اگر شما نیز قصد اصلاح طرح لبخند خود با کمک کامپوزیت ونیر را دارید، حتما یکی از سوالات و دغدغه های مهم شما این است که مراحل گذاشتن کامپوزیت و ونیر چگونه است؟ تاثیر گذاشتن کامپوزیت ونیر بر سلامت دهان چگونه است؟ مدت زمان دوام کامپوزیت ونیر چقدر است؟ معایب و مزایای کامپوزیت و ونیر چیست؟ در این مقاله مختصر و مفید پاسخ تمام این سوالات را بیان کرده ایم، همچنین به طور دقیق مراحل گذاشتن کامپوزیت و ونیررا شرح داده ایم. در این مقاله با ما همراه باشید.
مراحل گذاشتن کامپوزیت و ونیر
اگر شما کاندید مناسبی برای کامپوزیت باشید و دندان هایتان مشکلی نداشته باشد، تنها در دو جلسه می توانید دندان هایتان را کامپوزیت کنید. مرحله اول شامل معاینه اولیه است. به این صورت که بیمار با مراجعه به مطب دندانپزشکی توسط متخصص مورد بررسی قرار می گیرد. متخصص دندانپزشک وضعیت دندان ها، رابطه فک بالا و پایین نسبت به هم و وضعیت قرارگیری دندان نسبت به لب را بررسی می کند.
اگر تناسب لازم برای کامپوزیت ونیر برقرار باشد، وارد مرحله دوم می شوید. جهت انجام کامپوزیت ونیر نیازی به اسکن دیجیتال و ارسال به لابراتوار دندانپزشکی نیست و تماما در مطب دندانپزشکی توسط متخصص دندانپزشکی زیبایی انجام می گیرد. این روش وابستگی زیادی به هنر و تجربه دندانپزشک دارد. در حقیقت نحوه انجام به این صورت است که متخصص دندانپزشک یک لایه نازک از مواد کامپوزیتی را بر روی سطح بیرونی دندان قرار می دهد سپس با نور مخصوص ( دستگاه لایت کیور ) باعث سخت و سفت شدن مواد کامپوزیتی می شود، سپس به آن شکل و فرم می دهد.
کلیک کنید: مهمترین عوامل موثر بر هزینه کامپوزیت دندان
از آنجا که این لایه کامپوزیتی قرار داده شده بسیار نازک است، نیازی به تراش دندان نیست و روش محافظه کارانه ای به حساب می آید. به این معنا که جهت انجام این درمان نیازی به تراش دندان ها نیست، در واقع در شرایطی خاص آن هم به دلیل عقب و جلو بودن سطح دندان ها و به منظور مرتب کردن نامرتبی خفیف دندان ها شاید نیاز به تراش مقدار کمی از سطح بیرون زده باشد.
تکنیک های حرفه ای برای کامپوزیت و ونیر
به طور کل و حالت معمول، در دندان های طبیعی شما، قسمت هایی وجود دارد که تناژ رنگی متفاوتی دارد در واقع رنگ و سایه ها در دندان های شما یک دست نیست به طور مثال اگر در آینه نگاهی به دندان های خود بیاندازید متوجه این موضوع خواهید شد که لبه های دندان شما حالت شفاف و شیشه ای مانند دارد.
با پیشرفت متد ها در علم دندانپزشکی و روش های جدید زیبایی و اصلاح طرح لبخند، متخصصان دندانپزشک قادر به این هستند که در اصلاح نواقص دندانی و لبخند به دندان ها جلوه ای زیبا و جذاب و در عین حال طبیعی بدهند، به این منظور متخصص دندانپزشک از کامپوزیت های مخصوصی استفاده می کند که دارای شفافیت و رنگ های متنوعی هستند. ونیر کامپوزیت به روش لبه شیشه ای یا شیاردار یکی از روش ها و شیوه های جدید و نوین کامپوزیت دندان است که به واسطه آن می توان دندان هایی یک دست و کاملا طبیعی داشت.
معایب و مزایای کامپوزیت و ونیر
در ادامه به مزایا و معایب کامپوزیت می پردازیم:
مزایای کامپوزیت ونیر دندان
مزایای کامپوزیت ونیر به شرح زیر است:
یک درمان زیبایی مقرون به صرفه است.
یکی از اصلی ترین مزایای کامپوزیت دندان هزینه مناسب آن است. در واقع این یک درمان مقرون به صرفه است و به نسبت لمینیت سرامیکی، هزینه کامپوزیت دندان کم تر است. بیشتر هزینه ای که برای لمینیت سرامیکی در نظر گرفته می شود صرف کار های لابراتواری می شود و به همین دلیل لمینیت سرامیکی هزینه نسبتا بالاتری دارد.
کلیک کنید: اصلی ترین عوارض کامپوزیت دندان
بسیار کم تهاجمی است.
هم برای اتصال لمینیت دندان و هم برای ونیر کامپوزیت نیاز است تا دندان آماده شود. آمادگی در واقع یعنی تراش میزان بسیار بسیار کمی از ضخامت مینای دندان برای گیر لمینیت ها و مواد کامپوزیتی. یکی از مزایای کامپوزیت ونیر دندان این است که نیاز بسیار کمتری به تراش مینای دندان دارند. در واقع شاید حتی نیازی به تراش نباشد. در مقابل در لمینیت های سرامیکی این میزان تراش حتمی می باشد.
قابل ترمیم هستند.
یکی دیگر از مزایای کامپوزیت دندان این است که آن ها قابل ترمیم هستند. در صورت شکستگی، لب پر شدگی و … متخصص دندانپزشک می تواند به راحتی کامپوزیت را بدون نیاز به تعویض کامل ترمیم کند.
ظاهری طبیعی و زیبا دارند.
کامپوزیت ونیرها می توانند یک لبخند با ظاهری طبیعی و بسیار زیبا ایجاد کنند. در واقع مواد کامپوزیتی استفاده شده در این درمان، شباهت زیادی به رنگ و شفافیت دندان های طبیعی دارند و در نتیجه با دندان های موجود شما هماهنگ می شوند. این مساله باعث می شود که کسی نتواند تشخیص دهد شما طرح لبخند خود را با کامپوزیت اصلاح کرده اید و همه چیز طبیعی به نظر برسد.
معایب کامپوزیت ونیر
موارد بالا مهم ترین مزایای کامپوزیت ونیر دندان بودند، اما بهتر است در کنار این مزایا، معایب را نیز در نظر داشته باشید تا بتوانید انتخاب یا تصمیم مطمئن تری اتخاذ کنید. مهم ترین معایب کامپوزیت ونیر دندان نیز عبارت اند از:
کلیک کنید: آیا کامپوزیت باعث خرابی دندان می شود؟
مستعد تغییر رنگ و لک شدن هستند.
یکی از مهم ترین معایب کامپوزیت ونیر دندان، حساسیت آن ها به لک شدن و تغییر رنگ است. مواد کامپوزیت نسبت به پرسلن (لمینت سرامیکی) متخلخل تر هستند و در طول زمان، بیشتر از لمینیت ها مستعد تغییر رنگ می شوند. مصرف منظم مواد رنگدانه دار مانند قهوه، چای یا تنباکو ممکن است بر ظاهر کامپوزیت ونیرها تأثیر منفی بگذارد.
کیفیت کمتری نسبت به لمینت سرامیکی دارند.
در مقایسه با لمینیت ها، کامپوزیت ونیرها عموما کیفیت کمتری دارند. در حالی که آن ها می توانند نیروهای طبیعی ناشی از گاز گرفتن و جویدن را تحمل کنند، اما در طول زمان، بیشتر مستعد ساییدگی و آسیب هستند. داشتن عادات گاز گرفتن غذاها و مواد سفت و سخت، ممکن است خطر خرد شدن یا آسیب به آن ها را افزایش دهد.
طول عمر کمی دارند.
طول عمر کامپوزیت در مقایسه با لمینیت سرامیکی بسیار محدود و کم است. در حالی که لمینیت های سرامیکی می توانند 10 تا 15 سال یا بیشتر دوام بیاورند، ونیرهای کامپوزیتی معمولاً طول عمر کمتری در حدود 5 تا 7 سال دارند.
برای هر شخصی مناسب نیستند.
ونیر کامپوزیت ها ممکن است برای موارد شدید تغییر رنگ دندان، ناهماهنگی یا نامرتبی شدید دندان ها یا آسیب دیدگی زیاد مناسب نباشند. حتی افرادی که عادت به دندان قروچه (مخصوصا دندان قروچه شبانه) دارند کاندید چندان مناسبی برای کامپوزیت ونیر نیستند. این افراد برای انجام چنین درمانی باید حتما با یک متخصص ترمیمی و زیبایی از نزدیک صحبت کنند.
مواد استفاده شده در کامپوزیت و ونیر
یکی از مواردی که لازم است برای انتخاب بهترین کامپوزیت دندان مورد اهمیت واقع شود، نوع مواد سازنده آن است. از آنجایی که هر برند انواع مختلفی از کامپوزیت را تولید می کند. مواد سازنده آن نیز در کیفیت و نتیجه ی کار مهم است که هر کامپوزیت از نظر ساختاری از شش قسمت تولید می شود که به شرح زیر است:
کلیک کنید: کامپوزیت دندان در افراد مسن
ماتریس پلیمری: فاز پلیمری در کامپوزیت را ایجاد می کند.
فیلرها: پرکننده رزین با مواد معدنی مثلا گلاس (شیشه)، کوارتز، سیلیکا و غیره می باشد.
عامل اتصال دهنده: ذرات پراکنده فیلر را به مارتیس پیوند می دهد.
آغازگرها: که آغازگر واکنش پلیمری شدن کامپوزیت بوده و در کلینیک ها، معمولا نور آبی رنگ می باشد.
ارموسرها Ormocer
سیلوران Silorane
راهنمای انتخاب رنگ ونیر
افرادی که تصمیم می گیرند دندان های خود را کامپوزیت ونیر کنند، ممکن است تحت تأثیر مشاهده لبخند های هالیوودی بازیگران و سایر افراد مشهور قرار بگیرند. به همین دلیل، خیلی از بیمارانی که برای انجام کامپوزیت ونیر مراجعه می کنند، به دنبال رنگ کامپوزیت سفید یخچالی هستند.
کلیک کنید: جرمگیری دندان کامپوزیت شده
اما انتخاب این رنگ کامپوزیت درست نیست و ممکن است برای اغلب افراد نتیجه خوبی نداشته باشد. به همین دلیل است که تاکید می شود برای رسیدن به نتیجه مطلوب از کامپوزیت ونیر خود به پیشنهادات متخصص دندانپزشک خود اعتماد کنید. برای انتخاب بهترین رنگ کامپوزیت دندان باید نکاتی را در نظر گرفت که در ادامه آن ها را بیان کرده ایم:
در نظر گرفتن رنگ پوست
یکی از راهنمایی ها برای انتخاب رنگ مناسب این است که رنگ پوست خود را در نظر بگیرید. به عنوان مثال اگر پوست گندمی یا تیره دارید توصیه می شود که رنگ های بسیار روشن و رنگ کامپوزیت سفید یخچالی را انتخاب نکنید. سعی کنید طبیعی ترین رنگ کامپوزیت دندان و مشابه با رنگ دندان های خود را در نظر بگیرید. از سوی دیگر اگر جزء افرادی هستید که پوست روشن دارند، رنگ های تیره کامپوزیت را انتخاب نکنید، زیرا تضاد رنگی بین دندان ها و رنگ پوستتان می تواند تأثیر نامطلوبی بر ظاهر دندان ها و لبخند شما داشته باشد.
در نظر گرفتن رنگ دندان های مجاور
یکی از فاکتورهای مهم در انتخاب رنگ کامپوزیت ونیر، در نظر گرفتن رنگ دندان های مجاور است. در صورتی که می خواهید از این روش برای تعداد زیادی از دندان های خود استفاده کنید، ممکن است این موضوع اهمیت چندانی نداشته باشد، اما اگر قصد انجام درمان برای تعداد کمی از دندان های خود را دارید، بسیار مهم است که رنگ دندان های مجاور را نیز در نظر بگیرید.
بهتر است رنگی مشابه و نزدیک به آن ها را انتخاب کنید. علت اهمیت این موضوع این است که دندان ها هنگام صحبت کردن و یا لبخند زدن نمایان می شوند، در صورتی که رنگ کامپوزیت ها تضاد زیادی با رنگ دندان های مجاور داشته باشند، باعث دو رنگ شدن آن ها می شود. این موضوع نه تنها زیبایی آن ها را بهبود نمی بخشد، بلکه باعث ایجاد ظاهر نامطلوب در آن ها می شود.
آرایش نکردن هنگام مراجعه برای انتخاب رنگ کامپوزیت دندان
هنگامی که برای انتخاب رنگ کامپوزیت ونیر به مطب متخصص دندانپزشک مراجعه می کنید، از آرایش کردن صورت، استفاده از رژ لب و همچنین پوشیدن لباس های رنگی اجتناب کنید. زیرا این موارد می توانند در انتخاب رنگ کامپوزیت ونیر تاثیر بگذارند.
کلیک کنید: مهمترین علت لق شدن کامپوزیت دندان
نور مناسب محیط
نور مطب متخصص دندانپزشک نیز می تواند در انتخاب رنگ نقش داشته باشد. به همین دلیل ایده آل‌ترین حالت این است که نور مطب خنثی باشد تا متخصص دندانپزشک در انتخاب رنگ دچار اشتباه نشود.
اعتماد به نظر متخصص دندانپزشک
گرچه سلیقه بیماران در انتخاب رنگ کامپوزیت دندان بسیار مهم است، اما نباید نظر متخصص دندانپزشک را نادیده گرفت. متخصص دندانپزشک به دلیل تجربه و شناختی که از رنگ ها و برند های مختلف کامپوزیت ونیر و نتایج آن ها دارد، می تواند بهترین راهنمایی ها را در اختیارتان قرار دهد. به همین دلیل توصیه می شود که به نظر متخصص دندانپزشک خود برای انجام این درمان اعتماد کنید.
مدت زمان دوام کامپوزیت و ونیر
مدت زمان دوام کامپوزیت و ونیر به طور معمول بین 5 تا 7 سال است. اما فاکتور های متعددی در تعیین ماندگاری آن نقش دارند و میزان ماندگاری آن از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
عوامل موثر بر مدت زمان دوام کامپوزیت و ونیر کدام اند؟
در ادامه عوامل مؤثر بر مدت زمان دوام کامپوزیت و ونیر را بیان کرده ایم:
کلیک کنید: انتخاب بهترین رنگ کامپوزیت دندان
ابتلا به دندان قروچه
افرادی که دندان قروچه دارند، هنگام خواب دندان های خود را بر روی یکدیگر فشار می دهند، به همین دلیل به مرور، دندان های آن ها دچار ساییدگی می شود. این اختلال مشکلات مشابهی را برای کامپوزیت ها نیز ایجاد کرده و باعث کاهش طول عمر آن ها به دلیل آسیب دیدگی می شود.
رژیم غذایی
مواد غذایی، خوراکی ها و نوشیدنی های اسیدی، رنگی و شیرین موادی هستند که نه تنها به دندان بلکه به ونیر کامپوزیت نصب شده بر روی آن نیز تأثیر گذاشته و طول عمر کامپوزیت دندان را کاهش می دهند.
بهداشت دهان و دندان
هرچه افراد در رعایت بهداشت دهان و دندان خود (مسواک زدن، نخ دندان کشیدن) دقت بیشتری داشته باشند، دهان و دندان آن ها از سلامت بیشتری برخوردار خواهد بود. در نتیجه آن سلامت کامپوزیت ها نیز تضمین شده و طول عمر آن ها افزایش می یابد.
تفاوت بین کامپوزیت و ونیر سرامیکی
لمینیت سرامیکی نیز عملکرد مشابه کامپوزیت ونیر دارد. تفاوت در نوع ماده و نحوه ساخت آن هاست. درحالی که کامپوزیت ونیر هر فک در یک جلسه حدودا پنج ساعته در مطب انجام می شود، لمینیت سرامیکی همراه با تراش کم و اسکن و ارسال آن به لابراتوار انجام می شود و حدود سه هفته به طول می انجامد. کامپوزیت ونیر معمولا نیاز به تراش ندارد.
کلیک کنید: مهمترین دلایل تغییر رنگ کامپوزیت
تراش لمینیت سرامیکی در حدود نیم میلی متر است و البته به موقعیت از لحاظ جلو و عقب بودن نیز بستگی دارد. در حالی که ماندگاری کامپوزیت لیرینگ حدود پنج تا هفت سال است، این مشخصه برای لمینیت سرامیکی حدود پانزده الی بیست سال است. کامپوزیت لیرینگ همانند دندان استین می گیرد و البته تا حدودی قابل پالیش است. در حالی که لمینیت سرامیکی تعییر رنگ نمی دهد یا به عبارتی دیگر رنگ نمی گیرد.
تاثیر گذاشتن کامپوزیت و ونیر بر سلامت دهان
در جواب به این سوال که آیا کامپوزیت ونیر باعث ایجاد پوسیدگی و بوی بد دهان می شود؟ باید گفت: کامپوزیت دندان مانند دندان های طبیعی به مراقبت و نگهداری بسیاری احتیاج دارد . در حالی که در طول روز سه بار مسواک زده شود و از نخ دندان یا واترجت دندانی استفاده شود به هیچ عنوان دهان بوی بدی نخواهد گرفت. همچنین کامپوزیت ونیر باعث پوسیدگی های دندانی نمی شود. با انجام کامپوزیت ونیر لایه ای نازک روی دندان ها قرار می گیرد و همچون دیگر دندان ها اگر نکات بهداشتی رعایت نشود دندان ها دچار پوسیدگی می شوند.
سوالات متداول
ترمیم تغییر رنگ کامپوزیت دندان چگونه انجام می شود؟
تغییر رنگ و لکه های جزئی کامپوزیت ونیر با انجام پالیش کامپوزیت به راحتی قابل برطرف شدن است و پس از آن مجدداً برق و جلای آن ها برمی گردد، پس بهتر است مزایای پالیش دندان بعد از کمپوزیت را در نظر بگیرید.
چگونه از زرد شدن کامپوزیت دندانم جلوگیری کنم؟
تمام ترمیم های دندانی نیاز به نگهداری کامل دارند. مراقبت های حرفه ای دندانپزشکی و مراقبت های خانگی برای آن ها ضروری است تا بتوان تا حد ممکن از زرد شدن آن ها پیشگیری کرد و دوام آن ها را افزایش داد. توصیه می شود هر 6 ماه یکبار برای تمیز کردن حرفه ای کامپوزیت هایی خود به مطب دندانپزشکی مراجعه کنید. همچنین در منزل از مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و همچنین شست و شو با دهانشویه قافل نشوید.
آیا قلیان کشیدن بعد از کامپوزیت به دندان ها آسیب وارد می کند؟
بله. مصرف انواع دخانیات در هر صورت، چه کامپوزیت یا سایر ترمیم ها بر روی دندان ها چه نصب شده باشند و چه نباشند، نه تنها به خود دندان ها، بلکه به هر نوع ترمیمی، آسیب می رساند. در واقع باید بدانید که مواد ترمیمی محافظتی را برای دندان ها به وجود نمی آورند.
چه زمانی ونیر کامپوزیت بهتر از لمینیت سرامیکی است؟
اگر میزان تغییراتی که باید روی دندان ها انجام گیرد، کم باشد و عملکرد مناسب دندان ها مدنظر باشد، ونیر کامپوزیت گزینه بهتری است. یکی از مهم ترین مزایای کامپوزیت ونیر این است که مانند لمینیت سرامیکی نیازی نیست که در لابراتوار توسط تکنسین تهیه شود به همین علت نصب کامپوزیت ونیر یک فرایند فوری است. یکی دیگر از مزایای کامپوزیت ونیر این است که نیازی به تراشیدن سطح دندان برای نصب آن نیست به همین علت آسیب کمتری به دندان ها می رسد.
دکتر مهناز ارشد
متخصص پروتزهای دندانی، ایمپلنت و زیبایی
متخصص درمان مشکلات مفصل فکی و آپنه خواب
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران
