ایمپلنت دندان یک روش درمانی فوق العاده برای پر کردن جای خالی دندان ها می باشد، تا قبل از ابداع ایمپلنت، دندانپزشکان از درمان هایی مثل دندان مصنوعی متحرک برای درمان بی دندانی استفاده می کردند اما در این دسته از روش های درمانی به علت عدم تحرک و فعالیت استخوان فک و لثه، به مرور زمان استخوان فک و لثه دچار تحلیل شده و این اتفاق آسیب های متعددی برای دهان و لثه فرد ایجاد می کرد.
ایمپلنت فوری
دندان ها تاثیر بسزایی در زیبایی صورت و لبخند افرد دارند، گاهی اوقات افراد نیاز به ایمپلنت در دندان های جلو دارند. و خوشبختانه با پیشرفت علم و با توجه به رضایت بیماران از ایمپلنت دندان برای جایگزینی دندان های خود به ایمپلنت فوری روی می آورند. ایمپلنت فوری از لحاظ شرایط با دیگر ایمپلنت ها متفاوت است. به طور خلاصه یعنی اگر استخوان و تراکم آن مناسب باشد، لازم نیست پس از جراحی برای انجام پروتز مدت زمان سه ماه صبر کنیم و در همان روز جراحی پروتز موقت قرار داده می شود، و بعد از گذشت سه تا پنج ماه پروتز نهایی جایگزین آن می شود.
عوارض ایمپلنت فوری
ایمپلنت فوری دندان در مقابل مزایای زیادی که دارد معایب و عوارضی مانند هر درمان دیگری دارد که به آن می پردازیم:
لق شدن ایمپلنت
مهم ترین عوارض ایمپلنت فوری لق شدن ایمپلنت دندان است. برای موفقیت آمیز بودن کاشت ایمپلنت تجربه و مهارت متخصص دندانپزشک فاکتور بسیار مهمی است. مراقبت های بعد از کاشت نیز در موفقیت آمیز بودن نتیجه کاشت ایمپلنت بسیار موثر است.
جوش نخوردن پایه ایمپلنت با استخوان فک
تراکم استخوان کافی یکی از شرایط اصلی کسانی که می خواهند ایمپلنت فوری انجام دهند می باشد، زیرا اگر تراکم استخوان کافی نباشد پایه ایمپلنت با استخوان فک درست جوش نمی خورد.
آسیب دیدن تاج دندان مصنوعی
این عارضه به دلیل اینکه روکش ایمپلنت بلافاصله پس از جراحی متصل می شود موقتی بوده و به اندازه ی روکش نهایی محکم نیستند و احتمال شکستن آن ها وجود دارد.
عوارض ایمپلنت دندان معمولی چیست؟
مهم ترین عوارض ایمپلنت دندان که ممکن است افراد بعد از جراحی آن را تجربه کنند عبارت اند از:
شل شدن ایمپلنت
احتمالاً از شایع ترین عوارض ایمپلنت دندان، شل شدن ایمپلنت باشد. زمانی که استخوان به اندازه کافی برای جای دهی و حفظ ایمپلنت قوی نباشد ممکن است با این مشکل رو به رو شوید. همچنین برخورد ضربه به صورت، افزایش سن، سیگار کشیدن و جویدن مکرر اجسام سفت و سخت با ایمپلنت موجب شل شدن آن می شود. در صورت بروز این مشکل حتما باید در اولین فرصت و پیش از آنکه عوارض جبران ناپذیر دیگری رخ دهند به مطب متخصص دندانپزشک خود مراجعه کنید.
کلیک کنید: بهترین دکتر برای اصلاح طرح لبخند در شمال تهران
عفونت ایمپلنت
در صورت بروز، عفونت ایمپلنت از نگران کننده ترین عوارض ایمپلنت دندان است. این معمولا می تواند به فاصله کمی بعد از کاشت دندان دیده شود و یا ماه ها و حتی سال ها بعد به دلایل متعددی رخ دهد. عفونت ایمپلنت می تواند همراه با علائمی مانند خونریزی، قرمزی، تورم، خروج چرک، بوی بد دهان و یا حتی تب همراه باشد. در صورت مشاهده این علائم حتما به متخصص دندانپزشک خود مراجعه کنید.
خونریزی لثه
این امکان وجود دارد که ایمپلنت باعث خونریزی لثه شود. البته بعد از جراحی ممکن است به صورت جزئی (اما موقت) خونریزی وجود داشته باشد اما اگر متوقف نشود حتما باید مورد توجه قرار بگیرد.
جا به جایی جزئی ایمپلنت
با اینکه طی فرآیند استئوانتگریشن، پایه ایمپلنت کاملا به استخوان جوش می خورد و توسط آن احاطه می شود، اما باز هم ممکن است بر اثر جویدن زیاد خوراکی های سفت و سخت و یا برخورد ضربه، ایمپلنت به صورت جزئی تغییر موقعیت دهد که اصطلاحا به این حرکت، میکرو گفته می شود زیرا بسیار جزئی است. این حرکت و جا به جایی معمولا قابل مشاهده نیست و اینطور نیست که حس کنید ایمپلنت شل شده و یا می خواهد بی افتد.
بلکه خود را به صورت احساس درد جزئی در دندان های مجاور یا احساس وارد شدن فشار به دندان ها کناری نشان می دهد. این خود به تنهایی یکی از عوارض ایمپلنت دندان نیست اما اگر به آن توجه نشود احتمالا موجب شل شدن ایمپلنت و شکست آن خواهد شد. بنابراین پیش درآمد یک عارضه قابل توجه تر است.
وارد شدن آسیب عصبی در ناحیه جراحی
در برخی افراد ممکن است حین ایجاد فضا در استخوان برای کاشت ایمپلنت، به عصب آسیب وارد شود. همچنین این امکان وجود دارد که هنگام کاشت ایمپلنت اتفاق بیفتد.
کلیک کنید: همه چیز درباره نحوه گذاشتن کامپوزیت ونیر
این مشکل علائمی مانند بی حسی، سوزن سوزن شدن در زبان، لثه، لب یا صورت را ایجاد می کند. در چنین مواردی مشکل باید برطرف شود اما در بعضی موارد آسیب می تواند دائمی باشد ولی این مورد نادر است زیرا متخصصان کاشت ایمپلنت با احتیاط مراحل کاشت را انجام می دهند. اما در هر صورت احتمال آسیب به عصب می تواند از عوارض ایمپلنت دندان باشد که در صورت بروز می بایست جدی گرفته شود.
علت عفونت ایمپلنت
یکی از اصلی ترین علت های عفونت ایمپلنت دندان رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان می باشد. برخی از بیماران بعد از کاشت اینمپلنت دندان مراقبت از ایمپلنت دندان خود و رعایت بهداشت دهان و دندان را جدی نمی گیرند. مهم ترین دلایلی که باعث بروز این مشکل می شوند، عبارت اند از:
- عادات سبک زندگی ( مثل سیگار کشیدن و … )
- ضعف بهداشت دهان و دندان
- نا مرتبی دندان ها
- سیستم ایمنی ضعیف
- دندان قروچه
علائم عفونت ایمپلنت چیست؟
اصلی ترین علائم عفونت ایمپلنت دندان شامل موارد زیر می شوند:
کلیک کنید: ایمپلنت دندان برای چه کسانی مناسب نیست؟
درد و مشکل در جویدن: بعد از کاشت دندان مقداری درد طبیعی است. اما این درد باید با داروهای مسکن برطرف شود. اگر درد افزایش پیدا کرد یا هنگام جویدن و صحبت کردن شدید شد، حتما به متخصص دندانپزشک خود مراجعه کنید.
تب، تورم و قرمزی: تورم و قرمزی در چند روز اول طبیعی است. اما اگر این علائم ادامه داشت یا با تب همراه بود، به متخصص دندانپزشک خود مراجعه کنید.
طعم و بوی بد دهان: با تجمع باکتری ها در لثه و دهان ممکن است طعم بدی در دهان خود احساس کنید. گاهی هم بوی بد دهان به طور دائمی می تواند آزار دهنده باشد.
عفونت لثه بعد از ایمپلنت: وجود عفونت باعث تجمع گلبول های قرمز و سفید در آن ناحیه می شود. در نتیجه ممکن است از لثه خون و چرک خارج شود. اگر این علائم بیش از چند روز اول ادامه داشت، حتما به متخصص دندانپزشک خود اطلاع دهید.
لق شدن ایمپلنت: ایمپلنت دندان روی استخوان فک پیچ می شود. اگر ایمپلنت شل شود، نشانه مشکلی در استخوان و لثه است. و یکی از دلایل آن می تواند عفونت ایمپلنت باشد.
در صورت بروز هر یک از علائم ذکر شده حتما به متخصص دندانپزشک خود مراجعه کنید.
درمان عفونت ایمپلنت دندان
جهت درمان عفونت ایمپلنت دندان ابتدا متخصص دندانپزشک از طریق عکس میزان عفونت و التهاب ایمپلنت عفونی شده را بررسی می کند و سپس با کمک یکی از روش هایی که در ادامه آن را بررسی می کنیم عفونت ایمپلنت دندان را درمان می کند.
کلیک کنید: موثرترین عوامل بر هزینه روکش دندان
تمیز کردن عفونت به روش مکانیکی
یکی از دستگاه هایی که جهت تمیزکردن محل ایمپلنت عفونی شده استفاده می شود دستگاه التراسونیک یا کورد فیبر کربن است. به این روش ساب موکوزال یا زیر مخاطی نیز گفته می شود. در این روش متخصص دندانپزشک با استفاده از امواج با فرکانس بالا قادر است اطراف ایمپلنت را از مواد آلوده پاک سازی کند.
درمان عفونت ایمپلنت دندان با جراحی
در برخی موارد همچون عفونت های پیشرفته که با ازدست رفتن استخوان همراه است درمانی غیر از جراحی بی فایده است و تنها راه چاره جراحی محل عفونی شده است، در این روش ابتدا متخصص دندانپزشک لثه را برش داده و به عقب برمی گرداند تا به قسمت عفونی شده دسترسی پیدا کند. سپس با استفاده از ابزار مخصوص محل عفونی شده را تمیز می کند.
درمان عفونت ایمپلنت با آنتی بیوتیک
یکی از روش هایی که دندانپزشکان برای درمان عفونت ایمپلنت دندان استفاده می کنند درمان عفونت ایمپلنت با آنتی بیوتیک است. درمان با آنتی بیوتیک برای عفونت ایمپلنت زمانی استفاده می شود که تشخیص داده شود دلیل بیماری و عفونت ویروس است یا باکتری که باید گفت آنتی بیوتیک برای عفونت های باکتریایی تجویز می شود و برای عفونت های ویروسی تاثیری ندارد و هنگامی که به متخصص دندانپزشک مراجعه می کنید با شرح تمام علائم بیماری اگر تشخیص بر باکتریایی بودن عفونت داده شود آنتی بیوتیک را تجویز می کنند.
کلیک کنید: کاشت دندان با ایمپلنت و بدون ایمپلنت
برای مثال زمانی که درد شدید در صورت و ترشح بینی با تب بالا همراه باشد و با گذشت چند روز بدون بهبود باقی بماند از علائم عفونت های باکتریایی است که با تجویز آنتی بیوتیک برای عفونت ایمپلنت باکتریایی بهترین درمان را می توان داشت. اما مصرف بیش از حد آنتی بیوتیک برای عفونت های باکتریایی باعث مقاوم شدن باکتری ها در مقابل آنتی بیوتیک می شود و راه درمان با آنتی بیوتیک را دشوار می کند.
برداشتن ایمپلنت
متاسفانه، در برخی بیماران مقدار زیادی از استخوان از بین رفته است و عفونت غیر قابل کنترل می باشد در چنین شرایطی ایمپلنت با شکست مواجح شده است و برای کنترل عفونت باید ایمپلنت خارج شود.
عمر ایمپلنت دندان چقدر است؟
عمر ایمپلنت دندان نسبت به سایر درمان ها بالاتر می باشد. اما با توجه به میزان مراقبت هر فرد نیز می تواند متغیر باشد. به طور کلی می توان بیان داشت که با رعایت نکات بهداشتی ایمپلنت های دندانی تا آخر عمر بیمار همراه همیشگی او می باشند و می بایست همواره نکات مراقبتی و بهداشتی را رعایت کرد. در برخی افراد ممکن است ایمپلنت درست به استخوان جوش نخورد و یا مراقبت های لازم را بیمار را رعایت نکرده باشد، در این صورت ایمپلنت دندان دچار عفونت خواهد شد و ایمپلنت پس زده می شود.
کلیک کنید: بهترین روش های ترمیم دندان پوسیده جلو
عوامل تاثیر گذار در انتخاب بهترین زمان برای ایمپلنت
تشخیص بهترین زمان برای ایمپلنت دندان به عوامل متعددی بستگی دارد که در ادامه به بررسی همه موارد می پردازیم.
عوامل موثر بر تعیین بهترین زمان کاشت دندان ایمپلنت:
تاثیر میزان تراکم، ارتفاع و پهنای استخوان فک
کلیک کنید: همه چیز درباره هیلینگ ایمپلنت
میزان تراکم، ارتفاع و پهنای استخوان فک مورد نظر برای ایمپلنت دندان اهمیت بسیار زیادی دارد. بنابراین قبل از ایمپلنت دندان حتما میزان تراکم استخوان فک با استفاده از رادیوگرافی های مخصوص توسط متخصص دندانپزشک سنجیده می شود.
بعد از بررسی رادیوگرافی های مخصوص، متخصص دندانپزشک تشخیص می دهد بهترین زمان ایمپلنت دندان چه زمانی است. در برخی از موارد بیمار به منظور ترمیم بافت استخوان فک خود، نیاز به عمل جراحی پیوند استخوان دارد که این عمل کاشت ایمپلنت را حداکثر تا ۶ ماه به عقب می اندازد.
اثرگذاری نحوه کشیده شدن دندان
نحوه کشیده شدن دندان در تعیین بهترین زمان برای ایمپلنت دندان بسیار مهم است. اگر کشیدن دندان توسط افراد غیرمتخصص به صورت غیراصولی صورت پذیرد. باعث عوارضی مثل خونریزی، ابتلا به حفره خشک، آسیب اعصاب صورت و از همه مهم تر عفونت لثه و آسیب به استخوان فک می شود و زمان ایمپلنت دندان را ماه ها عقب می اندازد و فاصله بین کشیدن دندان و ایمپلنت دندان بسیار زیاد خواهد شد. در نتیجه توصیه می شود کشیدن دندان به روش آتروماتیک انجام شود. این روش به سالم ماندن حفره های استخوان اطراف دندان کمک می کند و کاشت ایمپلنت را راحت تر می کند.
میزان تاثیر عفونت لثه
در صورت وجود عفونت لثه، ایمپلنت دندان بسیار پر ریسک است و امکان شکست درمان ایمپلنت بسیار زیاد است. لذا در مواردی که لثه دارای عفونت است لازم است به منظور درمان بافت های عفونی لثه، بنابر تشخیص متخصص دندانپزشک، عمل کاشت ایمپلنت را به تعویق انداخت. در این صورت نتیجه کاشت ایمپلنت دندان هم از لحاظ زیبایی و هم استحکام بهتر خواهد بود.
تاثیر دفعات جراحی
در بسیاری از موارد درمان کاشت ایمپلنت دندان هم زمان و بعد از کشیدن دندان طبیعی صورت می گیرد. بنابراین بهترین زمان برای ایمپلنت دندان (در صورت صلاح دید متخصص دندانپزشک) بعد از کشیدن دندان است. زیرا عمل جراحی به یک جلسه خلاصه می شود و دیگر نیازی برای جراحی مجدد برای کاشت فیکسچر نیست.
اهمیت سن بیمار
برای کاشت ایمپلنت دندان لازم است استخوان فک بیمار به طور کامل رشد کرده باشد. اگر در زمان رشد عمل کاشت ایمپلنت صورت بگیرد، در نتیجه ی رشد عمودی صورت و دندان ها، ایمپلنت در جای خودش ثابت می ماند در نتیجه با دندان های کناری اختلاف سطح پیدا می کند که از لحاظ زیبایی نا مطلوب است و در عمل جویدن، اختلال ایجاد می کند. معمولاً کاشت ایمپلنت از 18 سالگی به بعد انجام می شود. اما شایان توجه است که میزان رشد در افراد مختلف در اثر عوامل گوناگون متفاوت است.
کلیک کنید: محدودیت ها و ممنوعیت های پس از ایمپلنت دندان
سلامت عمومی بدن و بیماری های زمینه ای
یکی دیگر از عواملی که در تعیین بهترین زمان برای ایمپلنت دندان ضروری است، شرایط جسمانی بیمار است. کسانی که دارای دیابت بالا، بیماری های قلبی، عروقی و بیماری های زمینه ای هستند لازم است با مشورت پزشک مدت زمان بین کشیدن دندان و کاشت ایمپلنت را افزایش دهند و یا در صورت تجویز پزشک دارو های خود را قطع و یا تعویض کنند. همچنین کسانی که دارای پوکی استخوان هستند برای ترمیم استخوان فک به مدت زمان بیشتری نیاز دارند و در برخی از موارد نیاز به پیوند استخوان جهت ترمیم بهتر استخوان فک است.
سوالات متداول
برای ایمپلنت دیجیتال یک روزه پیش چه کسی برویم؟
با وجودی که اکثر ما به دنبال یک راه درمان سریع و موفق هستیم اما باید دقت کافی را در انتخاب متخصص دندانپزشک داشته باشیم. متخصص دندانپزشک ما باید در زمینه ایمپلنت دندان تخصص کافی را داشته باشد و دوره های دانشگاهی مربوطه را گذرانده باشد. این افراد معمولاً تحت عنوان ایمپلنتولوژیست می‌شناسند. شانس موفقیت ایمپلنت فوری در صورتی که توسط فرد متخصص انجام شود و مراقبت های بعد از ایمپلنت به خوبی رعایت گردند، بسیار بالا می باشد.
آیا عمر ایمپلنت دندان نیز مشابه با دندان طبیعی است؟
با توجه به اینکه عملکرد ایمپلنت دندان همانند دندان طبیعی می باشد، به همین خاطر بعد از کاشت ایمپلنت دندان مانند دندان های طبیعی خود از آن مراقبت کنید. اگر بهداشت دهان و دندان خود را به درستی رعایت کنید و همچنین به تمام دستورالعمل های متخصص دندانپزشک خود توجه نمایید، ایمپلنت دندان می تواند دائمی باشد و تا پایان عمر بدون هیچگونه مشکلی، عملکرد بی نظیر خود را ایفا کند.
چه افرادی مستعد شکست ایمپلنت دندان هستند؟
کاشت ایمپلنت دندان برای افرادی که دچار برخی از بیماری های مزمن مانند اختلالات خود ایمنی، دیابت، پوکی استخوان و سرطان هستند، می تواند موفقیت آمیز نباشد. همچنین در فردی که دچار بیماری پریودنتال باشد، احتمال عفونت و تخریب استخوان وجود داشته و می تواند ایمپلنت دندان را با شکست مواجه کند. بعد از کاشت ایمپلنت دندان، رعایت بهداشت دهان و دندان اهمیتی دو چندان پیدا می کند. بنابراین اگر فردی بهداشت دهان و دندان خود را رعایت نکند، نمی تواند کاندیدای مناسبی برای کاشت موفق ایمپلنت دندان باشد.
درد ایمپلنت دیجیتال دندان از درد ایمپلنت معمولی کمتر است؟
تصاویر و مدل سازی های سه بعدی که در روش ایمپلنت دندان دیجیتال به ثبت می رسند، سبب می گردند که متخصص ایمپلنت ساده تر اختلالات استخوان فک فرد را دریابد و مکان قرارگیری رشته های عصبی دندان را بهتر بیابد. این در حالی است که طی انجام ایمپلنت به روش معمولی، متخصص دندانپزشک شکاف بزرگ تری روی لثه شما ایجاد می کند تا به استخوان فک برسد. پس از آن جایی که با استفاده از تصاویر سه بعدی در روش دیجیتال ایمپلنت دندان، شکاف دندان به حداقل می رسد، در نتیجه بیمار درد کمتری را حس خواهد کرد و شکاف ایجاد شده به بخیه نیاز نخواهد داشت. همچنین خونریزی کاهش یافته و بهبود سریع تر حاصل خواهد شد.
دکتر مهناز ارشد
متخصص پروتزهای دندانی، ایمپلنت و زیبایی
متخصص درمان مشکلات مفصل فکی و آپنه خواب
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران
