بسیاری از افراد بنا به دلایلی مثل رنگ و شکل نامناسب یا مدل خرگوشی دندان هایشان از لبخند خود رضایت ندارند. البته در خیلی از وارد هم دندانهای خرگوشی زیا و جذاب است. امروزه جهت اصلاح طرح لبخند تکنیک ها و روش های مختلفی نظیر بلیچینگ یا سفید کردن دندان ها، کامپوزیت ونیردندان، لمینیت سرامیکی، ارتودنسی و … وجود دارد. دندان های خرگوشی می توانند یکی از مهمترین عواملی باشند که زیبایی ظاهری شما را تحت تاثیر خود قرار می دهند. بدون شک صحبت درباره نحوه اصلاح این دندان ها می تواند برای هر کسی بسیار جذاب باشد.
ما در این مطلب قصد داریم کمی بیشتر درباره نحوه اصلاح این دندان ها صحبت کنیم و اطلاعات جالبی را در خصوص آن در اختیار شما قرار دهیم. بنابراین در صورتی که شما هم از افرادی هستید که با مشکل دندان های خرگوشی روبرو هستید به شما توصیه می کنیم حتما این مطلب را به دقت مطالعه کنید.
علت شکل گیری دندان خرگوشی
دندان های خرگوشی که معمولا دو دندان در فک فوقانی را شامل می شود و تحت تاثیر دو علت کلی به وجود می آیند. در حقیقت هر دو علت در زمان کودکی افراد تاثیر گذار است. دوران کودکی اگر به درستی طی نشود و کودک تحت نظارت دندانپزشک مزبور نیز نباشد، مشکلاتی از جمله شکل گیری دندان خرگوشی پدید می آید.
ژنتیک و عوامل وراثتی
برخی از ویژگی های فیزیکی که به طور ارثی به فرد می رسد می تواند عامل شکل گیری دندان خرگوشی باشد. عدم وجود هماهنگی میان فک بالا و پایین از عوامل ژنتیکی است به نحوی که فک پایین از فک بالا عقب تر است و یا حتی فضای فک به طرز غیر عادی محدود و کوچک است. در نتیجه نظم حاکم بر دندان ها از بین می رود و در صورت بی نظمی غیر عادی و آسیب به فک و لثه می توان دندان خرگوشی را درمان کرد.
حتما بخوانید: در طراحي لبخند چه زماني روكش و چه زماني لمينيت استفاده می شود؟
عادت های نادرست و غلط در کودکی
از منظر روان شناسی، کودکان برای شناخت و رفع کنجکاوی خود اجسام را لمس و در مواقعی با دهانشان سعی در شناخت آن دارند. مکیدن و خوردن اجسام به فک فشار می آورد. به مرور زمان باعث کجی دندان ها می شود. مکیدن انگشت دست به خصوص انگشت شست در سنین 3 الی 4 سال در کودکان بسیار رایج است. این کار سبب می شود تا انگشت شست به طرز نادرستی شکل بگیرد علاوه برآن می تواند باعث انحراف دندان ها شود. جلوگیری از مکیدن انگشت شست در سنین رشد بسیار ضروری است.
مهم ترین علت شکل گیری دندان خرگوشی کودکان، خوردن بیش از حد پستانک و شیشه شیر است. مکیدن شیشه شیر و پستانک باعث جلو آمدن دندان ها در فک فوقانی می شود. بهتر است از شیشه شیر و پستانک استفاده ی محدود و کوتاهی شود. ساییدن دندان ها به یکدیگر نیز سبب شکل گیری دندان خرگوشی می شود. بعضی از کودکان هنگام غذا خوردن و یا در حالت بازی کردن، عادت دارند زبان خود را به سمت دندان ها هل دهند و بکشند. این کار هم مانند ساییدن دندان ها عمل می کند و تناسب فک را مختل می سازد. یکی از عوامل مهم رشد، تغذیه ی مناسب در کودکی است. در حقیقت اگر به نوع تغذیه کودک توجه نشود می تواند باعث رشد ناقص و کجی دندان ها شود و در بزرگسالی مشکلاتی را پدید آورد.
عوارض دندان خرگوشی
• بروز اختلالات تکلمی و گفتاری
• بروز مشکلات تنفسی
• مشکلات بلع، هضم و گوارشی
• بروز آسیب های لثه و سایر دندانها از جمله عفونت، آبسه، پوسیدگی و…
• درد و حساسیت های دندانها به هنگام گاز زدن مواد غذایی
• مشکلات ظاهری و تغییر چهره
• کاهش اعتماد به نفس در لبخند زدن و صحبت کردن
مزایای اصلاح دندان خرگوشی
• افزایش زیبایی طرح لبخند و چهره فرد
• افزایش اعتماد به نفس در خندیدن و صحبت کردن
• حفظ سلامت دهان و دندانها و کاهش خطرات مربوط به لثه از جمله عفونت های لثه و…
• از بین رفتن مشکلات و اختلالات گفتاری
• افزایش طول عمر دندانها و جلوگیری از مشکلات و ناهنجاری های دندانی
دندان های خرگوشی
دندان های خرگوشی یک عامل بسیار مهم هستند که باعث می شوند تا زیبایی صورت به میزان زیادی تحت تاثیر قرار بگیرد و حتی بسیاری از افراد از حضور در جامعه به این دلیل خودداری می کنند. معمولا افرادی که با این مشکل روبرو هستند دندان هایی بد فرم دارند که باعث می شود نتوانند لبخند زیبایی داشته باشند. در واقع دندان های خرگوشی به شرایطی گفته می شود که مجموعه فوقانی و تحتانی دندان ها با یکدیگر همسو نباشند. معمولا در چنین حالتی دندان های فوقانی بیرون زده هستند. در موارد خفیف تر، دندان ها ممکن است چند میلی متر از لبه های پایین جلوتر باشد.
در موارد شدید، دندان ها روی لب پایین کشیده می شوند. متاسفانه این شرایط روی لبخند و اعتماد به نفس افراد تاثیر زیادی می گذارد. علاوه بر آن امکان بروز مشکلات بهداشت دهان و دندان نیز وجود دارد.
درمان دندان خرگوشی بدون ارتودنسی
امروزه راه حل های مختلفی جهت برطرف کردن این مشکل وجود دارد. استفاده از ارتودنسی یا ونیرها از جمله مهم ترین راه حل های زیبایی برای برطرف کردن مشکل دندان خرگوشی است. به این صورت که نقایص موجود در ظاهر دندان را به صورت کامل می پوشانند و باعث زیبایی لبخند شما می شود.
اصلاح دندان های خرگوشی از اهمیت فراوانی برخوردار است، چرا که از مشکلات بزرگتر و پر هزینه تر جلوگیری می کند.
• لمینیت های سرامیکی
یکی از راهکارهای بسیار مفیدی که دندانپزشکان برای حل این مشکل ارائه می دهند لمینیت های سرامیکی برای اصلاح فرم و شکل این دندان ها است. لمینیت های سرامیکی یک پوسته نازک هستند که برای هر فرد به صورت سفارشی ساخته شده و روی دندانها توسط سمان های مخصوص چسبانده میشوند. و ویژگی هایی دارند نظیر: استحکام بالا، ظاهری کاملا شبیه به دندان های طبیعی، رنگ پذیر نیستند و… که آنها را به یک انتخاب عالی برای اصلاح طرح لبخند دندان های خرگوشی تبدیل کرده است. برای استفاده از این وینرهای سرامیکی دندان ها کمی باید اصلاح شوند تا متخصص دندانپزشک بتواند به راحتی وینرها را بر روی دندان های شما نصب کند و در عین حال فرم و شکل آن ها را اصلاح نماید. یکی از نکات بسیار مهمی که درباره این وینرهای سرامیکی وجود دارد این است که راه حلی بسیار ساده و سریع برای اصلاح دندان های خرگوشی به شمار می آیند و تمامی افراد می توانند به راحتی از آنها استفاده کنند.
• کامپوزیت ونیر ها
دیگر روشی که می توان از آن برای اصلاح دندان های خرگوشی استفاده کرد، کامپوزیت ونیراست. این روش نیز یکی از روش های کارآمد برای اصلاح این دندان ها به شمار می آید که می توان از آن برای حل این مشکل استفاده کرد. معمولا از این روش برای اصلاح دندان هایی که به صورت جزئی خرگوشی هستند استفاده می شود و در صورتی که بیرون زدگی دندان های شما بیشتر از یک مقدار باشد، نمی توان از این روش برای اصلاح دندان های شما استفاده کرد. در این روش متخصص دندانپزشک مواد کامپوزیت را به صورت لایه ای نازک بر روی دندان های شما قرار می دهد و فروم، شکل آن را اصلاح میکند. روش انجام این کار به این شکل است که دندانپزشک مواد کامپوزیت را در ابتدا بر روی دندان های شما قرار می دهند و در مرحله بعدی بعد از آنکه در موقعیت مناسب و سر جای مورد نظر قرار گرفتند با استفاده از نور لایت بر روی دندان های شما ثابت میکند.
حتما بخوانید: بازسازي لبخند توسط ايمپلنت هاي دنداني در ناحيه خط لبخند
طرح لبخند دندان خرگوشی
اصلاح طرح لبخند خرگوشی به بررسی نظم دندانها، فرم، رنگ و طول آنها میپردازد. برای داشتن یک لبخند زیبا دندانپزشک متخصص نسبت بین این موارد را بررسی می کند و در مرحله بعد طراحی و اصلاح لبخند را بر روی دندانهایتان انجام می دهد. لبخند زیبا به نحوه ی قرارگیری دندانهای دو فک و ترکیب آنها وابسته است. با روش هایی که قبل تر توضیح داده شد این اصلاحات انجام میشوند.
هزینه ارتودنسی دندان خرگوشی
در رابطه با هزینه ارتودنسی ناهنجاری دندان خرگوشی باید گفت، هزینه درمان این دندان ها به فاکتور های متعددی بستگی دارد که عبارتند از:
• میزان ناهنجاری و مشکل
• سن بیمار
• نوع روش درمانی
• نیاز و یا عدم نیاز به درمان های جانبی (درمان پوسیدگی دندان و یا بیماری لثه)
برای کسب اطلاعات دقیق تر درباره قیمت ارتودنسی دندان خرگوشی، باید مشاوره با متخصص ارتودنسی انجام دهید.
حتما بخوانید: ارتودنسی دندان برای چه کسانی است؟
درمان دندان جلو آمده
اصطلاح ” دندان های جلو آمده ” دندان هایی را توصیف میکند که بیش از حد به سمت جلو آمده اند. دندان های جلو آمده و استخوان فک بالایی به سمت جلو حرکت کرده اند و در نتیجه فاصله بین دندان ها بیشتر و بیشتر میشود، همچنین به خاطر فرم دندان ها، لب ها به سمت بالا هل داده میشوند، در واقع دندان ها لب ها را به سمت بالا هل میدهند در حالی که خودشان به سمت جلو مایل میشوند. روند اصلاح گاز گرفتن بسیار آهسته است و بیمار تغییرات را به ندرت حس میکند، تا زمانی که عکسی از خودشان میبینند و تصمیم میگیرند که دندان های جلو آمده را ترمیم کنند. دندان های جلو آمده میتوانند ناشی از فشار زبان به دندان ها و یا کاهش تراکم استخوان در اطراف دندان ها باشند.
کوتاه کردن دندان جلو
دربعضی از موارد ، کوتاه کردن دندانهای جلو اندیکاسیون دارد. اما به شرطی که ضخامت مینای دندانها به حدی باشد که بتوان بدون وارد کردن آسیب جدی به دندانها و حساس کردن آنها ، دست به این کار زد. بعضا دندان های خرگوشی را با کمک دیسک و فرز کمی کوتاه تر می کنیم و کمی فرم آنها را تغییر می دهیم، اما آنچه که مهم است علاوه بر ضخامت مینای دندان، حفظ نسبت های متعادل دندانی در طراحی لبخند شماست.
درمان دندان های بزرگ
دندان های بزرگ یا ماکرودنشیا به شرایطی گفته میشود که در آن یک یا چند دندان بیشتر از بقیه دندانها رشد میکنند و از حد نرمال فراتر میروند. این دندانهای بزرگتر ممکن است مشکلات زیادی در پی داشته باشد. نامرتب شدن و کج شدن دیگر دندانها از جمله این مشکلات است. علاوه بر آن ممکن است علامتی برای یک مشکل پزشکی اساسی در کودکان باشد.
انواع ماکرودنشیا و علل آن
این عارضه ممکن است به دلایل مختلفی به وجود آید. معمولا علت به وجود آمدن آن دلایل ژنتیکی و سیستماتیکی است.
سه نوع ماکرودنشیا وجود دارد:
- ماکرودنشیای یک دندان
دراین حالت یک دندان بیشتر از بقیه دندانها رشد میکند و بزرگتر است. طبق گزارشات دندانپزشکان این نوع ماکرودنشیا نادر است و در آقایان بیشتر از خانمها شایع است. برخی دلایل ژنتیکی و محیطی مانند دیابت مقاوم به انسولین، سندروم اتودنتال، سندروم غول پیکری، هایپرپلازی، هیپرپلازی یکطرفه همه با مشکل ماکرودنشیا مرتبط هستند.
- ماکرودنشیای گسترش یافته
در این نوع ماکرودنشیا همه دندانها بزرگتر از حد نرمال هستند. به گزارش انجمن دهان و دندانپزشکی پاکستان این نوع ماکرودنشیا به دلیل اختلال نادری به نام غول پیکری هیپوفیز اتفاق میافتد. دانشگاه کالیفرنیا در لسآنجلس اظهار داشته است که غول پیکری هیپوفیز به دلیل تولید بیش از حد هورمون رشد توسط غده هیپوفیز اتفاق میافتد. این بیماری در کودکی مشخص میشود و از علایم دیگر آن میتوان به بزرگ شدن غیر طبیعی پا و دستها و بزرگ شدن بیش از حد صورت اشاره کرد.
- ماکرودنشیای نسبی
ماکرودنشیای نسبی زمانی اتفاق میافتد که دندانهای فک بالا بیمار بزرگتر باشند و هنگام مقایسه با دندانهای فک پایین بزرگتر به نظر برسد.
درمان دندان های بزرگ
بعد از معاینه دندان ها، دندانپزشک زیبایی ممکن است یکی از راه حل های زیر را توصیه کند:
• پیرایش: دندانپزشک زیبایی می تواند از فرزهای الماسی و دیسک های مخصوص برای مرتب سازی دقیق دندان ها استفاده کند و ممکن است لازم باشد که دندانهایتان تراشیده و یا اصلاح شود.
• تراز بندی یا میزان کردن: ممکن است دندانپزشک از یک اسپرینگ نگهدارنده ( قطعه ای فلزی و قابل ارتجاع) برای تراز کردن دندان هایتان استفاده کند و یا براکت های نامرئی ارتودنسی شفاف را برای جابجایی مجدد دندان هایتان توصیه کند.
• لمینیت ها سرامیکی: اگر دندان های جلویی شما آنقدر بزرگ هستند که نیاز است تا دندانپزشک زیبایی آنها را خیلی مرتب کند، وی پس از تراش دندانها از لمینیت های سرامیکی برای اصلاح آنها استفاده می کند.
صرف نظر از اینکه چه درمانی دریافت می کنید، فقط یک دندانپزشک زیبایی می تواند دندان هایتان را کوچک کند تا به نتایجی بسیار طبیعی دست یابید. در غیر این صورت، ممکن است نتایجی عکس داشته باشیم و حتی زیبایی لبخندتان به شدت کاهش یابد.
دندان خرگوشی زیبا
دندان خرگوشی، به افرادی با دندانهای بلند جلویی می گویند. بلند بودن دندانهای جلویی چهره را جوانتر و جذاب تر نشان می دهد. مدل دندان خرگوشی مدلی زیباست که طرفداران خاص خود را دارد. البته بایستی اندازه دندان های جلو بیش از حد هم نباشد که در این موارد نیاز به درمان است. گاهی نیاز به کاهش ارتفاع دندان بوده و گاهی با خرگوشی کردن دندان با کامپوزیت ونیر، لمینیت های سرامیکی و سایر روش ها که قبل تر گفته شد، زیبایی به شکل مناسبی فراهم می شود. دندان خرگوشی و مدل آن اصطلاحی در دندانپزشکی زیبایی است که متقاضیان خاص خود را پیدا کرده است. دندانپزشک زیبایی با تنظیم دندان های سانترال یا همان دندان های جلو نمای زیبایی را برای متقاضی ایجاد می کند.
سوالات متداول
آیا درمان دندان خرگوشی بدون ارتودنسی ممکن است؟
بله، درمان دندان خرگوشی بدون ارتودنسی از طریق لمینیت سرامیکی،کامپوزیت ونیر ویا روش های دیگر که توضیح داده شد امکانپذیر است البته به شدت و میزان این ناهنجاری نیز بستگی دارد.
کامپوزیت ونیر جهت درمان دندان خرگوشی توسط چه متخصصی انجام میشود؟
کامپوزیت دندان خرگوشی توسط متخصص ترمیمی و زیبایی امکان پذیر است.
آیا ارتودنسی دندان خرگوشی را درمان میکند؟
ارتودنسی یکی از روشهای درمان دندان خرگوشی است. اما مناسبترین روش برای درمان دندان خرگوشی پس از معاینه شرایط فک و دهان مشخص میشود.
آیا اصلاح دندان خرگوشی با لمینیت سرامیکی درد دارد؟
خیر درد خاصی ندارد. در تمام مراحل درمان از بی حسی استفاده می شود.
عمر لمینیت سرامیکی دندانهای خرگوشی چقدر است؟
به طور متوسط میتواند بین 15 تا20 سال باشد. اما با مراقبت دقیق ممکن است بیشتر هم دوام بیاورد.
برای اصلاح دندان خرگوشی از ارتودنسی استفاده کنیم یا لمینیت های سرامیکی؟
بستگی به میزان مشکلات دندانهای شما دارد. اگراصلاح زیاد و به صورت گسترده باشد متخصص دندانپزشک به شما توصیه میکند که ارتودنسی انجام دهید. اما اصلاحات کوچک را با لمینیت سرامیکی میتوان رفع کرد. مزیت این روش این است که سریعتر به نتیجه میرسید.
آیا می توان دندان ها را با کامپوزیت ونیر، خرگوشی کرد؟
معیارهای زیبایی از نظر افراد مختلف می تواند متفاوت باشد. همانطور که برخی افراد دندان خرگوشی از مدل دندان های خود احساس ناراحتی و نارضایتی می کنند، در مقابل افراد دیگری هستند که تمایل دارند دندان های خود را با استفاده از روش های زیبایی مانند کامپوزیت ونیر، مدل خرگوشی کنند. با مراجعه به متخصص دندانپزشک و پس از انجام معاینه و بررسی های لازم توسط متخصص زیبایی در صورتی که تایید شود، دندان های شما شرایط لازم برای خرگوشی شدن با استفاده از کامپوزیت ونیر را دارند و نتیجه درمان مطلوب خواهد شد، می توانید نسبت به انجام این کار اقدام نمایید.
آیا کامپوزیت ونیر دندان خرگوشی درد دارد؟
خیر. کامپوزیت ونیر دندان خرگوشی روشی بدون درد می باشد.
آیا ارتودنسی مشکل دندان خرگوشی را برطرف می کند؟
یکی از رایج ترین روش ها برای درمان این نوع از ناهنجاری دندان و حتی گاها فک، استفاده از براکت ها و ریتینر ها می باشد. باید برای انجام این نوع از درمان بریس های مناسب برای درمان توسط متخصص در دهان قرار داده می شوند. البته بسته به نوع و اندازه دندان خرگوشی، ارتودنتیست نوع ارتودنسی و زمان درمان آن را برای بیمار تعیین می کند.
در این روش بریس ها و سیم ها در طول زمان و با تغییر در اندازه و درجه آنها توسط متخصص ارتودنسی در برگشت دندان ها به جای اصلی خود موثر هستند. البته گاهی ارتودنتیست نیاز به وسیع کردن فک بیمار دارد که از راه های مختص به خود برای درمان مانند کشیدن برخی دندان ها استفاده می کند.
دکتر مهناز ارشد
متخصص پروتزهای دندانی، ایمپلنت و زیبایی
متخصص درمان مشکلات مفصل فکی و آپنه خواب
استاد دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران