درمان نامرتبي دندانها، ارتودنسي، كامپوزيت ونير يا لمينيت ؟

درمان نامرتبي دندانها، ارتودنسي، كامپوزيت ونير يا لمينيت ؟

اردیبهشت ۱۱, ۱۴۰۱

ممکن است از خود بپرسید که آیا می توان از لمینیت های سرامیکی و یا کامپوزیت ونیر به جای ارتودنسی استفاده کرد و در صورت امکان کدام روش بهتر است: در مواردی که میزان نامرتبی و کجی دندان ها کم و جزئی باشد می توان برای اصلاح آنها از لمینیت های سرامیکی یا کامپوزیت ونیر بجای ارتودنسی استفاده کرد.

لمینت سرامیکی برای درمان نامرتبي دندانها

اما گاهی اوقات بسته به وضعیت دندان ها حتما باید از درمان ارتودنسی استفاده کنیم مثلا زمانی که نامرتبی دندانها زیاد است یا دندان ها در جای خود قرار ندارد. خیلی وقت ها از درمانهای ترکیبی اورتو و لمینیت جهت دست یابی به نتیجه ایده آل استفاده کرد. اما به طور کلی درمان کجی دندان بدون ارتودنسی و با روش های دیگر نیز امکان پذیر است. در ادامه برای اینکه بدانیم آیا از لمینیت های سرامیکی، کامپوزیت ونیر می توان بجای ارتودنسی استفاده نمود و اینکه کدام روش بهتر است، بیشتر توضیح خواهیم داد.

 

 ارتودنسی بیرنگ

ارتودنسی

ارتودنسی در سال های اخیر کاربرد زیادی را در میان مردم پیدا کرده است. یکی از دلایل این افزایش نیاز به درمان ارتودنسی این است که والدین امروزه توجه بیشتری به فرزندانشان نسبت به گذشته دارند. در این روش به کمک سیم یا روش های دیگر، دندان ها جابجا شده و نظم خود را به دست می آورند. ارتودنسی دندان چند مزیت عمده را دارد:

  • دندان ها براساس یک برنامه زمانی مشخص حرکت کرده و نهایتا به همان نظمی که مد نظر یک متخصص ارتودنسی مجرب است خواهند رسید. عمل ارتودنسی واقعا مهمترین تاثیر را بر روی زیبایی دندان ها دارد.
  • برخلاف لمینیت ارتودنسی به مینای سالم دندان ها آسیبی نمی زند و می توانید دندان های دائم خود را سالم و صحیح در اختیار داشته باشید.
  • شاید این مطلب برای شما هم جالب باشد که کوچکترین بی نظمی در دندان ها، بر روی جویدن غذا تاثیر گذاشته و نهایتا اختلالات گوارشی را به دنبال خواهد داشت. ارتودنتیست ها بیان کرده اند اغلب بیمارانی که برای ارتودنسی دندان ها مراجعه می کنند متاسفانه از مشکلات معده و روده های خود رنج می برند و یکی از دلایل این عارضه ها، مشکلات دهان و دندان است.
  • همچنین ارتودنسی دندان ها همزمان که دندان ها را حرکت می دهد، می تواند تا حدی ناهنجاری های فک را درمان نماید. هر متخصص ارتودنسی مجرب برای بیمارانی که اندکی انحراف فک دارند توصیه می کنند عمل ارتودنسی را انجام دهند.

حتما بخوانید: ارتودنسی دندان برای چه کسانی است؟

انواع ارتودنسی دندان

انواع ارتودنسی دندان که برای درمان مورد استفاده قرار می گیرند بر ۳ نوع است. ۱- ارتودنسی ثابت، ۲- ارتودنسی متحرک، ۳-ارتودنسی نامرئی، که در ادامه به توضیح یک می پردازیم.

  • ارتودنسی ثابت

ارتودنسی ثابت یکی از روش های موثر در درمان دندان هایی که احتیاج به درمان دارند، می باشد. در این نوع ارتودنسی براکت ها با استفاده از مواد مخصوص بر روی دندان ها چسبانده می شوند و در ادامه، به وسیله سیم و کش، براکت ها به یک دیگر متصل می شوند. در این روش درمانی بیمار تا پایان دوره درمان، دستگاه های ارتودنسی را در دهان خود نگه می دارد و در این مدت، نمی تواند آن ها را از دهان خود خارج کند. با استفاده از ارتودنسی ثابت می توان بسیاری از اختلالات دهان و دندان را در بازه های زمانی مشخصی درمان کرد. معمولا از این روش برای حرکت دندان و ریشه آن ها در بیمارانی که شرایط دندانی آن ها پیچیده است، استفاده می شود. بیمارانی که قصد انجام ارتودنسی ثابت را دارند باید به این نکته توجه کنند  که رعایت بهداشت و نظافت دهان و دندان در این شیوه بسیار مهم است. زیرا در صورت بی توجهی، زیبایی و سلامت دندان ها به شدت به خطر خواهد افتاد.

  • ارتودنسی متحرک

یکی دیگر از انواع ارتودنسی دندان، ارتودنسی متحرک است. در این روش نیز همچون ارتودنسی ثابت، نتایج مطلوبی را به دست خواهید آورد. در ارتودنسی متحرک قالبی از فک بالا و پایین تهیه شده و در ادامه پلاکی برای دندان ها ساخته می شود که بیمار باید در مدت زمانی خاص، آن را در دهان خود قرار بدهد. از مزیت های اصلی که ارتودنسی متحرک دارد، این است که شما می توانید هر زمان که خواستید آن را از دهان خود خارج کنید. به این صورت که بیمار قادر است در صورت احساس ناراحتی در زمان خوردن و یا آشامیدن، پلاک را از دهان خود خارج کرده و پس از خوردن و شست و شوی دهان، مجددا پلاک را در دهان قرار دهد. در این روش از ارتودنسی بهداشت یک اصل مهم به شمار می آید ولی نسبت به ارتودنسی ثابت کار را کمی برای شما ساده تر می کند.

  • ارتودنسی نامرئی

یک خبر خوب برای افرادی که قصد ارتودنسی دندان خود را دارند ولی به دلیل ظاهر لبخندشان با سیم ها و براکت های ارتودنسی  باعث شده است که از انجام این کار صرف نظر کنند، استفاده کردن از ارتودنسی نامرئی است. در این روش افراد می توانند از بریس نامرئی، متحرک و راحتی استفاده کنند که به هیچ وجه جلب توجه نمی‌ کند و مشخص نیست که دندان های خود را ارتودنسی کرده اید. در ارتودنسی نامرئی دندان از مواد پلاستیک شفاف و سخت برای ردیف کردن دندان‌ ها استفاده می‌ شود. بریس اینویزیلاین یا ارتودنسی نامرئی برای کودکان و بزرگسالان از پلاستیک شفاف ساخته شده و به همین خاطر تقریباً  قابل رویت نمی باشد.

لمینیت های سرامیکی

لمینیت های سرامیکی

یکی از مواردی که در داشتن یک پاسخ منطقی و مناسب درباره اینکه لمینیت دندان بهتر است یا ارتودنستی نقش دارد، آشنایی کامل با عمل زیبایی- ترمیمی لمینیت دندان است. لمینیت دندان یک عمل زیبایی به شمار می‌آید که برای رفع برخی مشکلات ظاهری دندان توسط متخصصان دندانپزشک پیشنهاد می‌شود.

این روش می‌توانند به سادگی عیوب مختلف دندان‌ها را پوشش دهند و لبخندی زیبا را به افراد بدهند. از طرفی  لمینیت‌ها عموماً طبیعی بوده و در برابر تغییر رنگ و آسیب‌های مختلف مقاومت بالایی دارند و به همین جهت گزینه‌ای مناسب برای زیبایی هستند. مازاد بر این لمینیت‌ها می‌توانند دندان‌هایی که کج شده یا زاویه‌شان تغییر کرده باشد را هم اصلاح نماید. در این حالت دندانپزشک با ساخت یک لمینیت متناسب با زاویه اصلی می‌تواند این موضوع را بر طرف نماید. رفع مشکل ساییدگی دندان، بدرنگی دندان، پریدگی لبه، آسیب دیدگی و… از دیگر مواردی است که می‌توان به وسیله لمینیت آن را بر طرف کرد. لمینیت دندان در واقع لایه نازکی است که بر روی دندان ها قرار می گیرد. در این روش ابتدا متخصص باید با بررسی شرایط دندان و فک، بخشی از سطح خارجی دندان را تراشیده و سپس لمینیت ها را روی آن قرار دهد.

چه کسانی کاندید مناسبی برای لمینیت دندان هستند؟

کسانی که عیوب ظاهری در خصوص دندان خود دارند می ‌توانند با مشورت گرفتن از یک متخصص دندانپزشکی ترمیمی زیبایی خوب اقدام به نصب ونیر دندانی کنند. افرادی که چنین درمانی می‌کنند باید حتما بیشتر از 18 سال سن داشته باشند و تمامی دندان‌ های دائمی آن‌ ها در آمده باشد.

در چه شرایطی نباید دندان‌ ها را لمینیت کرد؟

یک متخصص ترمیمی، زیبایی و پروتز خوب قادر است تقریباً هر نقص ظاهری در سطح قدامی دندان‌ ها را با کمک لمینیت ‌ها برطرف کند. با این حال اگر دندان شما دارای مشکلات ساختاری جدی باشد ابتدا باید با کمک یک متخصص ترمیمی خوب آن‌ ها را برطرف یا ترمیم کنید تا بتوانید با خیال راحت‌ تری اقدام به نصب لمینیت دندان کنید. شکستگی شدید و پوسیدگی دندان از جمله مشکلاتی هستند که باید پیش از لمینیت گذاری دندان برطرف شوند. در خصوص پوسیدگی، بهتر آن است که حتما به جهت ترمیم دندان به یک دندانپزشک متخصص ترمیمی مراجعه کنید تا او با پر کردن دندان اقدام به ترمیم و مستحکم سازی دندان ها کند.

در چه صورت لمینیت دندان جایگزین خوبی برای ارتودنسی دندان است؟

ارتودنسی دندان شاخه‌ ای از دندانپزشکی است که به اصلاح نا هماهنگی‌ ها و عدم تراز فکین و دندان ‌ها می ‌پردازد. این شاخه قادر است تقریبا اغلب مشکلاتی که باعث کج و نا صاف شدن دندان‌ ها می‌ شود را برطرف کند. بستن فاصله بین دندان ها و یا صاف کردن دندان‌ های کج، دو مشکل رایج ارتودنسی هستند که با کمک یک متخصص ارتودنسی برطرف می‌ شوند. با این حال، اگر فاصله بین دندان ها کم باشد و دندان‌ ها به صورت جزئی کج باشند می‌ توان به جای ارتودنسی، اقدام به نصب ونیر دندان و یا لمینیت دندان کرد. از همین رو به لمینیت دندان ارتودنسی سریع هم گفته می ‌شود. زیرا با صرف حداقل زمان و هزینه کمتر، زیبایی را به لبخند افراد برمی ‌گرداند.

علاوه بر این، افرادی که دندان‌های سالمی دارند بهتر است از انجام این کار خودداری کنند. زیرا مینای دندان آن‌ها تراش خواهد خورد و این درحالی است که دندان سالم که از نظر زیبایی هیچ مشکلی ندارد نیازی به لمینت ندارد.

حتما بخوانید: دندان پوسیده را چگونه می توان لمینیت کرد؟

کامپوزیت ونیر

کامپوزیت نوعی مواد رزینی است که در ترمیم دندان ها بسیار پر کاربرد می باشد. این ماده دارای استحکام و زیبایی مناسب بوده، به همین دلیل کاندید مناسبی برای ترمیم دندان ها به حساب می آید. کامپوزیت دارای طیف های رنگی مختلفی می باشد، بنابراین در درمان های زیبایی نیز کاربرد فراوان دارد.

کامپوزیت ها برای درمان شکستگی ها، اصلاح ارتفاع دندان ها، تغییر رنگ دندان، نامرتبی دندان ها و … کاربرد فراوان دارند. این درمان با نام کامپوزیت ونیر یا ونیر کامپوزیت می شود.

لمینیت های سرامیکی یا ارتودنسی؟

کامپوزیت ونیر برای درمان نامرتبی دندان ها

معمولا بین افرادی که تصمیم به انجام عمل زیبایی و ترمیمی روی دندان‌های خود را دارند سوالاتی مثل از روش ارتونسی استفاده کنیم یا لمینیت؟ مطرح است. بنابراین رسیدن به یک جواب مطلوب در این خصوص که لمینیت دندان بهتر است یا ارتودنسی در وحله اول یک عمل تخصصی است که وابسته به شرایط دندان‌های هر بیمار با تشخیص دندانپزشک تعیین می‌شود. در این میان داشتن اطلاعات در خصوص اینکه لمینیت بهتر است یا ارتودنسی در انتخاب یک روش مناسب ترمیمی قبل از مراجعه به دندانپزشک تاثیر مثبتی دارد.

این دو روش به دلیل داشتن جایگاه مناسب در عمل‌های زیبایی و ترمیمی دندان ممکن است گاها با هم اشتباه گرفته شوند. اما بهتر بودن هر کدام از این راهکارها ارتباط مستقیم با شرایط دندان‌های بیمار دارد. بعنوان مثال در مواردی که بیمار با بی نظمی و بهم ریختگی ترتیب دندان‌ها مواجه است بطور حتم پیشنهاد اولیه ارتودنسی دندان  زیر نظر یک متخصص ارتودنسی است. در مقابل معمولا برای  بیمارانی که با مشکل کوچکی دندان‌ها، نامتوازن بودن برخی دندان‌ها نسبت به دیگر دندان‌ها مواجه هستند و دندان‌های نیش آنها ظاهری نا متعارف دارد، انتخاب لمینیت دندان بهترین راهکار به شمار می‌آید.

کامپوزیت ونیر یا ارتودنسی؟

اصلاح طرح لبخند با کامپوزیت ونیر

در مورد تفاوت بین کامپوزیت ونیر و ارتودنسی، بهتر است ابتدا به تمایز بین دو مقوله‌ی رایج در دندانپزشکی بپردازیم: از بریس ها یا همان سیم‌کشی‌های ارتودنسی به‌طورمعمول برای درمان و ترمیم مشکلات ساختاری دندان مانند اوربیت (جلو بودن دندان‌های بالایی)، آندربایت (جلو بودن دندان‌های پایین)، کراس بایت (عدم انطباق دندان‌های دو فک بالا و پایین)، فاصله زیاد بین دندان‌ها و نامرتبی بیش از حد دندان‌ها استفاده می‌شود. از طرف دیگر، کامپوزیت ونیرها برای رفع مشکلاتی که بیشتر جنبه‌ی زیبایی دارند، توصیه می‌شوند، از جمله ترمیم دندان‌های لک شده، تغییر رنگ داده، لب پر شده یا فاصله متوسط بین دندان‌ها.

چه زمانی استفاده از ونیرهای کامپوزیتی بهترین روش درمانی است؟

از آنجا که کامپوزیت ‌ها باند مناسبی به مینا و عاج دندان دارند، زمانی که دندان‌ ها به دلایل مختلف مینای خوبی ندارند، گزینه مناسبی جهت درمان ‌های زیبایی می ‌باشند. و به طور کلی در شرایط زیر اصلاح طرح لبخند با کامپوزیت ونیرها کاملاً مناسب ‌ترین درمان است:

  • زمانی که سطح خارجی دندان به دلایل مادر زادی، بیماری ها، سایش ها، عادات نا صحیح و ترمیم های قبلی مینای مناسبی برای باند ندارد.
  • ترمیم های کامپوزیتی قبلی نامناسب
  • تغییر رنگ ترمیم های قبلی
  • تغییر رنگ دندانی
  • همچنین در مواقعی که مینای دندان کاملا سالم بوده و فرد از رنگ دندان خود رضایت دارد، نیاز به پوشانده شدن کامل دندان نیست. در این موارد می توان برای اصلاح طرح لبخند با کامپوزیت ونیر، درمانی محافظه کارانه انجام داد.
  • فاصله بین دندانی: زمانی که فرد دارای دیاستم یا فاصله بین دندان ها است نیز می توان با کمک اتصال مستقیم کامپوزیت دندان این فاصله را بست و ظاهر طرح لبخند فرد را بهتر جلوه داد.
  • شکستگی‌های وسیع دندانی: دندان‌ هایی که دچار شکستگی های وسیع تاج دندان هستند را می ‌توان توسط کامپوزیت‌ ها ترمیم و ونیر نمود. امروزه با وجود کامپوزیت هایی که از نظر استحکام و زیبایی در حد کاملا قابل قبولی قرار دارند، نیاز به تراش وسیع این دندان ها جهت انجام روکش دندان نبوده و می ‌توان آن‌ ها را به شکلی کاملا محافظه کارانه و مشابه با فرم و رنگ دندان مشابه باز سازی نمود.

 

سوالات متداول

آیا می‌ توان کامپوزیت و ارتودنسی را با هم انجام داد؟

می‌ توان ارتودنسی و کامپوزیت را مکمل یکدیگر دانست. در واقع برای داشتن یک نتیجه مطلوب در پایان کار عمل زیبایی دندان‌ ها گاها انجام ارتودنسی برای مرتب کردن دندان ‌ها به عنوان فراهم کردن پیش زمینه برای انجام کامپوزیت با کیفیت بهتر پیشنهاد می ‌شود. در واقع با توجه به تمایل بیمار در انتخاب کامپوزیت یا ارتودنسی برای زیبا سازی ظاهر دندان‌ ها هم درمان ارتودنسی و هم کامپوزیت روی دندان صورت می ‌گیرد. در برخی دیگر از بیماران لازم است ابتدا درمان و روش‌ های ارتودنسی کامل شده و سپس درمان کامپوزیت روی دندان صورت گیرد.

چه دندان ‌هایی نیاز به ارتودنسی دارند؟

شاید جواب این سؤال به ظاهر ساده باشد. همانطور که می ‌دانید، دندان‌ های روی هم رفته و نامرتب از شایع ‌ترین مواردی هستند که نیاز به ارتودنسی دارند. اما تنها این نوع دندان‌ ها جزو موارد ضروری ارتودنسی نیستند. در برخی موارد به خصوص در کودکان تشخیص نیاز به ارتودنسی با بررسی الگوی رشد فک ‌ها و مقایسه آن با الگوی رشد طبیعی صورت توسط متخصص ارتودنسی ماهر انجام می‌ پذیرد. در بزرگسالان تشخیص نیاز به ارتودنسی ساده ‌تر بوده و با بررسی چند الگوی دندانی که به malocclusion معروف است انجام می‌ شود. افرادی که این الگو‌ها را در دندان‌ های خود دارند کیس‌ های ارتودنسی هستند.

در نهایت ارتودنسی بهترین راه مرتب کردن دندان ها است یا کامپوزیت ونیر؟

با توجه به تمامی توضیحات داده شده، مسئله‌ ای که برای خیلی از افراد مطرح می‌ شود آن است که ارتودنسی بهتر است یا کامپوزیت ونیر؟ در پاسخ به این سؤال می ‌توان سه عامل مهم و تعیین‌ کننده را مطرح کرد. اولین مسئله موقعیت دندان ها است. برای مثال اگر تنها مسئله و مشکلی که دندان‌ هایتان دارد موقعیت آنهاست و شکل و ظاهر آن ها ایرادی ندارد بهتر است که ارتودنسی را به عنوان راه درمانی انتخاب کنید. مسئله دیگری که می ‌توان به آن اشاره کرد شکل و ظاهر دندان است. اگر دندان شما بسیار بلند، بسیار کوتاه، شکسته شده و یا ساییده شده باشد بهتر است که به سراغ ونیر کامپوزیت بروید، چراکه این روش می‌ تواند بدون تراش دادن دندان‌ هایتان تنها لایه‌ ای بر روی آن‌ ها اضافه کند. البته باید به این موضوع نیز اشاره کنیم که در برخی از شرایط که دندان‌ ها به شدت آسیب دیده ‌اند و یا حتی فواصل بسیاری در میانشان وجود دارد که در این حالت نیز بهترین راه درمان ارتودنسی و بعد کامپوزیت دندان است که با توجه به تشخیص متخصص دندانپزشک به انجام خواهد رسید.

ارتودنسی برای چه گروه سنی مناسب است؟

معمولاً ارتودنسی برای سنین ۱۳ تا ۱۸ سال کاربرد زیادی دارد اما این بدان معنی نیست که بزرگسالان نمی‌ توانند از آن بهره ببرند. تنها فرقی که بریس‌ ها برای بالغین نسبت به نوجوانان دارند این است که احتمالاً باید زمان طولانی ‌تری سیم ‌ها را بر دندان‌ های خود داشته باشند. زیرا استخوان بزرگسالان رشد خود را کرده است و مثل جوان‌ ترها در سن رشد نیستند؛ بنابراین زمان طولانی‌ تری برای اصلاح نظم و ترتیب دندان‌ ها در فک نیاز است.

دکتر مهناز ارشد

متخصص پروتزهای دندانی، ایمپلنت و زیبایی

متخصص درمان مشکلات مفصل فکی و آپنه خواب

استاد دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران

 

 

 

 

نظر بدهید
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟ میتوانید آن را به اشتراک بگذارید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *