخصص زیبایی و پروتز خود شورت کنید.

سوالات متداول

دکتر مهناز ارشد

متخصص پروتزهای دندانی، ایمپلنت و زیبایی

متخصص درمان مشکلات مفصل فکی و آپنه خواب

استاد دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران