یکی از مشکلات رایج زیبایی و به ویژه هنگام لبخند زدن، نمایان شدن بیش از حد لثه است که به آن لبخند لثه ای (Gummy smile) هم گفته می شود ولی عبارت دقیق تر برای این مشکل: “نمایش بیش از حد لثه” یا Excessive gingival display می باشد که به اختصار EGD بیان می شود.
علت ایجاد لبخند لثه ای
برخی از علل لبخند لثه ای عبارت اند از:
- دیده شدن بافت زیادی از لثه در فک بالا می تواند به دلیل رشد نادرست دندان های جلویی باشد. دندان هایی که با بافت بیش از حد لثه پوشیده شده اند، حتی در مواردی که طول مناسبی دارند، به نظر کوتاه می آیند.
- ماهیچه ای که کنترل حرکت لب بالایی را برعهده دارد می تواند بیش فعال باشد. در این صورت در هنگام خندیدن لب بالایی بیشتر از حد نرمال بالا می رود و بافت بیشتری از لثه به نمایش گذاشته می شود.
- نحوه رشد فک بالا و استخوان آن می تواند باعث بروز لبخند لثه ای شود. به عنوان مثال وجود برآمدگی در فک در ناحیه لثه می تواند باعث دیده شدن لثه در هنگام لبخند زدن شود.
- بیماری های لثه و پریودنتال
چه کسانی به جراحی زیبایی لثه نیاز دارند؟
کاندید های مناسب برای جراحی زیبایی لثه چه کسانی می باشند؟
کلیک کنید: بیماری پریودنتال لثه چیست؟ آیا قابل درمان است؟
برخی از افراد که دارای شرایط زیر هستند، کاندیدای مناسبی برای جراحی زیبایی لثه خواهند بود:
- افراد مبتلا به تحلیل لثه: مشکل تحلیل لثه می تواند سبب حساس شدن لثه، پوسیدگی دندان، از بین رفتن دندان و ظاهر شدن ریشه آن شود. به همین دلیل باید با اصلاح موقعیت لثه، از بروز این عوارض پیشگیری و محافظت از دندان ها صورت گیرد.
- افراد دچار به دندان قروچه : این عادت نادرست به مرور زمان سبب تحلیل لثه و نمایان شدن بیش از اندازه خط لثه در هنگام لبخند زدن می شود. البته بهتر است دندان قروچه را نیز کنترل کرد تا فرد دوباره دچار تحلیل لثه نشود.
- افراد دارای لبخند لثه ای: افرادی که لبخند لثه ای دارند نیز کاندیدای مناسبی برای کانتورینگ لثه هستند. برخی از این افراد به این دلیل که در هنگام لبخند زدن لثه آن ها بیش از اندازه نمایش داده می شود، از ظاهر لبخند خود رضایت ندارند. به همین دلیل تصمیم می گیرند با استفاده از تغییر شکل لثه آن را اصلاح کنند.
- افراد دارای لثه های حجیم : برخی از بیماران به دلایلی مثل استفاده از دارو ممکن است دارای لثه های حجیمی باشند. به گونه ای که لثه ها روی تاج دندان قرار گرفته اند. در این بیماران نیز توصیه می شود از جراحی زیبایی لثه برای درمان این مشکل استفاده شود.
مزایای کانتورینگ لثه چیست؟
کانتورینگ لثه می تواند مزایای زیادی داشته باشد که در ادامه به بررسی هر یک پرداخته ایم:
افزایش اعتماد به نفس
نمایان شدن بیش از اندازه بافت لثه در هنگام لبخند زدن می تواند اعتماد به نفس فرد را کاهش دهد. کانتورینگ لثه با ایجاد تناسب در خط لثه لبخند فرد را بهبود می بخشد.
نتیجه دائمی
تغییر فرم لثه یکی از درمان های زیبایی بوده که نتیجه دائمی برای بیمار در پی خواهد داشت.
درمان بیماری های لثه
درمان کانتورینگ لثه می تواند با تغییر فرم لثه برخی از مشکلات لثه مانند بیماری های لثه و پریودونتال را کاهش دهد.
بهبود ظاهر دندان ها
جراحی زیبایی لثه با بلند تر و یا کوتاه تر کردن دندان ها، می تواند در جهت بهبود ظاهر دندان ها و متقارن کردن لبخند کاربرد داشته باشد.
معایب کانتورینگ لثه
باید بدانید جراحی زیبایی لثه به طور کلی عوارض خاصی ندارد. اما ممکن است برای برخی افراد عوارضی مانند حساسیت نسبت به داروهای بی حسی و احساس درد و ناراحتی اندکی به همراه داشته باشد. قبل از انجام تغییر شکل لثه، متخصص زیبایی دندان شما طی یک جلسه مشاوره، شرایط و مراحل درمان را برای شما توضیح خواهد داد. شما می توانید از معایب و مشکلات این جراحی آگاهی پیدا کنید. پس بهتر است سوالات خود را از متخصص زیبایی دندان خود بپرسید تا به طور کامل نگرانی های شما رفع شود.
کانتورینگ لثه برای چه کسانی مناسب نیست؟
کانتورینگ لثه با استفاده از تیغ جراحی یک نوع روش جراحی است. به همین دلیل ممکن است برای بیمارانی با برخی بیماری های سیستمیک مناسب نباشد. به عنوان مثال، افرادی که بیماری های انعقادی دارند، ممکن است نتوانند از این درمان بهره مند شوند. علاوه بر این نیز، احتمال بروز عفونت در بیماران دیابتی وجود دارد.
کلیک کنید: لیفت لثه!!! آیا امکان پذیر است؟
روش انجام جراحی زیبایی لثه
تکنیک های ترمیم و بازسازی بافت سخت و نرم شامل موارد زیر می شوند:
سه روش درمانی برای برطرف کردن لبخند لثه ای وجود دارد:
- جراحی فک یا جراحی اورتوگناتیک ماگزیلا
- جراحی زیبایی لثه یا Esthetic crown lengthening
- جراحی افزایش طول لب بالا یا Lip repositioning
روش های درمانی برطرف کردن لبخند لثه ای
روش اول درمان زیبایی در افراد با لبخند لثه ای، در موارد شدید و در اتاق عمل و با بیهوشی عمومی انجام می شود و به آن جراحی Orthognatic گفته می شود.
این روش بسیار کارآمد می باشد و در سال های اخیر نیز پیشرفت های زیادی در بهبود تکنیک ها و متد های این نوع جراحی حاصل شده است و عوارض آن نیز بسیار کاهش یافته است. این نوع جراحی توسط همکاران جراح فک و صورت انجام می گیرد و اکثرا در مواردی که نمایش لثه بیش از شش تا هشت میلی متر است و یا ارتفاع صورت زیاد است تنها راه درمان است.
روش Esthetic crown lengthening: در این روش انجام جراحی زیبایی لثه مقداری از لثه اطراف دندان های جلو برداشته می شود. لیفت لثه با لیزر یا تیغ جراحی انجام می شود. لیزر مزیت چندانی در این روش ندارد.
مقدار برداشت یا کانتورینگ لثه در این روش با محدودیت های زیادی رو به روست و این مقدار باید با دقت فراوان تنظیم شود. در مواردی که کوتاه کردن لثه بیش از یک تا یک ونیم میلی متر لازم باشد جراحی وسیع شده و نیاز به برداشت استخوان اطراف دندان نیز خواهد بود که به آن Osteoctomy گفته می شود و معمولا همراه اصلاح فرم استخوان اطراف دندان یا Osteoplasty می باشد.
کلیک کنید: صفر تا صد کورتاژ لثه
در این روش انجام جراحی زیبایی لثه باید دقت شود برای محافظت از دندان ها ریشه دندان از لثه بیرون نزند یا به اصطلاح Exposed نشود چون باعث نازیبا شدن دندان ها و نیز ایجاد حساسیت در دندان ها خواهد شد. در این روش نسبت طلایی دندان ها یعنی نسبت عرض به طول دندان ها که هشت به ده است باید حاصل شود.
روش جراحی لب: به این روش Lip repositioning اطلاق می شود ولی عبارتی که اخیرا در مقالات جدید مورد استفاده قرار می گیرد و صحیح تر هم به نظر می رسد Lip stabilization technique یا به طور اختصار Lip stat می باشد که به معنی تثبیت لب است.
در این روش عضلات بالا برنده لب ( که اصلی ترین آن ها چهار عضله هستند.) مهار می شوند به طوری که در هنگام لبخند وسیع دیگر نمی توانند مثل قبل انقباض داشته باشند در نتیجه لب هنگام لبخند وسیع کمتر بالا خواهد رفت. حسن این تکنیک نسبت به روش تزریق بوتاکس و یا سایر روش های مشابه این است که لب به هیچ وجه حالت غیر طبیعی نخواهد داشت چه در حالت استراحت و چه در حالت لبخند. به طوریکه لب در حالت استراحت اصلا فرقی با وضعیت خود قبل از جراحی نخواهد داشت و فقط هنگام لبخند کمتر بالا می رود.
درمان زیبایی در افراد با لبخند لثه ای در مطب
برای انجام لیفت لثه، ابتدا متخصص زیبایی دندان وضعیت دهان و دندان بیمار را مورد بررسی قرار می دهد تا روش درمان مناسب را برای بیمار انتخاب نماید. معمولا لیفت لثه بین 2 تا 3 ساعت در یک جلسه و با کمک بی حسی انجام می گیرد. این جراحی به دو شیوه قابل انجام است که در زیر به بررسی آن ها می پردازیم:
لیفت لثه با استفاده از تیغ جراحی و برش لثه
در این روش، ابتدا متخصص دندانپزشک با تزریق داروی بی حسی ناحیه مورد درمان را بی حس می کند.
در ادامه با کمک اسکالپل یا تیغ جراحی، بافت اضافی لثه را برش می زند. با این کار خط لثه دچار تغییر شکل شده و باعث متقارن کردن لبخند و ایجاد لبخند زیبا برای بیمار می شود. با وجود اینکه به دلیل استفاده از بی حسی در حین درمان احساس دردی وجود ندارد، اما در اکثر مواقع این جراحی با خونریزی همراه است.
لیفت لثه با لیزر
در روش لیفت لثه با لیزر به جای استفاده از تیغ جراحی از لیزر استفاده می شود. برای استفاده از این روش، متخصص دندانپزشک باید مهارت و تجربه کافی را داشته باشد، زیرا روشی بسیار دقیق و دارای ظرافت می باشد. لیفت لثه با لیزر، دارای مزایایی نسبت به روش قبلی می باشد که در زیر به این مزایا اشاره شده است:
دقت بیشتر:
متخصص دندانپزشک به کمک لیزر می تواند بسیار دقیق خط لثه را برش بزند. به همین جهت دقتی که در این روش وجود دارد به هیچ عنوان با روش تیغ جراحی قابل مقایسه نمی باشد.
خونریزی بسیار کمتر:
لیزر همزمان با ایجاد برش بر روی لثه، با سوزاندن بافت ها میزان خونریزی را به شدت کاهش می دهد.
تقریبا بدون درد:
لیزر همزمان با ایجاد برش، اعصاب و بافت ها را نیز می سوزاند، به همین جهت بیمار درد زیادی نخواهد داشت. این روش بدون نیاز به بی حسی نیز قابل انجام است و برای افرادی که نیاز به بی حسی دارند، میزان کمتری ماده بی حس کننده نسبت به روش سنتی تزریق می شود.
بهبودی سریع تر:
به دلیل اینکه لیفت لثه به کمک لیزر نیازی به بخیه ندارد، به همین دلیل زخمی ایجاد نکرده و دوره نقاهت آن نسبت به روش سنتی بسیار کمتر خواهد بود.
احتمال عفونت کمتر:
لیفت لثه با لیزر، احتمال ایجاد عفونت را به شدت کاهش می دهد.
زمان جراحی کوتاه تر:
لیفت لثه در روش سنتی 2 تا 3 ساعت زمان می برد، در حالی که در این روش یک ساعت یا کمتر لیفت لثه به اتمام می رسد.
کلیک کنید: همه چیز درباره ایمپلنت دیجیتالی
خطرات و عوارض جراحی زیبایی لثه چیست؟
در حالی که جراحی زیبایی لثه به طور کلی ایمن در نظر گرفته می شود، اما مانند هر عمل جراحی دیگری (خواه کوچک یا بزرگ)، ممکن است خطرات و عوارض بالقوه ای را به همراه داشته باشد. برخی از عوارض جراحی زیبایی لثه که ممکن است اتفاق بی افتد یا خیر عبارت اند از:
عفونت لثه
عفونت یک خطر احتمالی پس از هر عمل جراحی است. در خصوص جراحی لثه و به خصوص جراحی زیبایی لثه نیز، متخصص دندانپزشک شما دستورالعمل های دقیق در مورد چگونگی به حداقل رساندن خطر عفونت را توضیح خواهد داد. مثلا ممکن است آنتی بیوتیک هایی برایتان تجویز کند.
حساسیت لثه بعد از جراحی زیبایی لثه
پس از جراحی زیبایی لثه، ممکن است به صورت موقت حساسیت لثه را تجربه کنید. این مساله طبیعی است و باید با بهبود لثه ها کم کم فروکش کند. اما چنانچه در مورد حساسیت مداوم نگران هستید، بسیار مهم است که با پریودنتیست خود مشورت کنید.
طولانی شدن روند ترمیم زخم
در برخی موارد، پس از عمل جراحی لثه، ممکن است لثه ها آنطور که انتظار می رود التیام نیابند یا به طور غیرطبیعی بهبود پیدا کنند. این مساله می تواند منجر به نتیجه و ظاهر نامطلوب شده که از نظر زیبایی شناختی مساله ساز است. بنابراین متخصص دندانپزشک شما از نزدیک پیشرفت بهبودی شما را زیر نظر خواهد گرفت و اقدامات مناسب برای رفع مشکلات احتمالی پیش آمده در روند بهبود زخم را انجام خواهد داد.
عوارض درمان نکردن لبخند لثه ای
لبخند لثه ای باعث می شود که دندان ها کوتاه و ناسالم به نظر برسند. بافت لثه باید دقیقاً بالای گردن یا طوق دندان باشد که به آن محل اتصال مینای دندان به ریشه گفته می شود. در صورت ابتلا به لبخند لثه ای، ممکن است بافت لثه ۵۰ درصد یا بیشتر از دندان ها را پوشانده باشد. وجود بافت اضافی لثه باعث ایجاد مشکل در تمیز نگه داشتن و رعایت بهداشت دهان و دندان می شود.
کلیک کنید: ایمپلنت دندان: جایگزینی دائمی برای دندان های از دست رفته
این کار باعث ایجاد بیماری در بافت لثه شده که می تواند منجر به خونریزی و افزایش احتمال پوسیدگی دندان ها شود. غذا و باکتری ها در زیر بافت اضافی لثه جمع می شوند و باعث قرمزی، تورم و خونریزی لثه می شوند. به این وضعیت ابتدایی ژنژیویت (التهاب لثه) گفته می شود. التهاب لثه اولین مرحله بیماری های لثه است. اگر این مشکل بدون درمان رها شود باعث بیماری های لثه و از بین رفتن تدریجی دندان ها می شود. اکثر مردم بیشتر به دندان های جلویی توجه دارند در حالی که این مشکلات ممکن است در دندان های عقبی هم اتفاق بیافتد.
مراقبت های جراحی زیبایی لثه در 24 ساعت اول
جراحی زیبایی لثه مانند تمام جراحی ها به مراقبت هایی نیازمند است که در ذیل به بررسی آن ها می پردازیم:
- تا 1 ساعت برای جلوگیری از کنده شدن پانسمان چیزی نخورید.
- سعی کنید تا یک روز بعد از جراحی استراحت کنید.
- در روز اول غذاهای مایع و سرد مصرف کنید.
- از خوردن غذاهای داغ، سفت و تند خودداری نمایید.
- داروهای مسکنی را که متخصص دندانپزشک تجویز کرده حتما مصرف کنید.
- چند ساعت بعد از جراحی زیبایی لثه اگر لثه شما دچار خونریزی شد، دهان خود را با آب سرد بشورید. در صورتی که مدت خونریزی طولانی شد، به مطب دندانپزشکی مراجعه کنید.
- جهت کاهش درد و تورم از کمپرس یخ در فواصل ۵ دقیقه ای استفاده کنید.
- بعد از جراحی از کشیدن سیگار اجتناب کنید.
- سعی کنید خیلی فعالیت بدنی نداشته باشید.
کلیک کنید: کامپوزیت دندان در افراد مسن
مراقبت های جراحی زیبایی لثه پس از روز اول
برای مراقبت از لثه جراحی شده باید نکات زیر را رعایت کنید:
- تا چند روز از فعالیت های شدید مانند دویدن پرهیز کنید.
- برای شست و شوی دهانتان از دهانشویه استفاده کنید.
- از خوردن غذا و نوشیدنی ترش پرهیز کنید زیرا باعث تحریک لثه ها می شود.
- سعی کنید از غذاهای نرم استفاده کنید.
- مطابق با دستور متخصص دندانپزشک داروهای خود را استفاده کنید.
هزینه لیفت لثه
هزینه عمل زیبایی لثه با توجه به شرایط هر بیمار متفاوت بوده و قیمت ثابتی ندارد. متخصص دندانپزشک با بررسی و معاینه وضعیت دهان و دندان بیمار، هزینه لیفت لثه را برای او مشخص می کند، زیرا برخی از افراد علاوه بر جراحی لیفت لثه نیاز به درمان های مکمل دیگری مانند روکش، لمینیت سرامیکی و یا کامپوزیت ونیر نیز دارند. اگر لیفت لثه با لیزر انجام شود، هزینه آن حدود 40 درصد گران تر از روش های دیگر است.
این گران تر بودن به دلیل قیمت بالای دستگاه لیزر است. اما این نکته حائز اهمیت است که به دلیل عدم درد و خونریزی و نداشتن دوره نقاهت طولانی، هزینه آن ارزشمند می باشد. به طور کلی هزینه عمل زیبایی لثه به برخی عوامل بستگی داشته که در زیر به آن ها اشاره شده است:
- روش های درمانی اضافه
- تخصص و مهارت دندانپزشک
- نحوه انجام لیفت
- مواد و متریال مصرفی و…
سوالات متداول
آیا لیفت لثه درد دارد؟
به طور کلی لیفت لثه به کمک داروی بی حسی انجام می شود، به همین دلیل در حین کار، بیمار دردی را احساس نخواهد کرد. بعد از جراحی نیز با رعایت دستورالعمل های متخصص دندانپزشک و مصرف داروی مسکن، احساس درد و ناراحتی زیادی وجود نخواهد داشت. امروه لیفت لثه با روش لیرز بسیار راحت تر از روش سنتی بوده و درد و ناراحتی برای بیمار ایجاد نمی کند.
آیا لیفت لثه با لیزر عوارضی دارد؟
کانتورینگ لثه با لیزر هیچ عوارضی برای بیمار ایجاد نمی‌کند و درد و خونریزی ندارد. به دلیل اینکه نیازی به بخیه زدن ندارد، بیمار به سرعت بهبودی کامل خود را به دست می آورد.
آیا عمل زیبایی لثه می تواند لبخند من را بهبود بخشد؟
بله کاملا! جراحی زیبایی لثه به طور خاص برای بهبود زیبایی لبخند و متقارن کردن لبخند شما با رفع بی نظمی های لثه و دستیابی به خط لثه متعادل تر طراحی شده است.
برای پیشگیری از بیماری لثه و پریودنتال هر چند وقت یک بار باید به متخصص دندانپزشک مراجعه کنم؟
برای پیشگیری از انواع بیماری های لثه و پریودنتال و حفظ سلامت کلی دهان و دندان توصیه می شود هر شش ماه یک بار برای معاینات به متخصص دندانپزشک مراجعه کنید.
دکتر مهناز ارشد
متخصص پروتزهای دندانی، ایمپلنت و زیبایی
متخصص درمان مشکلات مفصل فکی و آپنه خواب
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران
